Σαν σήμερα, πριν από 45 χρόνια, ολοκληρώθηκε η τριήμερη επική μάχη της ΕΛΔΥΚ (Ελληνική Δύναμη Κύπρου), με τους αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες να δίνουν από τις 14 έως τις 16 Αυγούστου ένα τιτάνιο αγώνα για την υπεράσπιση του στρατοπέδου τους απέναντι στον πάνοπλο και πολυάριθμο Τούρκο εισβολέα, που ολοκλήρωνε την δεύτερη φάση της εισβολής στην Κύπρο.
Το μαύρο καλοκαίρι του 1974, στα ματωμένα χώματα του Γερόλακου και στα υψώματα γύρω από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, η μικρή δύναμη των 318 ΕΛΔΥΚαρίων που παρέμεινε για να υπερασπιστεί το στρατόπεδό της (το μεγαλύτερο τμήμα είχε αποσυρθεί αρκετά χιλιόμετρα πιο πίσω) αναβίωσαν τις Θερμοπύλες και το Μανιάκι και η θυσία των πεσόντων και των αγνοουμένων “στοιχήθηκε” πλάι σε τόσες άλλες, που είχαν ως αξία και ως ιδανικό το ρητό “Ή ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ”.
3_mpraoudakis.jpg
Μέσα στα ορύγματα της τιμής και του καθήκοντος, ήταν και ο κρητικός πολεμιστής Βαγγέλης Μπραουδάκης, ο οποίος κατάγεται από Χανιά και υπηρετούσε τότε στον 4ο Λόχο της ΕΛΔΥΚ. Μάλιστα, διετέλεσε και πρόεδρος του Παγκρητίου Συνδέσμου Πολεμιστών 1974.
Η περιγραφή του για την επική μάχη που έδωσαν οι ΕΛΔΥΚάριοι, συγκλονίζει:
ΚΥΠΡΟΣ 1974: Σαν σήμερα πριν 45 χρόνια (16-8-1974) οι εναπομείναντες όρθιοι πολεμιστές της ΕΛ.ΔΥ.Κ. εγκαταλείπουν μέρα από διαταγή το στρατόπεδο τους. Μετά από 3ήμερη επική μάχη, χωρίς φαγητό τρείς μέρες και χωρίς νερό την τελευταία μέρα και έχοντας αντιμετωπίσει τις λυσσαλέες επιθέσεις του συντάγματος της ΤΟΥΡ..Δ.Κ, ενός τάγματος του 50ου Σ.Π. πολλών αρμάτων μάχης, και τους συνεχείς βομβαρδισμούς αεροπορίας, πυροβολικού και βαρέων όπλων του πεζικού οι οποίοι δεν είχαν αφήσει τίποτα όρθιο, εγκατέλειπαν το ιερό έδαφος με δάκρυα στα μάτια.
Κατεστραμένα τολ στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Οι Τούρκοι κυριολεκτικά το ισοπέδωσαν. Μέσα εκεί οι Έλληνες μαχητές έμειναν ακλόνητοι στις θέσεις τους και απέκρουσαν τις επιθέσεις.
Μέσα στο στρατόπεδο όμως έμειναν, ακοίμητοι και αιώνιοι φρουροί της ελληνικότητας του, οι ΗΡΩΕΣ:
Λοχαγοί: ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ.
Ανθυπασπιστής: ΚΕΝΤΡΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ.
Αρχιλοχίες: ΚΟΥΡΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ.
Λοχίες: ΧΑΙΡΕΤΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΓΛΑΡΕΝΤΖΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΜΠΑΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΟΥΚΟΥΛΑΡΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΗΛΙΑΣ, ΠΑΥΛΟΥΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, ΒΑΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ, ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΑΤΣΑΝΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ΧΑΜΟΥΡΙΩΤΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ.
Δεκανείς: ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ ΜΗΝΑΣ, ΓΚΑΒΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΓΙΑΝΝΕΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΜΑΡΤΣΑΚΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ,ΝΙΚΗΤΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΠΟΛΥΖΩΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΤΕΡΖΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΓΡΙΒΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΜΟΝΑΧΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΜΟΥΡΙΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΞΕΝΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ΤΣΩΝΗΣ ΗΛΙΑΣ.
Στρατιώτες: ΒΕΛΩΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΒΟΛΑΚΑΚΗΣ ΜΑΡΙΟΣ,ΓΚΟΥΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΚΑΒΡΕΝΤΖΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ,ΚΑΛΕΣΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, ΚΡΑΤΗΜΕΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ,ΛΥΓΓΟΣ ΘΩΜΑΣ, ΜΑΣΟΥΡΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ,ΜΠΟΥΡΕΚΑΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΠΙΠΕΡΙΑΝ ΠΕΡΣΕΧ, ΣΙΜΙΤΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ,ΤΣΙΓΚΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΑΝΘΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ, ΑΝΕΜΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΑΝΑΛΥΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ, ΔΕΔΕΒΕΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΖΑΧΑΡΕΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, ΖΕΡΒΟΜΑΝΩΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, ΚΑΤΡΑΚΑΚΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ. ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ,ΚΟΥΤΡΟΥΛΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΛΟΥΡΜΠΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΜΠΡΟΔΗΜΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΞΥΔΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΑΠΑΤΣΑΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΡΟΥΣΣΗΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΣΙΝΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ, ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, ΣΚΟΥΡΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΣΟΥΡΛΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΤΣΙΤΙΡΙΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ, ΤΡΙΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΧΑΤΖΗΣΤΑΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ.
Άπαντες παρόντες. Έπεσαν μαχόμενοι την 16η Αυγούστου του 1974 υπερασπίζοντας το ιερό έδαφος του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ. Εμείς που πολεμήσαμε δίπλα τους δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ. «…Και περισσότερη τιμή τους πρέπει- όταν προβλέπουν – ότι ο εφιάλτης θα φανεί στο τέλος – κ’οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε “Καβάφης”».
Λίγο μετά τις φονικές μάχες. Από αριστερά, Φράγκος, Μπραουδάκης, Πεπεράς.. Μαζί στο όρυγμα, γλίτωσαν από το θάνατο. Περίπου 100 συμπολεμιστές τους δεν τα κατάφεραν και πέρασαν στο πάνθεον των Ηρώων.
Η περιοχή του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ όπως είναι σήμερα, το οποίο από τις 16 Αυγούστου 1974 βρίσκεται στα χέρια των Τούρκων. Διακρίνονται οι ελάχιστες εγκαταστάσεις που παραμένουν όρθιες, καθώς πριν από λίγα χρόνια οι Τούρκοι γκρέμισαν τις περισσότερες. Ίσως να τους τρόμαζαν ακόμα και τα χαλάσματα…
Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ αποτελεί ένα σημείο Αναφοράς για τα ελληνικά όπλα. Εκεί, σώθηκε η τιμή της Ελλάδας, καθώς οι γενναίοι υπερασπιστές του παρέμειναν στις θέσεις τους, μέχρι την ύστατη ώρα. Απαγκιστρώθηκαν μόνο όταν έμειναν μόνοι και αβοήθητοι, χωρίς την ελάχιστη υποστήριξη, έστω από το πυροβολικό που τις προηγούμενες ημέρες με τις εύστοχες βολές του προκαλούσε απώλειες στους Τούρκους.
Στα προσκλητήρια νεκρών και αγνοουμένων που γίνονται κάθε χρόνο, οι παρευρισκόμενοι φωνάζουν “Άπαντες Παρόντες”. Αυτοί που έμειναν για πάντα στα ματωμένα και σκλαβωμένα χώματα της μαρτυρικής Κύπρου, εξακολουθούν να “ζητούν” μετά από 45 χρόνια δικαίωση και αναγνώριση…
Δείτε το βίντεο με την αφήγηση του κρητικού πολεμιστή:
Γιώργος Λαμπράκης
