Θες να ακούσεις λίγη ελληνική μουσική; ρωτάει ο Αστέρης την όμορφη νεαρή κοπέλα που έχει απέναντι του και δεν μπορεί να τραβήξει από πάνω της το βλέμμα του. Η απάντηση της θετική. Αντί όμως να επιλέξει εκείνος ποιο τραγούδι θα ακουστεί, το διαλέγει η γλυκιά Αργυρώ.
Οι πρώτες νότες από τον «Ερωτόκριτο» γεμίζουν το χώρο και ο έρωτας τρυπώνει στις καρδιές των δυο νεαρών παιδιών.
Η συγκεκριμένη σκηνή δεν είναι άγνωστη για τους θαυμαστές του “Σασμού” αφού είναι από το πρώτο επεισόδιο της σειράς που κάνει τα μηχανάκια της τηλεθέασης να… τρελαίνονται κάθε βράδυ.
Αυτό όμως που δεν ξέρουν οι τηλεθεατές είναι πως τον «Ερωτόκριτο» στην συγκεκριμένη σκηνή τραγουδά ο συγγραφέας του βιβλίου «Σασμός», στο οποίο είναι βασισμένη η σειρά του Alpha, Σπύρος Πετρουλάκης.
Ο Κρητικός Σπύρος Πετρουλάκης μίλησε στο Newsbeast και εξήγησε τι σημαίνει για εκείνον η λέξη «σασμός», πώς ήρθε η έμπνευση για το συγκεκριμένο βιβλίο που μπήκε στις καρδιές των αναγνωστών, τις βεντέτες, τις αντιθέσεις του νησιού του, προσπάθησε να εξηγήσει τι σημαίνει «κρητική κουλτούρα» αλλά και από τι είναι φτιαγμένη η κρητική ψυχή.
Το βασικό συστατικό του σασμού
-Το τελευταίο διάστημα όλοι μάθαμε τη λέξη «σασμός». Τι σημαίνει όμως «σασμός» για εσάς;
Ο σασμός στην πραγματικότητα είναι η υπέρτατη πράξη της αγάπης. Η λέξη κυριολεκτικά σημαίνει, σάζω ή σιάζω. Φτιάχνω, δηλαδή, τα πράγματα. Όταν κάποιος θέλει να προκαλέσει τον σασμό πρέπει να το κάνει μόνο με αγάπη. Γι’ αυτό λέω ότι στην πραγματικότητα η λέξη μπορεί να σημαίνει «φτιάχνω» αλλά νομίζω πως πρέπει να αλλάξει και να μπει δίπλα στη λέξη «φτιάχνω», το «αγαπώ», γιατί είναι η υπέρτατη πράξη αγάπης.
-Αυτό είναι δηλαδή το βασικό συστατικό του σασμού, η αγάπη;
Ναι, η αγάπη, όχι ο έρωτας. Η ανθρώπινη αγάπη και το ενδιαφέρον.
-Πώς προέκυψε η ιδέα να γράψετε βιβλίο για τον σασμό;
Αυτό ξεκίνησε σαν σκέψη, όχι στο δικό μου μυαλό αλλά στο μυαλό της συντρόφου μου, της Μέμης. Μου έλεγε: «Είσαι Κρητικός, μπορείς να γράψεις ένα βιβλίο για τη βεντέτα. Έχουν γράψει τόσοι και τόσοι! Αν δεις την ελληνική λογοτεχνία θα δεις τόσα πράγματα για την κρητική βεντέτα». Δεν ήθελα όμως. Ήθελα να το αποφύγω και για προσωπικούς λόγους. Έλεγα πως δεν χρειάζεται άλλο ένα βιβλίο για τη βεντέτα. Σκεφτόμουν πως αν θα έγραφα κάτι, ήθελα να είναι διαφορετικό. Έτσι κυριάρχησε η λέξη «σασμός» και αποφάσισα να γράψω γι’ αυτό και όχι για τη βεντέτα.
– Αναφέρατε πως δεν θέλατε να γράψετε για τις βεντέτες για προσωπικούς λόγους…
Έχω τύχει σε ένα πολύ τραγικό γεγονός. Έχω γνωρίσει άνθρωπο που έχει σκοτώσει κάποιον άλλον, που έχει πάρει μέρος σε μια τέτοια στιγμή αντεκδίκησης όπως έχω γνωρίσει και ανθρώπους από οικογένειες που έχουν θύματα από βεντέτες. Θέλω να σου πω ότι είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. Υπήρχε φόβος και σιωπή. Μόνο όταν επερχόταν ο σασμός ηρεμούσαν τα πράγματα και επέστρεφαν στα σπίτια τους. Πάρα πολλές φορές, οι άνθρωποι φεύγουν από τα σπίτια τους. Το έχω βιώσει με αγαπημένο μου πρόσωπο. Ένας θείος του έκανε φονικό και από το φόβο της αντεκδίκησης, μέσα σε ένα βράδυ εξαφανίστηκαν δυο οικογένειες. Δεν ξέρουμε πού είναι.
-Η βεντέτα, πως γίνεται να έχει θέση στην σύγχρονη κοινωνία; Να σηκώνει δηλαδή κάποιος το όπλο για να λύσει τις διαφορές του…
Τη βεντέτα δεν την παρατηρούμε μόνο στην Κρήτη. Την παρατηρούμε σε όλη την Ελλάδα. Μπορούμε να τη δούμε σε όλο το τόξο της Μεσογείου. Επιστρέφοντας και μιλώντας για την Κρήτη θέλω να πω πως ο λαός μας, οι πατριώτες μου, οι Κρητικοί, είμαστε οξύθυμοι άνθρωποι. Είμαστε όμως και καλόκαρδοι, φιλόξενοι, άνθρωποι του γλεντιού, του κεφιού και της μαντινάδας. Παρ’ όλ’ αυτά, οι αντιθέσεις της γης – εκεί που συναντάς τη θάλασσα που βγαίνει το όρος, ο Ψηλορείτης στα 2,5 χιλιάδες χιλιόμετρα ύψος – έχει επηρεάσει τους ανθρώπους. Την αγριάδα του τοπίου την βλέπεις στην αγριάδα των προσώπων. Αλλά και την ημερότητα των τοπίων τη βλέπεις στην ήρεμη όψη των προσώπων. Έτσι όμως δεν είναι και ο έρωτας; Έχει την αντίθεση. Αυτόν που αγαπάς πιο πολύ μπορείς να τον μισήσεις περισσότερο από κάθε άλλον. Και το βλέπουμε στους μεγαλύτερους έρωτες αυτό.
Τι «κρύβει» η ψυχή του Κρητικού
-Οι περισσότεροι είναι σα να μην μπορούν να κατανοήσουν την Κρητική κουλτούρα…
Δεν μπορεί να το κατανοήσει εύκολα κάποιος το πώς έχει στο μυαλό του ο Κρητικός την Κρήτη και την φιλοσοφία της ζωής. Προσοχή, δεν λέω ότι είμαστε μια ανώτερη ράτσα ή έχουμε κάτι διαφορετικό από τους άλλους. Δεν μπορώ να το κατανοήσω ούτε εγώ και δεν μπορώ να στο εξηγήσω. Η παράδοση στην Κρήτη είναι «ζωντανή», αναπτύσσεται και προχωράει. Εζησα στο Ρέθυμνο 25 χρόνια. Είναι η αγαπημένη μου πόλη. Μυήθηκα και εγώ στη μουσική παράδοση της Κρήτης. Έμαθα να παίζω ούτι, να τραγουδώ, έμαθα τα ριζίτικα. Έμαθα την κουλτούρα του Κρητικού που είναι πάρα πολύ δύσκολη. Όποιος τη γνωρίζει επιφανειακά δεν μπορεί να καταλάβει τι είναι αυτή η κουλτούρα και τι είναι αυτή η κουζουλάδα που κουβαλάει μέσα του ο Κρητικός.
-Τι ακριβώς είναι η «κουζουλάδα»;
Δεν μπορώ να στο εξηγήσω ακριβώς. Πρέπει να είσαι καλός δέκτης για να καταλάβεις τι σημαίνει. Κάποιοι θα πουν ότι οι Κρητικοί είναι πολύ τοπικιστές. Όλοι οι τόποι και οι άνθρωποι όμως είναι καλοί. Ο κάθε τόπος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά. Έτσι και η Κρήτη, η δικιά μου πατρίδα, έχει τα δικά της χαρακτηριστικά τα οποία είναι τόσο «ζωντανά» που μιλούν στη ψυχή του ανθρώπου.
– Άρα η ψυχή του Κρητικού «αποτελείται» από μουσική, παράδοση…
…φιλοξενία, επαφή με τη γη και φυσικά δυο σταγόνες ρακή.
Μύθος ή αλήθεια η κρητική βεντέτα;
-Η κρητική βεντέτα μήπως είναι πλέον και λίγο μύθος;
Όχι. Μακάρι να εξαλειφθεί αυτό το φαινόμενο. Να μην υπάρχει ούτε ένας θάνατος από αντεκδίκηση. Να μην ξανασυμβεί ποτέ. Να σβήσει αυτό το πράγμα και να μην χρειαστεί να ξαναγίνει σασμός.
-Γνωρίζετε άτομα που κάνουν σασμούς;
Ναι, βέβαια. Είναι άνθρωποι υπεράνω υποψίας που πρεσβεύουν το καλό. Δεν διαφημίζεται αυτό. Θέλει απόλυτη ισορροπία ο σασμός και οι κουβέντες που γίνονται μεταξύ των οικογενειών, με μεσάζοντα τον άνθρωπο που κάνει τον σασμό πρέπει να μένουν μυστικές. Δεν πρέπει να ξεφύγει ούτε λέξη. Και εκεί είναι το βάρος αυτού του ανθρώπου. Μία λάθος λέξη αν χρησιμοποιήσει μπορεί να καταστρέψει όλο αυτό το οικοδόμημα που μπορεί να χτίζει για δυο και τρία χρόνια. Τον σασμό μπορεί να τον κάνει ένας παππάς, ένας ηλικιωμένος άνθρωπος, ένας βοσκός. Πρέπει όμως να έχει σοφία. Δεν είναι απαραίτητο να ξεκινήσει ο σασμός αφότου έχει γίνει το κακό. Ο έξυπνος σάστης προλαβαίνει πριν γίνει το κακό.
«Δεν υπάρχει μόνο η βεντέτα, υπάρχει και ο σασμός»
-Στο βιβλίο «Σασμός», δεν υπάρχει το ζευγάρι Αστέρης – Αργυρώ…
Ναι, δεν ήθελα να τους κάνω ζευγάρι. Άλλο όμως η λογοτεχνία και άλλο η τηλεόραση. Η διαφορά είναι τεράστια. Άλλο θέλει να βλέπει καθημερινά ο τηλεθεατής. Οι ανάγκες ενός καθημερινού σήριαλ είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που γνωρίζω εγώ ως συγγραφέας. Στην σειρά ο σασμός θα γίνει με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο και μάλλον δεν είναι αυτό που φαντάζονται όλοι, δηλαδή πως θα παντρευτεί το ζευγάρι. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν δυο από τους πρωταγωνιστές που δεν είναι όμως κεντρικοί αλλά καθορίζουν τις τύχες των υπολοίπων.
-Βλέπετε την σειρά;
Μέχρι τώρα το βλέπω, πηγαίνω στα γυρίσματα, συμμετέχω. Έχω τραγουδήσει κιόλας. Εγώ τραγούδησα τον «Ερωτόκριτο» εκεί που ερωτεύονται τα κοπελάκια. Και έχουν παίξει και τραγούδια μου στην σειρά. Ωστόσο, επειδή σε λίγες μέρες θα ξεκινήσω να γράφω το καινούργιο μου βιβλίο που θα κυκλοφορήσει το 2023 και θα πρέπει να συλλέξω πληροφορίες, πρέπει να αρχίσω να απομακρύνομαι από αυτό.
Η μαντινάδα που δεν «έκλεινε» και έδωσε το έναυσμα για την σειρά
-Ποια ήταν η διαδικασία της έρευνας που κάνατε για να γράψετε τον σασμό;
Ο σασμός ήταν μέσα μου. Έκανα πολύ μικρή έρευνα. Ωστόσο, το έναυσμα δόθηκε όταν έμαθα ότι ένας βοσκός που πήγαινε στα πρόβατα του ένα πρωί, βγήκε από το σπίτι του ενώ προσπαθούσε να φτιάξει μια μαντινάδα για την κόρη του που την είχαν βαφτίσει πριν λίγες μέρες. Δεν μπορούσε να βγάλει τη μαντινάδα και το θεώρησε κακό οιωνό. Άνοιξε την πόρτα και πήγε να φύγει για να πάει στα πρόβατα και τότε του ήρθε μια μυρωδιά από δυόσμο που είχαν στην είσοδο. Κάποιος είχε κουνήσει το φυτό. Δεν πρόλαβε να αντιδράσει. Βγήκε ο φονιάς που ήταν κρυμμένος και τον σκότωσε στην εξώπορτα. Μόλις τον πυροβόλησε βγήκε η γυναίκα του και τον είδε μέσα στα αίματα. Αυτό έγινε πριν από 70 χρόνια και σκεφτόμουν πως όλα αυτά τα χρόνια η ψυχή του δεν έχει ηρεμήσει, πως θα γυρνά μέσα στα στενά, στους τοίχους, τις αυλές, στο χωριό. Σκέφτηκα πως πρέπει να πιάσω εγώ την μαντινάδα και να την τελειώσω. Και έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε η σκηνή που «σβήνει» ο Μάρκος Βουρλάκης στην αγκαλιά της συζύγου του. «Ως λάμπουν τα άστρα του ουρανού λάμπουν και τα μαλλιά σου, μικρή μου και να έσβηνα μέσα στην αγκαλιά σου» και έσβησε ο Μάρκος όπως έχουμε δει στην σειρά. Μέσα μου ένιωσα ότι απελευθέρωσα την ψυχή του και απελευθερώθηκε και η δική μου ψυχή. Ήταν χρέος τιμής για μένα να «κλείσω» αυτήν τη μαντινάδα. Είχα όμως και την ανάγκη να μαθευτεί πως δεν υπάρχει μόνο η βεντέτα, υπάρχει και ο σασμός. Χαίρομαι πάρα πολύ που όλη η Ελλάδα έχει μάθει τη λέξη σασμός. Και είναι σημαντικό για μένα που και το κανάλι και ο κ. Καραγιάννης που έχει αναλάβει την παραγωγή κράτησαν τη λέξη «σασμός».
«Θέλω μέσα από τον “Σασμό” να προκαλέσω έναν σασμό ανάμεσα στο βιβλίο και στην τηλεόραση»
-Ποιο ήταν το συναίσθημα σας όταν είδατε το βιβλίο σας να μεταφέρεται στην τηλεόραση;
Όταν ξεκίνησαν τα γυρίσματα και πήγα στο πρώτο γύρισμα ήταν ανατριχιαστικό. Από τότε κυριαρχεί η χαρά μέσα μου γιατί ζωντάνεψαν οι ήρωες μου. Η πιο μεγάλη μου χαρά βέβαια είναι ότι φύτεψα έναν σπόρο τον οποίο τον ποτίζουν διάφορα άτομα. Αυτό το δεντράκι που βγήκε, βγάζει τώρα καρπούς και από αυτούς θρέφονται περίπου 300 οικογένειες. Αυτό είναι το πιο σημαντικό και αυτό είπα και στα παιδιά μου.
-Με τον «Σασμό» φέρατε τους τηλεθεατές πιο κοντά στην ελληνική λογοτεχνία…
Θέλω η ελληνική τηλεόραση να ξανά ανακαλύψει την ελληνική λογοτεχνία. Ελπίζω μέσα από αυτό να γίνει ένα βήμα και να βγουν κι άλλα βιβλία μπροστά. Δεν είμαι μονοφαγάς, ποτέ δεν ήμουν. Αυτή την χαρά που ένιωσα εγώ θέλω να την μοιραστώ και με άλλους συναδέλφους που ξέρω πόσο πολύ μοχθούν, πόσο πολύ προσπαθούν και ονειρεύονται. Θέλω μέσα από τον σασμό να προκαλέσω έναν σασμό ανάμεσα στο βιβλίο και στην τηλεόραση.
-Τι άλλο περιμένουμε από σας;
Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε το έβδομο παιδικό μου βιβλίο, ένα παραμύθι το οποίο λέγεται «Φρούτα και λαχανικά, μπείτε στην σειρά». Επίσης επανακυκλοφόρησε το «Τελευταίο δαχτυλίδι» που ήταν το τέταρτο μυθιστόρημα μου, με νέο εξώφυλλο. Ωστόσο η αναμονή μου είναι για το επόμενο βιβλίο που θα κυκλοφορήσει τον Απρίλιο του 2022. Είναι μια ιστορία που την έχω ερωτευτεί με πάθος και που αν την αγαπήσει στο μισό ο κόσμος θα είμαι τρισευτυχισμένος.
ΠΗΓΗ: newsbeast.gr
#pgnews
