Μειώνουν το φαγητό, ζεσταίνονται λιγότερο σε σχέση με τις ανάγκες τους, αναβάλλουν για αργότερα την πληρωμή των λογαριασμών τους, καθυστερούν ή και ακυρώνουν την επισκευή ή τη συντήρηση του σπιτιού και του αυτοκινήτου τους σήμερα οι καταναλωτές στη χώρα μας, που φαίνεται να είναι σε χειρότερη κατάσταση ακόμα και από τα πρώτα μνημονιακά χρόνια! Κόβει την ανάσα η σχετική έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας και Λιανεμπορίου Αγαθών. Το neakriti.gr έθεσε τα στοιχεία αυτά στους εκπροσώπους συνδικαλιστικών φορέων του νομού Ηρακλείου, οι οποίοι κάνουν λόγο για μια κατάσταση χειρότερη από τα μνημονιακά χρόνια, χωρίς να λείπουν και απόψεις που αναφέρουν ότι ακόμα και στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ο λαός ήταν σε καλύτερη κατάσταση, γιατί τουλάχιστον είχε την ελπίδα και πάλευε για ένα καλύτερο αύριο, ενώ σήμερα δεν υπάρχει πλέον ούτε η ελπίδα!
Κόβουν ακόμα και από τα τρόφιμα δαπάνες πλέον πολλοί καταναλωτές, ενώ οι περισσότεροι περιορίζουν θέρμανση και αναβάλλουν… ό,τι μπορεί να αναβληθεί.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας και Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών), που πραγματοποιήθηκε το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, ένας στους δύο καταναλωτές μειώνει τις αγορές για βασικά καταναλωτικά είδη, π.χ. διατροφή, και δύο στους τρεις μειώνουν την κατανάλωση ρεύματος, ενώ αναβάλλουν εργασίες συντήρησης και επισκευής.
Φυσικά, οι περικοπές αυτές είναι αποτέλεσμα της πτώσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, οι οποίες δε δείχνουν τάση αποκλιμάκωσης. Η τιμή είναι το βασικό, αν όχι και το μόνο κριτήριο για τις αγορές του νοικοκυριού σε κάθε τομέα για τα 2/3 των καταναλωτών. Εκείνος βέβαια που έχει πληγεί περισσότερο από τις αναγκαστικές περικοπές είναι ο τομέας της διασκέδασης, εφόσον 8 στους 10 καταναλωτές ακυρώνουν σχετικές δαπάνες.
Ένα ελάχιστο ποσοστό, μόλις 9%, δηλώνει ότι δεν έχει λάβει κανένα απολύτως μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων.
Όπως σχολιάζει το Ινστιτούτο, το τελευταίο διάστημα καταγράφονται σοβαρές αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες σε διάφορες περιοχές συμπεριφορών, οι οποίες αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό στις ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών. Είναι ξεκάθαρη επίσης η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών και δευτερευόντως διαχείρισης χρημάτων. Όπως φαίνεται, μεγαλύτερη είναι η πίεση στη μείωση των δαπανών για βασικές υπηρεσίες και λιγότερο για βασικά αγαθά.
Συγκεκριμένα:
- Το 80% δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.ά.
- Το 66% έχει μειώσει την κατανάλωση ρεύματος.
- Το 62% δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.
Περικοπές ακόμα και σε τρόφιμα
Παράλληλα, όμως, το 55% δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές και σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου. Ένα ποσοστό 25% έχει αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει τις αποταμιεύσεις του για να καλύψει τις βασικές ανάγκες του μηνιαία, ενώ το 20% μεταθέτει όσο μπορεί την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεών του.
Ένα ποσοστό της τάξης του 15% δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας για να εξασφαλίσει έξτρα εισόδημα ή ότι έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημά του. Το 10% έχει αυξήσει τη χρήση πιστωτικών καρτών για να καλύψει τις ανάγκες του.
Το 65% ψωνίζει με βάση την τιμή, καταναλωτικό κριτήριο το οποίο παρουσιάζει συνεχώς ανοδική τάση με βάση τα αποτελέσματα των κυλιόμενων ερευνών. Ενδεικτικά, τον Νοέμβριο του 2021 το ποσοστό των καταναλωτών που αγόραζαν με κριτήριο την τιμή ήταν στο 39%.
Η ποιότητα ενός προϊόντος αποτελεί κριτήριο πλέον μόνο για το 18% των καταναλωτών (έναντι 28% το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι), ενώ και η υγιεινή και η ασφάλεια έχουν πέσει 7% σε σχέση με την άνοιξη (αρχές της πανδημίας του κορωνοϊού) του 2020, οπότε το συγκεκριμένο κριτήριο είχε φτάσει να επηρεάζει το 31% των καταναλωτών. Η προέλευση του προϊόντος, η επωνυμία, η σωστή και γρήγορη παράδοση και η εξυπηρέτηση από το κατάστημα δε μοιάζει να απασχολούν πλέον σχεδόν κανέναν, αφού μάλλον φαντάζουν ως περιττή πολυτέλεια.
«Καλύτερα περνούσαμε το ’50 και το ’60»
«Καλύτερα περνούσαμε το ’50 και το ’60… Τουλάχιστον τότε ο κόσμος είχε ακόμα την ελπίδα και πάλευε για ένα καλύτερο αύριο», τονίζει κατηγορηματικά στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου και στέλεχος της ΓΣΕΕ Μανόλης Πεπόνης, κάνοντας αναφορά στις δεκαετίες του 1950 και του 1960!
«Οι καταστάσεις που βιώνουμε αυτή τη στιγμή μάς παραπέμπουν στις δεκαετίες του ’50-’60. Μόνο που τότε υπήρχε η αισιοδοξία για μια αλλαγή στη χώρα. Τώρα δυστυχώς αυτή η αισιοδοξία δεν υπάρχει και είναι ό,τι χειρότερο να μην ελπίζει πια ο κόσμος…».
Όπως συνεχίζει ο Μανόλης Πεπόνης, «οι τιμές στα καταναλωτικά αγαθά έχουν αυξηθεί υπέρμετρα. Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος στην αγορά. Υπάρχει εντελώς ασυδοσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και ο κόσμος, όχι απλά τη διασκέδαση – που είναι απαραίτητη και αυτή – έχει περιορίσει, αλλά εδώ μιλάμε ακόμα και για είδη πρώτης ανάγκης… Που ο κόσμος σκέφτεται να αγοράσει και, αν τα αγοράσει, παίρνει τα φτηνότερα και σε περιορισμένες ποσότητες», λέει χαρακτηριστικά.
«Δυστυχώς, οι λύσεις υπάρχουν, αλλά η κυβέρνηση επιμένει στην ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική της και δεν εφαρμόζει αυτές τις λύσεις. Και μείωση του ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης θα μπορούσε να γίνει, και μείωση του φόρου στην αντλία, αντί για τα τερτίπια του επιδόματος στο πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο ουσιαστικά δε φτάνει ούτε για μια εβδομάδα, και γενικά η κυβέρνηση φτωχοποιεί ακόμα περισσότερο την ήδη από τα μνημόνια φτωχοποιημένη κοινωνία…».
Μάλιστα, το στέλεχος της ΓΣΕΕ αναφέρεται και στις επερχόμενες γιορτές. «Οι γιορτές που θα περάσουμε τώρα δε θα έχουν την αισιοδοξία που είχαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Έχουν την απαισιοδοξία του 21ου αιώνα και αυτό δε θα αλλάξει. Και αν δούμε και τα πρώτα μνημονιακά χρόνια, τώρα είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα», λέει ο Μανόλης Πεπόνης.
Καταλήγοντας, λέει με νόημα: «Όταν έχουμε μια πιστωτική κάρτα, μας έχουν επιτόκια 15 και 18%. Όταν όμως έχουμε κατάθεση ένα χιλιάρικο στην τράπεζα, το επιτόκιο που μας δίνουν είναι το… 0,10%… Ο κόσμος χρησιμοποιεί τις πιστωτικές κάρτες σε ώρες ανάγκης. Και αν δούμε και τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ; Υπερκέρδη!», σύμφωνα με τον Μανόλη Πεπόνη.
«Πολιτικές επιλογές»
«Η πρόοδος του καπιταλισμού είναι αυτά που ζούμε», λέει χαρακτηριστικά από την πλευρά του το μέλος της διοίκησης της Ένωσης Ιδιωτικών Υπαλλήλων Νομού Ηρακλείου και μέλος της διοίκησης του ΕΚΗ Δημόκριτος Σαλούστρος. «Ενώ, δηλαδή, η οικονομία αναπτύσσεται, τα εκατομμύρια ευρώ πολλαπλασιάζονται, η Κρήτη βούλιαξε από τουρισμό φέτος και τα μεγάλα μονοπώλια έχουν ισολογισμούς αυξητικούς και εκατομμύρια ευρώ κέρδη, την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι βιώνουν αυτό ακριβώς που μεταφέρει η έρευνα. Δηλαδή, το επίπεδο ζωής του εργαζόμενου και του συνταξιούχου, αντί να αναβαθμίζεται, υποβαθμίζεται. Και αυτή ακριβώς είναι η αντίφαση που λέει ότι το κεφάλαιο τείνει να συσσωρεύεται σε όλο και σε λιγότερα χέρια και η φτώχια τείνει να συμπιέζεται προς τα κατώτερα όρια επιβίωσης. Και αυτό δεν μπορεί να το εξαλείψει κανένα κόμμα και καμία κυβέρνηση που αυτή τη στιγμή διεκδικεί την πρωτοκαθεδρία. Τώρα ο λαός πρέπει να βγάλει τα συμπεράσματά του. Ότι δεν υπάρχουν λύσεις σε επίπεδο αλλαγής διακυβέρνησης, αλλά μόνο σε επίπεδο αλλαγής εξουσίας…».
Όσο για την εικόνα που καταγράφεται σήμερα στον τόπο μας; Ο Δημόκριτος Σαλούστρος λέει: «Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν εκατοντάδες οικογένειες στο Ηράκλειο οι οποίες δεν μπορούν να καλύψουν βασικά αγαθά, όπως είναι το ρεύμα, η θέρμανση κ.ά. Άρα λοιπόν υπάρχει κόσμος, που είναι και εργαζόμενος, που δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες. Μέχρι τώρα είχαμε μόνο τους ανέργους. Τώρα ακόμα και αυτοί που είναι χαμηλόμισθοι ή συνταξιούχοι δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους…».
Δύσκολος χειμώνας
Σκληρή γλώσσα για τη σημερινή κατάσταση χρησιμοποιεί και ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στέλιος Βοργιάς. «Η κατάσταση», όπως λέει, «είναι πάρα πολύ δύσκολη. Ο κόσμος έχει περιορίσει βασικά είδη του νοικοκυριού. Τώρα βλέπουμε ότι ο κόσμος ψάχνει τα φτηνότερα… Που αυτό σημαίνει ότι πολλές φορές δεν είναι και τα καλύτερα, ειδικά στα θέματα διατροφής. Και το πρόβλημα είναι πάρα πολύ οξυμμένο. Γι’ αυτό λέμε: πώς θα βγει αυτός ο δύσκολος χειμώνας, ο οποίος λόγω της ενεργειακής κρίσης, λόγω πολλών παραγόντων, θα δυσκολέψει πάρα πολύ τα νοικοκυριά;», λέει χαρακτηριστικά ο Στέλιος Βοργιάς, μιλώντας στην εφημερίδα μας.
«Θα δούμε τραγικές καταστάσεις. Εδώ έχουμε δει να βάζουν αντικλεπτικά στα γάλατα τα βρεφικά… Δηλαδή, κάτι που ντροπιάζει την ίδια την κοινωνία. Και θα δούμε τέτοια φαινόμενα δυστυχώς να πολλαπλασιάζονται», όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΕΚΗ.
Όσο για τη σύγκριση με τα πρώτα χρόνια των μνημονίων, ο Στέλιος Βοργιάς λέει κατηγορηματικά: «Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σήμερα είναι χειρότερες οι καταστάσεις σε σχέση με τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Κι αυτό διότι τότε τα νοικοκυριά είχαν από τα προηγούμενα χρόνια κάποιες αποταμιεύσεις. Τώρα δεν έχουν ούτε αυτές, δυστυχώς. Είναι η κατάσταση τραγική…».
Γιατί όμως ο κόσμος σε γενικές γραμμές δε διαμαρτύρεται; «Αυτό είναι ένα θέμα. Αλλά έχει την εξήγησή του κατά τη γνώμη μας. Κανένας λαός πεινασμένος δεν επαναστάτησε. Ο κόσμος αυτή τη στιγμή για το μόνο που ενδιαφέρεται είναι πώς θα γεμίσει το τσικάλι την επόμενη μέρα για την οικογένειά του… Που σημαίνει ότι είναι σε πάρα πολύ δύσκολη θέση, δυστυχώς», καταλήγει ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου.
Ασήκωτο το βάρος… – Μετράνε μέχρι το τελευταίο σεντ!
«Θα τα παλέψουμε όλα αρκεί να έχουμε την υγειά μας», είναι μια φράση κλισέ μεταξύ των ανθρώπων. Μόνο που ακόμα και η υγειά μας πλέον είναι ένα αγαθό που μπαίνει σε κίνδυνο, σύμφωνα με όσα λέει στη “Νέα Κρήτη” ο αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων του ΠΑΓΝΗ και πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Κυριάκος Θεοδοσάκης.
«Η κατάσταση που επικρατεί τώρα είναι σαν τον πρώτο καιρό των μνημονίων. Βέβαια, και το θέμα της πανδημίας έχει επηρεάσει πάρα πολύ την κατάσταση, όπως και ο πόλεμος. Αλλά από την άλλη, πιστεύω ότι είναι και ένα φτιαχτό πρόβλημα, που προέρχεται από εκείνους που βγάζουν τεράστια κέρδη μέσα από αυτή την κατάσταση, με αντίκτυπο βέβαια τον πολίτη στην καθημερινότητά του», λέει στην εφημερίδα μας ο Κυριάκος Θεοδοσάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν μπορεί ο κόσμος να σηκώσει όλο αυτό το βάρος «όσο παραμένουν καθηλωμένοι οι μισθοί. Και έτσι ο κόσμος μετράει τα πάντα… Μετράει να πληρώσει τους λογαριασμούς του, μετράει να πληρώσει το ρεύμα του… είναι ο ΕΝΦΙΑ, είναι ο φόρος εισοδήματος και γενικά είναι πάρα πολύ δύσκολη η κατάσταση…».
Όσο για την υγεία του κόσμου; Ο Κυριάκος Θεοδοσάκης λέει: «Εάν σε όλα αυτά έχει να αντιμετωπίσει και το θέμα της υγείας όλος αυτός ο κόσμος, τότε καταλαβαίνετε τι γίνεται. Και στην υγεία δεν μπορείς να μειώσεις. Άρα, με την κατάργηση του ΕΣΥ δε θα μπορεί ο κόσμος να προσφύγει στους ιδιώτες για να βρει την υγειά του. Και γι’ αυτό λέμε ότι βασικός πυλώνας του κοινωνικού κράτους είναι το Εθνικό Σύστημα Υγείας. «Αν χάσεις αυτές τις υπηρεσίες και αναγκαστείς να τις πληρώνεις, προσωπικά πιστεύω ότι θα υπάρξει κοινωνική αναταραχή στον κόσμο. Και θα είναι πολύ μεγάλη…».
Πηγή: neakriti.gr
