Το λάδι… “λαδάκι” θα πουν φέτος οι Ευρωπαίοι, καθώς με βάση την τελευταία εκτίμηση της Κομισιόν για την παραγωγή ελαιολάδου της Ε.Ε. την περίοδο 2022/2023, θα σημειωθεί μείωση σχεδόν κατά 40%, σε σχέση με την περσινή (2021/2022).
Σε ένα ποσοστό τουλάχιστον 70% αναμένεται η μείωση της παραγωγής στη χώρα μας, ενώ η Κρήτη δε θα βγάλει ούτε 30.000 τόνους, όπως εκτιμάει μιλώντας στο neakriti.gr ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης. Μάλιστα, γίνεται και η αναφορά ότι η μειωμένη διαθεσιμότητα θα κρατήσει σε υψηλά επίπεδα τις τιμές. Αυτό θα επηρεάσει ιδιαίτερα αρνητικά την κατανάλωση ελαιολάδου στις κύριες χώρες παραγωγής της Ε.Ε.
Αναλυτικότερα, όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, στα μέσα Ιουλίου οι μέσες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην Ε.Ε. κυμαίνονταν από 600 ευρώ/100 κιλά (6 ευρώ/κιλό).
Στην Ελλάδα – που έχει ακόμη προϊόν – οι τιμές έξτρα παρθένου ελαιολάδου στον παραγωγό έφτασαν στα 720 ευρώ/100 κιλά (7,2 ευρώ/κιλό), με συνεχόμενη ανοδική πορεία.
Τη μεγαλύτερη αύξηση της μέσης τιμής, σε σύγκριση με τον μέσο όρο 5ετίας, εμφανίζει η Ισπανία, κατά 3,65 ευρώ το κιλό, ποσοστό 133% (έφτασε στα 6,4 ευρώ το κιλό). Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Κομισιόν, είναι πιθανόν ότι η κατανάλωση θα είναι ακόμη πιο χαμηλότερη απ’ όσα ανέφεραν οι εαρινές προοπτικές του 2023 (κατά -16% σε σχέση με πέρυσι).
Υπάρχουν ελπίδες τη ζήτηση στην Ε.Ε. να την καλύψει η παραγωγή της Τουρκίας, που λόγω των υψηλών τιμών, βλέπει με ενδιαφέρον την ευρωπαϊκή αγορά. Ωστόσο, οι προβλέψεις για τις ευρωπαϊκές εισαγωγές ελαιολάδου κάνουν λόγο για μια ποσότητα της τάξης των 170.000 τόνων (μειωμένες κατά 30.000 τόνους σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις της Κομισιόν). Πάντως, τα αποθέματα μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να είναι πολύ μειωμένα.
Η Κομισιόν τονίζει ότι με την αβεβαιότητα που κυριαρχεί όσον αφορά στη νέα παραγωγή ελαιολάδου στην Ε.Ε., δεν είναι ακόμη δυνατό να προβλεφθεί το ύψος των τιμών ή της ζήτησης στην Ευρώπη.
«Θα πούμε το λάδι “λαδάκι”»
Στο μεταξύ, μιλώντας στο neakriti.gr, ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης τόνισε ότι φέτος όχι μόνο η υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και οι Έλληνες και ιδιαιτέρως οι Κρητικοί «θα πούμε το λάδι “λαδάκι”»!
«Ο νούμερο ένα παραγωγικός παίχτης στην παραγωγή ελαιολάδου, δηλαδή η Ισπανία, πλήττεται για τρίτη συνεχή χρονιά από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Έχει 36 μήνες ξηρασία, συν τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τη χώρα το προηγούμενο έτος. Η Ε.Ε. το έχει αποδεχτεί. Από τις 30 του Μάη, που συνεδρίασε το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας, μέχρι και σήμερα η κλιματική αλλαγή είναι από τα σοβαρότερα θέματα. Και ένας που το έβαλε στο τραπέζι ήταν η Ισπανία, μαζί με τη Γαλλία αλλά και την Ιταλία. Έρχεται η Ιταλία με μια μείωση της τάξεως του 50%. Ενώ η μείωση στη χώρα μας θα είναι στο 70%», είπε ο Μύρων Χιλετζάκης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συνεταιριστή, «πέρυσι είχαμε μία υπερβεντέμα εμείς και οι Τούρκοι, αλλά αφού μιλάμε για Ε.Ε., βγάζουμε έξω τους Τούρκους. Έτσι, η αναμενόμενη παραγωγή ελαιολάδου στην Ε.Ε. φέτος δε θα ξεπεράσει περίπου τους 600 με 700 χιλιάδες τόνους ελαιολάδου. Και αυτό, όταν το 2018-2019 η Ισπανία είχε φτάσει τους 1.800.000 τόνους»!
Και συνεχίζοντας τόνισε ότι «η παγκόσμια κατανάλωση ελαιολάδου ανέρχεται στα 2.200.000 τόνους. Άρα, θα πούμε το λάδι “λαδάκι”».
Μάλιστα, ο Μύρων Χιλετζάκης είπε χαρακτηριστικά: «Υπάρχουν παραγωγοί στη χώρα μας που πέρυσι είχαν υπερ-βεντέμα και φέτος δε θα βγάλουν ούτε το λάδι της χρονιάς τους».
Όσο για την Κρήτη, που φέτος έβγαλε πάνω από 150.000 τόνους, τη νέα ελαιοκομική περίοδο δε διαφαίνεται ότι θα βγάλει πάνω από 30.000 τόνους, όπως είπε ο συνεταιριστής.
Δακοκτονία: “Συναγερμός” και στον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης
Στο μεταξύ, σε “συναγερμό” έχει τεθεί και η διοίκηση του ΣΕΔΗΚ, που σε εκδήλωση της περασμένης Παρασκευής αποφάσισε τη σύνταξη υπομνήματος και την προσπάθεια συνάντησης με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη. Στο υπόμνημα θα εκφράζεται η ανησυχία του Συνδέσμου τόσο για τη μειωμένη φέτος παραγωγή ελαιολάδου στην Κρήτη, όσο και για το πρόγραμμα της δακοκτονίας, που σύμφωνα με τον ΣΕΔΗΚ δεν κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Όπως δήλωσε στο neakriti.gr ο πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ και δήμαρχος Χανίων Γιώργος Μαρινάκης, «είπαμε ότι, πέρα από τη μειωμένη παραγωγή, θα πρέπει να δούμε συνολικά το θέμα της δακοκτονίας, καθώς στην Κρήτη έχουμε 7 γενιές δάκου και στην Πελοπόννησο 2. Δεν μπορούν, λοιπόν, να ορίζονται τα χρήματα που δίνονται στη δακοκτονία με έναν οριζόντιο τρόπο».
Στο σημείο αυτό, ο πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ κάνει λόγο για ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Κρήτης. «Δυστυχώς, λοιπόν, έχουμε μειωμένη παραγωγή φέτος. Οι ζέστες προφανώς επηρέασαν την όλη επέκταση του δάκου, αλλά όχι σε βαθμό που να θεωρούμε ότι είναι καταλυτικός ο ρόλος αυτών των υψηλών θερμοκρασιών για να σταματήσουν τον δάκο στον βαθμό που θα θέλαμε».
Εξάλλου, επισημάνθηκε, επίσης, ότι θα πρέπει και ο ΕΛΓΑ να δει την αλλαγή του κανονισμού, αφού η ελαιοπαραγωγή της Κρήτης δεν είναι ασφαλισμένη στα φαινόμενα του καύσωνα. «Δηλαδή, ενώ ο παγετός αποτελεί αιτία αποζημίωσης, δεν είναι το ίδιο με τον καύσωνα. Και το έχουμε διαπιστώσει και άλλες φορές, όταν ζητάμε αποζημιώσεις επειδή δεν “έδεσε” ο καρπός», σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ.
«Θα επιδιώξουμε επίσης να βάλουμε διάφορα θέματα στον κ. Αυγενάκη, όπως και για το αρδεύσιμο νερό, που είναι πολύ σημαντικό. Δηλαδή, τη δημιουργία ξεχωριστών δικτύων, γιατί έχουμε και σπατάλη των φυσικών πόρων και κακή άρδευση των καλλιεργειών μας», πρόσθεσε.