Ο 4χρονος Diego Adolfo είναι πλέον ένα «δικό» μας παιδί στα πλαίσια της συμμετοχής της εφημερίδας Νέοι Ορίζοντες στο πρόγραμμα Αναδοχής της Action Aid.
O Diego γεννήθηκε το 2019 στη Γουατεμάλα και κατοικεί στην περιοχή Τιτσαχίλ, δεν έχει αδέλφια και η οικογένεια του εκτρέφει ζώα, ενώ έχει ένα κομμάτι γης για καλλιέργεια.
Το σπίτι τους είναι φτιαγμένο με ξύλα και η στέγη με λαμαρίνα, ενώ ο Diego δεν πηγαίνει στο σχολείο καθώς στην περιοχή που ζει δεν υπάρχουν προσχολικοί και παιδικοί σταθμοί και τα παιδιά ξεκινούν το σχολείο συνήθως στα 7-8 έτη.
Που μένει ο Diego;
Η περιοχή κατοικείται κατά 95% από τους Ixil, εθνοτική ομάδα που ανήκει στη φυλή των Μάγια, με περισσότερα από 1.400 χρόνια παρουσίας στον τόπο. Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της Γουατεμάλας, στην οροσειρά Cuchumatanes, που είναι η ψηλότερη οροσειρά της Κεντρικής Αμερικής κι έτσι οι κοινότητες είναι απομονωμένες και οι κάτοικοι έχουν διατηρήσει τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Στον 30ετή εμφύλιο που έληξε το 1996 υπέστησαν μεγάλους διωγμούς και ακόμα ζουν στον αποκλεισμό και τις διακρίσεις.
Πώς είναι τα σπίτια;
Στις αγροτικές περιοχές το 78,5% των σπιτιών είναι κατασκευές με ευτελή υλικά και πολλά προβλήματα. Το κύριο υλικό είναι οι πλίνθοι, ενώ οι σκεπές είναι από κεραμίδια ή φύλλα λαμαρίνας και στο δάπεδο μόνο μερικά σπίτια έχουν τσιμέντο. Τα περισσότερα σπίτια αποτελούνται από ένα δωμάτιο και μια κουζίνα. Οι τοίχοι έχουν ρωγμές που διαπερνά το κρύο και η σκόνη. Δεν υπάρχουν παράθυρα ή είναι πολύ μικρά κι έτσι έχουν αυξημένη υγρασία. Κατά κανόνα μαγειρεύουν με καυσόξυλα.
Πώς ζουν οι άνθρωποι;
Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και ακολουθούν η κτηνοτροφία και η εμπορία χειροποίητων ειδών. Στα αστικά κέντρα απασχολούνται στην παροχή υπηρεσιών και το εμπόριο. Οι άντρες δουλεύουν κυρίως στα χωράφια, καλλιεργώντας καλαμπόκι, φασόλια και καφέ. Αρκετοί μετακινούνται για δουλειά σε άλλες περιφέρειες, σε βιομηχανικές επιχειρήσεις. Οι γυναίκες δουλεύουν συνήθως στο σπίτι, φροντίζοντας τα παιδιά και εκτρέφουν οικόσιτα ζώα. Τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο και το απόγευμα βοηθούν τους γονείς στα χωράφια και στο σπίτι.
Έθιμα και παραδόσεις
Οι Μάγια πιστεύουν ότι η γη έχει ζωή και πνεύμα. Έτσι, προτού ξεκινήσουν γεωργικές δραστηριότητες, ζητούν την άδεια από τους λόφους, τα βουνά και τις κοιλάδες. Κάθε φορά που ξεκινά η περίοδος για την κοπή και το κάψιμο των φυτών του καλαμποκιού, ασκούν τελετουργικό της προσφοράς της σοδειάς, ετοιμάζοντας ένα ειδικό γεύμα. Μέρος του πολιτισμού τους είναι και η ενδυμασία των γυναικών, που συνεχίζουν να φορούν την παραδοσιακή φορεσιά των Μάγια, την güipil, που είναι χειροποίητη στον αργαλειό, με γεωμετρικά σχέδια, ζώα ή λουλούδια.
Πώς είναι η εκπαίδευση;
Δημοτικά σχολεία υπάρχουν σε όλους τους οικισμούς της κοινότητας. Σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχουν μόνο στις αστικές περιοχές κι έτσι οι έφηβοι πρέπει να φεύγουν από τα χωριά τους και να πηγαίνουν στις γειτονικές κωμοπόλεις και μάλιστα συχνά φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία, καθώς τα δημόσια είναι ελλιπή. Έτσι, η συμμετοχή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πέφτει κατακόρυφα, αφού οι περισσότεροι γονείς αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδα. Η κατάσταση είναι δυσκολότερη για τα κορίτσια, που διατρέχουν πολύ περισσότερους κινδύνους όταν απομακρύνονται από το σπίτι τους.
Πώς είναι η υγεία;
Η υγειονομική κάλυψη είναι πολύ περιορισμένη. Πολλά χωριά δεν έχουν καμία υποδομή υγείας. Η πρώτη αιτία θανάτου αφορά αναπνευστικές λοιμώξεις, εξαιτίας του υγρού κλίματος ,αλλά και των συνθηκών μέσα στα σπίτια, όπου χρησιμοποιούνται εστίες με ξύλα, χωρίς καμινάδες, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται ο καπνός. Απαντούν επίσης πολλά προβλήματα που συνδέονται με την κατανάλωση μολυσμένου νερού και με την έλλειψη υποδομών υγιεινής στα σπίτια. Επιπλέον, η περιοχή σημειώνει από τα υψηλότερα νούμερα μητρικής θνησιμότητας στη χώρα. Οι περισσότεροι τοκετοί γίνονται στο σπίτι από μαμές, χωρίς παροχή ιατρικής φροντίδας
Έτσι είναι, λοιπόν, η Τιτσαχίλ, όπου μεγαλώνει ο Diego Adolfo.