Τις ραγδαίες εξελίξεις στο ενεργειακό, που προκάλεσε κύμα απίστευτης ακρίβειας και διαφαινόμενη επισιτιστική κρίση, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, “που είναι Ρωσο-αμερικανικός πόλεμος”, σχολιάζει σε συνέντευξή του στο ekriti.gr, ο oμότιμος Καθηγητής του Τμήματος Ορυκτών Πόρων στο Πολυτεχνείο Κρήτης και ομότιμος ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά, Αντώνης Φώσκολος.
Ο κ. Φώσκολος ασκεί σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για το “πάγωμα” των ερευνών υδρογονανθράκων σε Κρήτη και Ιόνιο, εκτιμώντας ότι η εκμετάλλευση των εν λόγω κοιτασμάτων θα σώσει ενεργειακά όχι μόνο τη χώρα αλλά και την Ευρώπη.
Κάνει λόγο για συμφέροντα που μπλοκάρουν τις εξελίξεις, αναφέρεται στα κοιτάσματα της Κρήτης και του Ιονίου και ασκεί κριτική για την εισαγωγή του πανάκριβου Αμερικανικού υγροποιημένου αερίου.
“Όσα χρήματα βγάζουμε από τον τουρισμό ετησίως, περίπου 17 δις ευρώ, τα δίνουμε για εισαγωγή ενεργειακών πρώτων υλών που υπάρχουν στην Ελλάδα”, λέει χαρακτηριστικά, και εκτιμά ότι η ακρίβεια θα καθορίσει τις πολιτικές εξελίξεις.
Ακολουθεί η συνέντευξη του καθηγητή Αντώνη Φώσκολου:
Κύριε Φώσκολε, ζούμε ιστορικές στιγμές γεωπολιτικών αλλαγών και παράλληλα ακρίβειας. Εχετε πει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία γίνεται για το φυσικό αέριο. Γιατί;
…Ο Ρώσο-Ουκρανικός πόλεμος που ουσιαστικά είναι Ρώσο-Αμερικανικός πόλεμος οι περισσότεροι πιστεύουν ότι ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου του 2022 ξεκίνησε το 2012 όταν ανέλαβε πρεσβευτής στο Κίεβο ο Geoffrey Pyatt και έχει ως αιτία τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου. Το 2012 η Ουκρανία σταμάτησε την διέλευση του Ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αναγκάζοντας την Ρωσία να κατασκευάσει τον Nord StreamII, που θα μετέφερε 55 δις μ3 /έτος Ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Και ταυτόχρονα οι Ρώσοι άρχισαν την κατασκευή του Trans-Siberian pipeline που έχει δυνατότητα μεταφοράς 88 δις μ3 ετησίως φυσικού αερίου προς την Κίνα. Αυτή η κατασκευή ήταν η ασφαλιστική δικλείδα σε περίπτωση που οι Αμερικανοί σταματούσαν και πάλι την ροή του Ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Πράγματι οι Αμερικανοί στις αρχές του 2022 σταμάτησαν την ροή του Ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και ανάγκασαν την Ευρώπη, δήθεν εξαιτίας του Ρώσο-Ουκρανικού πολέμου να πάρουν το υπέρ-πανάκριβο Αμερικανικό υγροποιημένο σχιστολιθικό αέριο, περίπου $ 25/1000 κυβικά πόδια το οποίο μεταφέρουν προς την Ευρώπη κυρίως οι Έλληνες εφοπλιστές, έναντι του Ρωσικού που έχει $ 15/1000 κυβικά πόδια που διοχετεύεται με αγωγούς. Ο Αμερικανός πρεσβευτής Geoffrey Pyatt το 2016 μετετέθη στην Αθήνα και παρέμεινε μέχρι τον Απρίλιο του 2022. No further comments.
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια «πάγωσαν» τα σχέδια για έρευνες υδρογονανθράκων τόσο στην περιοχή της Κρήτης όσο και στο Ιόνιο. Για ποιον λόγο εκτιμάτε;
…Διότι, οι Αμερικανοί και μαζί με αυτούς και οι Έλληνες εφοπλιστές, δεν θέλουν η Ευρώπη να κατακλυστεί από το πάμφθηνο Κρητικό φυσικό αέριο που η εκμετάλλευσή του στοιχίζει λιγότερο από $ 5/1000 κυβικά πόδια. “Ο θάνατος σου είναι η ζωή μου”. No further comments.
Πριν λίγους μήνες ο πρωθυπουργός κήρυξε την επανέναρξη των ερευνών υδρογονανθράκων σε Κρήτη και Ιόνιο. Θεωρείτε ότι έγινε αλλαγή πλεύσης?
…Νομίζω ότι άλλαξε πλεύση ο πρωθυπουργός εκτελώντας άνωθεν εντολές. Η Ελλάδα θα γίνει πύλη εισόδου και συμβατικού φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου και υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Το λέει ο πρωθυπουργός… Αιτία ο Ρώσο-Ουκρανικός πόλεμος.
Τι γνωρίζουμε για τα ελληνικά κοιτάσματα, και πώς θα μπορούσαμε ως χώρα να επωφεληθούμε από αυτά?
…Τα στοιχεία που έχουμε είναι της ΕΔΕΥ και είναι δημοσιευμένα. Σε Ιόνιο και υπεράκτια Κρήτη έχουμε 38 στόχους κυρίως με φυσικό αέριο ενώ στο Θρακικό Πέλαγος υπάρχουν 6 κοιτάσματα αργού πετρελαίου την εκμετάλλευση των οποίων έχει η Καναδική εταιρεία Cal-Frac, 75% και τα ΕΛΠΕ, 25%. Η εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων θα σώσει Ενεργειακά την Ευρώπη και θα εκτοξεύσει στα ουράνια την γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.
Εύλογο είναι το ερώτημα γιατί οι ελληνικές κυβερνήσεις αντί να προχωρήσουν τις έρευνες, τις έχουν “στην αναμονή”
Εκτελούν εντολές άλλης χώρας σε συνεργασία με τους Έλληνες εφοπλιστές
Τι κατά την άποψή μας θα έπρεπε να γίνει άμεσα αναφορικά με το ενεργειακό στη χώρα μας;
…Θα χρειαστούμε Έλληνες πολιτικούς. Αυτή την στιγμή δεν έχουμε Έλληνες πολιτικούς. Άρα οι έρευνες προς εκμετάλλευση των υπαρχόντων κοιτασμάτων έχουν σταματήσει. Νομίζω ότι η ομιλία του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή πριν 15 μέρες στο Μέγαρο Μουσικής ήταν δεικτική για την κατάντια της πολιτικής του πρωθυπουργού.
Έχετε υποστηρίξει ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να λύσει το ενεργειακό της πρόβλημα αν γινόταν εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Μεσογείου (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος) μέσω του αγωγού eastmed. Εκτιμάτε ότι θα προχωρήσει το σχέδιο;
Από τις κατ’ επανάληψη εξαγγελίες του πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα θα γίνει πύλη εισόδου ενέργειας με προορισμό την Ευρώπη, κυρίως Δυτική Ευρώπη, από την προ μηνός ανακοίνωση του ΥΠΕΝ ότι η διέλευση του αγωγού East-Med από την Ελληνική ΑΟΖ ακόμα και με χωρητικότητα/μεταφορά 20 δις μ3/έτος φυσικού αερίου δεν δημιουργεί περιβαλλοντικά προβλήματα και τέλος από το επαγωγικό συμπέρασμα ότι το Αμερικάνικό LNG δεν μπορεί να ξεφορτώνεται στην Ρεβυθούσα για να πάει στην ΒΔ Ευρώπη, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η κατασκευή και η μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τα κοιτάσματα του Ισραήλ και Κύπρου είναι δεδομένη1.
Η ποσότητα που θα μεταφέρει θα είναι οπωσδήποτε 20 δις μ3 φυσικού αερίου ετησίως για 25 χρόνια, κάτι που το έχει προαναγγείλει τόσο ο καθηγητής Μανιάτης αλλά και το ΥΠΕΝ. Αν ευοδωθεί η γεώτρηση Κρόνος 1 στο μπλοκ 6 της Κυπριακής ΑΟΖ που πιστεύω ακράδαντα ότι έχει ίσως και 30 τρις κυβικά πόδια φυσικού αερίου, τότε ο αγωγός East-Med θα μπορεί να μεταφέρει και περισσότερο από 25 δις μ3 φυσικού αερίου/έτος για 30 χρόνια. Και δεδομένου ότι αυτός ο αγωγός περνά και από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στο Ιόνιο1, κοιτάσματα της Κυπαρισσίας και δυτικά της Κέρκυρας, τότε θα μπορούν να προστεθούν και άλλα 35 δις μ3 φυσικού αερίου/έτος για άλλα 30 χρόνια.
Το τι θα πράξει η κυβέρνηση και οι μελλοντικές Ελληνικές κυβερνήσεις είναι άγνωστο. Πάντως σήμερα η Ευρώπη έχει ανάγκη από 300 δις μ3 φυσικού αερίου/έτος. 152 δις μ3 φυσικού αερίου/ετησίως καλύπτονται από τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από ΗΠΑ, Βόρειο Αφρική, Ρωσία και Κατάρ. Λείπουν άλλα 148 δις μ3 φυσικού αερίου ετησίως ένα μέρος θα το καλύψει ο αγωγός East-Med, περίπου 60 δις μ3 ετησίως, ο αγωγός ΤΑΠ άλλα 15 δις μ3 ετησίως και το υπόλοιπο φαίνεται, από την προτροπή της προέδρου της Κομισιόν κυρίας Ursula Vοn Der Leyen προς τον πρωθυπουργό κύριο Μητσοτάκη, τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κρήτης. Η πρόεδρος της Κομισιόν είπε στον πρωθυπουργό μας να δημιουργήσει σταθμούς LNG για να υγροποιηθεί φυσικό αέριο το οποίο θα μεταφερθεί στην Ευρώπη με πλοία. Άρα η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου είναι αυτή που θα καλύψει, σχεδόν, το 50% των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης. Έτσι αναβαθμίζεται εκθετικά η γέω-στρατηγική θέση της Ελλάδας και όχι μόνο.
Ποια είναι τα συμφέροντα που κατά την άποψη σας εμποδίζουν τις εξελίξεις?
Στην αρχή ήταν οι Ρώσοι με τους οικολόγους πράσινους. Μετά ήρθαν οι Αμερικανοί και οι Έλληνες εφοπλιστές πάλι με τους οικολόγους πράσινους. Τώρα ήρθε η πραγματικότητα και βλέπουμε ότι η Ευρώπη χωρίς την αξιοποίηση των κοιτασμάτων της, δηλαδή Ελλάδας και Κύπρου, δεν θα επιβιώσει.
Πόσο κοστίζει στη χώρα μας η εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ?
Το Αμερικανικό σχιστολιθικό υγροποιημένο φυσικό αέριο που αγοράζει η Ελλάδα στοιχίζει γύρω στα $25/1000 κυβικά πόδια. Αυτό το υγροποιημένο φυσικό αέριο το χρησιμοποιούμε στην ηλεκτροπαραγωγή, καλύπτουμε το 50% της ηλεκτροπαραγωγή μας. Και για αυτό έχουμε την πιο ακριβή κιλοβατώρα στον κόσμο. Αν κάναμε χρήση του Κρητικού φυσικού αερίου που η εκμετάλλευσή του στοιχίζει μόνο $5/1000 κυβικά πόδια θα είχαμε την φθηνότερη κιλοβατώρα στον κόσμο. Βεβαίως και η χρήση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, που καλύπτει το 30% των αναγκών της ηλεκτροπαραγωγής, είναι υπεύθυνη για την ακριβή κιλοβατώρα. Κοιτάξτε τους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Πανάκριβο εισαγόμενο υγροποιημένο φυσικό αέριο και πανάκριβο ρεύμα από τις ΑΠΕ
Σχολιάστε μας την πολιτική της Ευρώπης απέναντι στο ενεργειακό.
Εσείς πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενεργειακή πολιτική; Η ενεργειακή της πολιτική είναι να εισάγουμε φυσικό αέριο από την Ρωσία είτε από την Αμερική. Δεν θέλει να αξιοποιήσει τα δικά της Ευρωπαϊκά κοιτάσματα. Παράδειγμα η σημερινή Ελληνική κυβέρνηση. Προτιμούμε την εισαγωγή του πανάκριβου υγροποιημένου Αμερικανικού φυσικού αερίου, με $25/1000 κυβικά πόδια αντί του Κρητικού που μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για παραγωγή ρεύματος και λιπασμάτων με, το πολύ, $8/1000 κυβικά πόδια. Το λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Η ακρίβεια στην Ελλάδα είναι εισαγόμενη διότι εισάγουμε πανάκριβο υγροποιημένο φυσικό αέριο. Άρα ακριβό ρεύμα, ακριβά λιπάσματα, ακριβή κίνηση. Αποτέλεσμα μεγάλος πληθωρισμός και τεράστιο επισιτιστικό πρόβλημα. Όσα χρήματα βγάζουμε από τον τουρισμό ετησίως, περίπου 17 δις ευρώ, τα δίνουμε για εισαγωγή ενεργειακών πρώτων υλών που υπάρχουν στην Ελλάδα.
Γιατί να μην στραφούμε στις ΑΠΕ που στηρίζει και προωθεί και η χώρα μας και η Ευρώπη, στην λεγόμενη «καθαρή ενέργεια»? Τί λέει η παγκόσμια πρακτική απέναντι στο θέμα?
Οι ΑΠΕ δεν είναι λύση. Δεν θέλουμε ενέργεια. Θέλουμε φθηνή και συνεχόμενη ενέργεια και αυτή δεν την παρέχουν οι ΑΠΕ. Και κάτι άλλο ενημερωτικό. Κάθε χρόνο οι υδρογονάνθρακες καλύπτουν το 75% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών που ισοδυναμεί περίπου με 100 δις βαρέλια η 610 δις Giga joule.7% των ενεργειακών αναγκών καλύπτεται από την πυρηνική ενέργεια και 7% από τα υδροηλεκτρικά έργα. Οι ΑΠΕ σε παγκόσμιο επίπεδο καλύπτουν το 11%. Τα 100 δις βαρέλια η 610 δις Gigajoule είναι η ποσότητα της ενέργειας που αποθηκεύτηκε επί 13000 χρόνια μέσω της φωτοσύνθεσης από τα φυτά και το φυτοπλαγκτόν. Αυτή την ενέργεια που αποθηκεύτηκε επί 13000 χρόνια μέσω της φωτοσύνθεσης η ανθρωπότητα την διασπαθίζει σε 365 μέρες. Και αυτή την ετήσια ποσότητα της ενέργειας δεν μπορεί να την παράγουν οι ΑΠΕ λόγω του ότι δεν υπάρχουν τόσες σπάνιες γαίες και στρατηγικά μέταλλα στην γη για να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν οι ΑΠΕ που θα παράγουν κάθε χρόνο 610 δις Giga joule
Η ακρίβεια, εκτιμάται, ότι θα καθορίσει τις πολιτικές εξελίξεις. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη?
Ναι η εισαγόμενη ακρίβεια, ο εισαγόμενος πληθωρισμός και το τρομερό επισιτιστικό πρόβλημα. Μέχρι το 1980 καλλιεργούσαμε, περίπου, 900000 στρέμματα με σιτάρι και είχαμε μία παραγωγή 2500000 εκ. τόνους. 1500000 εκ. τόνοι ήταν η εσωτερική κατανάλωση και την υπόλοιπη ποσότητα την στέλναμε στο εξωτερικό. Σήμερα μόλις και μετά βίας καλλιεργούμε 100000 στρέμματα και παράγουμε, ναι παράγουμε, μόλις 350000 τόνους σιτάρι με αποτέλεσμα να εισάγουμε 1500000 τόνους από την Ουκρανία. Η φιλοσοφία της παγκοσμιοποίησης κατέστρεψε τις οικονομίες του κόσμου. Αυτό πρέπει να το καταλάβουν οι πολιτικοί. Ό,τι μπορούμε να το παράγουμε δεν το εισάγουμε. Πολιτικοί που τοποθετούνται από οργανωμένα συμφέροντα καταστρέφουν, ουσιαστικά πεθαίνουν/σβήνουν την χώρα. Ήδη η Ελλάδα συρρικνώνεται κατά 40000 άτομα ετησίως. Το 2050 ο πληθυσμός της Ελλάδας θα έχει μειωθεί κατά 1200000.
1. ΠΗΓΗ: PARAMYTHIA-ONLINE
Η Εταιρεία Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδας – Ιταλίας / Υ.Α.Φ.Α. Ποσειδών Α.Ε. (IGIPoseidonS.A.) θα υλοποιήσει το έργο Αγωγός East-Med (“East-MedPipelineProject ”). Στην εταιρεία συμμετέχουν ισομερώς η Ελληνική εταιρεία ΔΕΠΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΡΓΩΝ Α.Ε. και η Ιταλική EDISON.Για την αδειοδότηση του έργου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία απαιτείται η διαδικασία της κτηματογράφησης της ζώνης του αγωγού κατά μήκος της όδευσής του. Η εταιρεία Υ.Α.Φ.Α. Ποσειδών Α.Ε. έχει αναθέσει την εκπόνηση της μελέτης αυτής στη Σύμπραξη των εταιρειών C&M ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. και SAIPEMS.p.A.
Το Χερσαίο Τμήμα του έργου στην Ελλάδα αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία του Αγωγού Φυσικού Αερίου East-Med και των συνοδευτικών αυτού εγκαταστάσεων, ο οποίος εκτείνεται, υπογείως, σε μήκος περίπου 555 χιλιομέτρων (συμπεριλαμβανομένου του κλάδου του αγωγού προς Μεγαλόπολη προκειμένου να συνδεθεί στο εθνικό δίκτυο), με αφετηρία την περιοχή του οικισμού Αγ. Φωκάς της Π.Ε. Λακωνίας, διασχίζει την Πελοπόννησο με κατεύθυνση βορειοδυτική, καταλήγει στον Πατραϊκό κόλπο δυτικά της πόλης της Πάτρας, διασχίζει με υποθαλάσσιο τμήμα τον Πατραϊκό κόλπο και συνεχίζει με χερσαίο υπόγειο τμήμα από το σημείο προσαιγιάλωσης ανατολικά της ιεράς πόλης του Μεσολογγίου στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας έως το Φλωροβούνι, στην Π.Ε. Θεσπρωτίας, στο Δ. Ηγουμενίτσας.
