Διεθνείς προεκτάσεις αποκτούν τα σκάνδαλα στον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς, σύμφωνα με δημοσίευμα του “Politico”, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία EPPO διώκει δεκάδες υποθέσεις, στις οποίες Έλληνες πολίτες από το 2017 έλαβαν κονδύλια από την Ε.Ε. για βοσκοτόπια που δεν κατείχαν στην πραγματικότητα ή δεν είχαν μισθώσει ή για αγροτικές εργασίες που δεν πραγματοποίησαν ποτέ. Τα υπεξαιρεθέντα κονδύλια υπολογίζονται στα 45 εκατ. ευρώ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η παράνομη απορρόφηση κονδυλίων να στερήσει χρήματα από άλλους αγρότες που τα είχαν πραγματική ανάγκη. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των πλαστών αιτήσεων παρατηρήθηκαν στην Κρήτη, η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, έχει απορροφήσει τα 2/3 των συνολικών ενισχύσεων της Ελλάδας από την Ε.Ε.
Οι έρευνες επικεντρώνονται στον σχεδιασμό που ακολουθήθηκε γύρω από τις απάτες, και στα πρόσωπα που εμπλέκονται, αφού είναι πιθανό το ενδεχόμενο να εμπλέκονται κρατικοί αξιωματούχοι και συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία εργάστηκαν ή εξακολουθούν να εργάζονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την πληρωμή των ενισχύσεων που αφορούν τους Έλληνες παραγωγούς.
Δεν αποκαλύφθηκαν ακόμα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Απορία προκαλεί το γεγονός ότι, ενώ έχουν αποδοθεί ευθύνες σε εκείνους που έκαναν παράνομες αιτήσεις αξιώνοντας κονδύλια τα οποία δε δικαιούνταν, δε συμβαίνει το ίδιο και στην περίπτωση των ατόμων που βρίσκονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ και έχουν άμεση εμπλοκή στις απάτες. Μάλιστα, κάθε φορά που η εκάστοτε η διοίκηση του Οργανισμού ξεκινούσε την προσπάθεια να διαλευκάνει την υπόθεση, απομακρύνονταν από τις ηγεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, οι οποίες ανανέωναν το διοικητικό σχήμα, σύμφωνα με τον πολιτικό σχεδιασμό τους.
Τα σκάνδαλα ήρθαν στο φως της δημοσιότητας πριν ξεκινήσει η Ε.Ε. τις συζητήσεις για τον καθορισμό ενός νέου μεσοπρόθεσμου προϋπολογισμού από το 2028 έως το 2034. Η αποκάλυψη της απάτητης είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσει τη ρητορική των επικριτών της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, γνωστής ως ΚΑΠ, η οποία αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του επταετούς προϋπολογισμού της Ε.Ε. 1,3 δισ. ευρώ.
Την έβαλαν στο περιθώριο επειδή είπε την αλήθεια
Από τα πρώτα πρόσωπα που αντιλήφθηκαν τις παρατυπίες ήταν η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ Παρασκευή Τυχεροπούλου. Η αντιμετώπιση που είχε η συγκεκριμένη υπάλληλος δημιουργεί ερωτήματα. Οι ανώτεροί της απάντησαν παραγκωνίζοντάς την – αποκλείοντάς την από τις βάσεις δεδομένων της οργάνωσης και κλείνοντάς την έξω από το γραφείο της.
Έκτοτε έχει προσκληθεί από την EPPO να συνδράμει τις έρευνές της και να παρέχει συμβουλές σε τεχνικά και νομικά ζητήματα.
«Η μεθοδολογία της Τυχεροπούλου οδήγησε στην αποκάλυψη ενός εκτεταμένου κυκλώματος, το οποίο, μέσω ψευδών δηλώσεων ιδιοκτησίας, λάμβανε παράνομα κοινοτική βοήθεια μέσω του εθνικού αποθέματος», δήλωσε στο “Politico” ο δικηγόρος της, Αντώνης Βαγιανός.
«Υπήρξε μια συντονισμένη προσπάθεια απαξίωσής της… με την έναρξη πειθαρχικών διαδικασιών εναντίον της και την παράνομη και εκδικητική απομάκρυνσή της από τη θέση της προϊσταμένης του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου “για λόγους ανικανότητας”», πρόσθεσε.
Τα τελευταία πέντε χρόνια συνολικά έξι φορές άλλαξε η διοίκηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Μάλιστα, όσοι προσπάθησαν να καθαρίσουν το χάος, απομακρύνθηκαν γρήγορα. Οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς, των οποίων η αρμοδιότητα είναι να παρακολουθούν την κατάχρηση κονδυλίων της Ε.Ε., ερευνούν το σύστημα ελληνικών βοσκοτόπων από το 2021 και εξετάζουν περίπου 70 υποθέσεις, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους. Ένας έχει ήδη εκδικαστεί στο ελληνικό δικαστήριο, με τους κατηγορούμενους να καταδικάζονται σε ποινές φυλάκισης. Δύο ακόμη θα δικαστούν στις 19 Φεβρουαρίου.
Το χρονικό της απάτης
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, που εποπτεύεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταβάλλει 3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε 900.000 δικαιούχους, συμπεριλαμβανομένων αγροτών, αγροτικών συνεταιρισμών και εξαγωγικών επιχειρήσεων.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε μετά τις αλλαγές στη νομοθεσία της Ε.Ε. το 2017, που άνοιξε περισσότερες εκτάσεις για βοσκή στην περιοχή της Μεσογείου. Ο ευρύτερος ορισμός, για τον οποίο η Ελλάδα είχε ασκήσει πιέσεις, περιλάμβανε όχι μόνο λιβάδια, αλλά και θαμνώδεις εκτάσεις και δασώδεις βοσκότοπους. Ως αποτέλεσμα, η επιλέξιμη περιοχή στην Ελλάδα σχεδόν διπλασιάστηκε – και μαζί της η ευκαιρία για διάπραξη απάτης.
Τα στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι τεχνικές εταιρείες που συνεργάζονται μαζί τους ήταν οι πρώτοι που απέκτησαν πρόσβαση στα νέα αρχεία γης. Αμέσως μετά, άρχισαν να έρχονται αιτήσεις από άτομα που υποτίθεται ότι ήταν ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές βοσκοτόπων, αλλά που ζούσαν σε εντελώς διαφορετικά μέρη της χώρας από τα αγροτεμάχια για τα οποία υπέβαλαν αξιώσεις, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που εργάστηκαν στον Οργανισμό και υπέβαλαν καταγγελίες και έγγραφα εσωτερικού ελέγχου που είδε το “Politico”.
Οι ενάγοντες θα δήλωναν ιδιοκτησία γης χωρίς δικαιολογητικά, όπως συμβόλαια αγοράς και πώλησης, αντί να εισάγετε ένας αριθμός σε μια φόρμα αίτησης. Σύμφωνα με οδηγία του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι ελεγκτές του δεν ήταν υποχρεωμένοι να ελέγχουν συμβάσεις ή τίτλους ιδιοκτησίας ή να συγκρίνουν δηλώσεις με προηγούμενα έτη.
Ορισμένες εκδόσεις δηλώθηκαν ως ιδιοκτησία ενός δικαιούχου σε ένα χρόνο και στη συνέχεια ενός άλλου το επόμενο έτος. Το ίδιο κομμάτι γης δε διεκδικήθηκε ποτέ δύο φορές, υποδεικνύοντας ότι κάποιος με συνολική πρόσβαση στα αρχεία ενορχηστρώνει το σχέδιο, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους που συμμετείχαν στην έρευνα, που μίλησαν στο “Politico”.
Στην Κρήτη παρατηρήθηκαν οι περισσότερες απάτες
Ένα μεγάλο μέρος από τις πλαστές καταθέσεις έγιναν από την Κρήτη. Σε συμβόλαια και νομικά έγγραφα που είδε το “Politico”, άτομα από το νότιο ελληνικό νησί ισχυρίζονται ότι κατέχουν γη αλλού – από τη Βόρεια Ελλάδα μέχρι την Πελοπόννησο και τα νησιά.
«Υπάρχουν τόσοι πολλοί αγρότες από την Κρήτη που δηλώνουν γη σε όλη την Ελλάδα, καμία από τις αιτήσεις δεν πέφτει στην ίδια περιοχή και κανείς δε δηλώνει το ίδιο κομμάτι γης», πρόσθεσε ο αξιωματούχος του υπουργείου Γεωργίας.
Οι αιτούντες έλαβαν κεφάλαια για γη εκτός Ελλάδας σε 34 περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης μίας που διεκδίκησε οικόπεδο στη γειτονική Βόρεια Μακεδονία, που δε βρίσκεται καν στην Ε.Ε., όπως αποκάλυψε η ελληνική ερευνητική ιστοσελίδα “Inside Story”.
«Τους εντοπίσαμε το 2021 και τους ζητήσαμε να επιστρέψουν τα χρήματα», είπε ένα πρώην στέλεχος του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος κράτησε την ανωνυμία του λόγω της ευαισθησίας του θέματος. «Αλλά το πρόβλημα στην περιοχή ήταν πολύ ευρύτερο», πρόσθεσε.
Το 2019, δύο ιδιώτες από το Ρέθυμνο της Κρήτης υπέβαλαν αίτηση για επιδότηση μισθωμένης γης στο νησί της Τζιας για χρήση ως βοσκότοπος. Η αίτησή τους περιελάμβανε ενοικιαζόμενα συμβόλαια, τα οποία εντόπιζαν άλλους δύο κατοίκους του Ρεθύμνου ως ιδιοκτήτες. Έλαβαν περίπου 73.000 ευρώ από κονδύλια της Ε.Ε. Την επόμενη χρονιά, δύο άλλοι Ρεθυμνιώτες παραγωγοί μίσθωσαν την ίδια έκταση στην Τζια και σε συμβόλαια που υποβλήθηκαν στον ΟΠΕΚΕΠΕ, η γη φαινόταν να έχει νέους ιδιοκτήτες.
«Οι υποτιθέμενοι εναλλασσόμενοι ιδιοκτήτες των ίδιων τεμαχίων στην Τζια των Κυκλάδων άλλαξαν τη γη σαν πουκάμισα», αναφέρει έκθεση που κατέθεσε στους εισαγγελείς Ρεθύμνου ο τότε πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Γρηγόριος Βάρρας.
«Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις συνενοχής». Ένα ελληνικό δικαστήριο καταδίκασε τους απατεώνες του Ρεθύμνου τον Οκτώβριο σε ποινές φυλάκισης από 12 έως 24 μήνες – οι πρώτες μεγάλες καταδίκες για το πλαστό σύστημα βοσκής. Η υπόθεση υποστηρίχθηκε από στοιχεία και στοιχεία που υποβλήθηκαν από την EPPO και στην ακρόαση συμμετείχε Ευρωπαίος εισαγγελέας.
Προσπαθούν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα
Καθώς εμφανίζονται περισσότερα στοιχεία για την απάτη, η Ελλάδα δέχεται πιέσεις από τις Βρυξέλλες να την καθαρίσει. Ωστόσο, η παρεμπόδιση από το υπουργείο Γεωργίας συνεχίζεται.
Τον Μάρτιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε στην Ελλάδα πρόστιμο 283 εκατομμυρίων ευρώ για κακοδιαχείριση στον ΟΠΕΚΕΠΕ σχετικά με πληρωμές βοήθειας της Ε.Ε. που έγιναν το 2020, το 2021 και το 2022.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή έθεσε τον ΟΠΕΚΕΠΕ σε δοκιμαστική περίοδο για 12 μήνες, επικαλούμενη μια σειρά από ελλείψεις και καθυστερήσεις στη διανομή των κεφαλαίων.
«Η έλλειψη επαρκών, αποτελεσματικών και άμεσων διορθωτικών μέτρων μπορεί να οδηγήσει στην ανάκληση της διαπίστευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ», αναφέρει η Επιτροπή σε επικριτική επιστολή της προς τις ελληνικές Αρχές.
ΠΗΓΗ: neakriti.gr
