Το σουβλάκι αποτελεί, ομολογουμένως, το εθνικό μας junk food. Συνήθως περιέχει κρέας από χοιρινό ή κοτόπουλο, σε γύρο ή καλαμάκι (ή σουβλάκι, αναλόγως της καταγωγής). Αρκεί, όμως, μονάχα να αποχωριστεί κανείς τον αγαπημένο του γύρο προκειμένου να δει αλλαγή στη ζυγαριά;
Η απάντηση είναι όχι. Για παράδειγμα, το τυλιχτό με χοιρινό καλαμάκι «απ’ όλα» δεν είναι πρακτικά πιο light από το αντίστοιχο με γύρο. Ένα τυλιχτό με γύρο έχει κατά μέσο όρο 870 θερμίδες, ενώ αυτό με χοιρινό καλαμάκι έχει 820. Οι θερμίδες συγκλίνουν τόσο διότι ο σουβλατζής βάζει διπλάσια ποσότητα από πατάτες στο τυλιχτό με το καλαμάκι προκειμένου να το «γεμίσει» και να μη δείχνει φτωχό.
Το χοιρινό καλαμάκι υπερτερεί του γύρου, καθώς περιέχει μικρότερη ποσότητα κορεσμένων λιπαρών (12 γραμμάρια έναντι 19, αντίστοιχα), γεγονός που το καθιστά λιγότερο επιβαρυντικό για την υγεία. Παρόλα αυτά, η μεταξύ τους διαφορά στις θερμίδες που αποδίδουν είναι αμελητέα για να προκαλέσει ουσιαστικό αποτέλεσμα στη ζυγαριά εκείνου που θέλει να ρίξει το βάρος του.
Σουβλάκι: Προσοχή στο κρέας και τις πατάτες!
Πολλά σουβλατζίδικα χρησιμοποιούν το ίδιο κρέας, τόσο στον γύρο όσο και στα καλαμάκια τους. Συνήθως αυτό αποτελείται κατά 50-80% από πανσέτα, γι’ αυτό και σε πολλά καλαμάκια θα βρείτε ολόκληρα κομμάτια λίπους ανάμεσα στο κρέας. Εάν κάποιος επιλέξει μια μερίδα καλαμάκια, από τόσο λιπαρά κομμάτια, με πρόθεση να αποφύγει το τυλιχτό και τον γύρο, μπορεί να προσλάβει έως και 1.800 θερμίδες και 26 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών. Χρειάζεται, λοιπόν, να γνωρίζουμε από τι κρέας είναι παρασκευασμένα τα καλαμάκια που παραγγέλνουμε αν δεν θέλουμε να σαμποτάρουμε, κατά λάθος, την προσπάθειά μας.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και με τις τηγανητές πατάτες στο σουβλάκι. Η μέση μερίδα έχει μεγαλώσει πολύ τα τελευταία χρόνια περιέχοντας περίπου 750 θερμίδες, σχεδόν όσες ένα, ακόμη, σουβλάκι. Αν πάρουμε αυτές με τη sauce ή το τυρί, η ενέργεια που περιέχουν εκτοξεύεται στις 900 θερμίδες ξεπερνώντας ακόμη και το τυλιχτό με γύρο. Οι τηγανητές πατάτες, πέρα από πολλές θερμίδες, περιέχουν μεγάλες ποσότητες κορεσμένων και trans λιπαρών οξέων.
Παραγγέλνοντας μια μερίδα πατάτες με τυρί έχουμε εξασφαλίσει την κατανάλωση 23 γραμμαρίων κορεσμένων λιπαρών και 11 γραμμαρίων trans λιπαρών (τα οποία επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την υγεία της καρδιάς), ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από ότι θα συναντήσει κανείς σε ένα σουβλάκι.
Άρα, αν θέλω να χάσω βάρος, δεν πρέπει να ξαναφάω σουβλάκι ούτε πατάτες;
Παρά τα παραπάνω, το σουβλάκι μπορεί, άνετα, να αποτελέσει μια καλή επιλογή junk food για κάποιον που θέλει να χάσει βάρος μιας και είναι, ιδιαιτέρως, χορταστικό και γευστικά απολαυστικό, αρκεί να γίνει προσεκτική επιλογή κατά την παραγγελία του.
Επιλέγοντας αλάδωτη πίτα, τζατζίκι ή κέτσαπ/μουστάρδα αντί για sauce, ελεύθερα λαχανικά και αποφεύγοντας τις πατάτες, ένα σουβλάκι με ποιοτικό χοιρινό κρέας θα περιέχει γύρω στις 500 θερμίδες, ενώ ένα με κρέας από κοτόπουλο περίπου 460. Μια μερίδα καλαμάκια κοτόπουλο, χωρίς πατάτες, μπορεί να μας δώσει περίπου 850 θερμίδες αποτελώντας άλλη μια πλούσια και πολύ χορταστική επιλογή.
Οι τηγανητές πατάτες από fast food καλό θα είναι να αποφεύγονται. Αν δεν μπορείτε να τους αντισταθείτε ζητήστε να βάλουν 2-3 στο σουβλάκι σας.
Σημείωση: Τα παραπάνω αποτελέσματα προέκυψαν από την ανάλυση προϊόντων αθηναϊκών ψητοπωλείων και δεν μπορούν να συγκριθούν με την ίδια ασφάλεια με τα αντίστοιχα προϊόντα άλλων πόλεων που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος. Τα δεδομένα αναλύθηκαν με βάση τους πίνακες τροφίμων στο https://nutritiondata.self.com
Ευάγγελος Παπαταξιάρχης, διαιτολόγος – διατροφολόγος
