Υπάρχει μια περίοδος του έτους, η οποία έχει ξεχωριστή σημασία για όλους μας, αλλά ακόμη περισσότερο για τα μικρά παιδιά. Η περίοδος των Χριστουγέννων κρύβει μια μαγεία με πολλά φανερά, αλλά και κρυφά νοήματα, στα οποία οι ενήλικες συχνά δεν δίνουν μεγάλη σημασία, ενώ τα παιδιά, αντίθετα, μέσα από αυτά απορροφούν πληροφορίες, χωρίς καν να τις αναγνωρίζουν. Τα Χριστούγεννα είναι η ιδανική περίοδος να «αναζητήσουμε» τα συναισθήματά μας, μεταλαμπαδεύοντάς τα στα παιδιά μας.
Μια ευκαιρία για εμάς, ένα σπουδαίο δώρο για τα παιδιά…
Υπάρχουν κάποια σημεία, στα οποία αξίζει να σταθούμε :
Το νόημα του «δίνω» (η προσφορά)
Μία από τις πιο βαθιές έννοιες των Χριστουγέννων αποτελεί εκείνη της προσφοράς. Η ανιδιοτελής προσφορά αγάπης, φροντίδας και η παροχή υλικών και συναισθηματικών αγαθών προς τον συνάνθρωπο είναι μια έννοια, την οποία συχνά οι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν μας επιτρέπουν να ακολουθούμε. Μέσα όμως από την προσφορά, μπορούμε να βελτιώσουμε πτυχές της προσωπικότητάς μας. Κι αυτό αποτελεί ένα χρήσιμο «μάθημα» και για τα παιδιά μας.
Σε αυτά τα πλαίσια έγκειται και η έννοια της φιλανθρωπίας, μέσω της προσφοράς μας σε λιγότερους τυχερούς συνανθρώπους μας. Ένα σκέπασμα, λίγα χρήματα ή ακόμη και μόνο μια καλή κουβέντα, αρκεί πολλές φορές για να απαλύνει τον πόνο τους.
Μπορείτε, αν θέλετε, να τους μιλήσετε για το συναίσθημα του να «δίνω, χωρίς να περιμένω αντάλλαγμα», φέρνοντας ως παράδειγμα την φροντίδα και το καταφύγιο που παρείχαν οι απλοί βοσκοί στον Χριστό, κατά τη γέννησή του μέσα στη φάτνη και εξηγώντας τους ότι ακόμη και μέσα από μια μικρή και απλή προσφορά, μπορεί να προκύψει κάτι σπουδαίο.
Το νόημα του «παίρνω» (το δώρο)
Εδώ, εκείνο στο οποίο θα πρέπει να δώσουμε σημασία είναι ο λόγος για τον οποίο το παιδί θα λάβει ένα δώρο. Συνήθως, τα παιδιά συνδυάζουν τα δώρα ως ανταμοιβή για μια καλή πράξη. Ένας καλός βαθμός στο σχολείο ή ένα καθαρό υπνοδωμάτιο, μπορεί να σηματοδοτεί και την αγορά ενός δώρου από τους γονείς. Τα δώρα όμως των Χριστουγέννων δεν αντιστοιχούν σε μια «καλή πράξη», οπότε για ποιόν λόγο τα λαμβάνουν;
Τα παιδιά είναι ευκαιρία να κατανοήσουν ότι το δώρο δεν κρίνεται από την ανταλλακτική του αξία, αλλά προσφέρεται από καρδιάς και συμβολίζει την έμπρακτη αγάπη και την έγνοια του ενός για τον άλλον.
Αν θέλετε, μπορείτε να συζητήσετε με τα παιδιά σχετικά με τα δώρα που έφεραν οι τρείς μάγοι στον μικρό Χριστό, με αφορμή την γέννησή του. Δεν περίμεναν κάποιο αντάλλαγμα, αντίθετα η πράξη τους ήταν από μόνη της ανιδιοτελής.
Το νόημα της ενότητας της οικογένειας
Την περίοδο των εορτών, η οικογένεια συνηθίζει να συγκεντρώνεται όλη μαζί για να γιορτάσει τη γέννηση του Χριστού. Μικροί και μεγάλοι παραμερίζουν, για λίγες ημέρες, τις υποχρεώσεις τους και φροντίζουν να ζήσουν στιγμές θαλπωρής με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Συχνά, οι αντιξοότητες της ζωής, δεν μας αφήνουν να χαρούμε τις στιγμές και αυτό μεταφέρεται και στην ψυχολογία των παιδιών.
Αναφέροντας, αν επιθυμείτε, το παράδειγμα της γέννησης και των δυσκολιών που συνάντησαν μέχρι να βρουν καταφύγιο στη φάτνη, μπορείτε να διδάξετε στα παιδιά ότι η ενότητα της οικογένειας παραμένει πάντα μέσα στις καρδιές μας, όσο δύσκολες και αν είναι οι συνθήκες που χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε κάθε φορά στη ζωή μας.
Το νόημα της μεταδοτικότητας του πνεύματος των Χριστουγέννων
Την παραμονή των Χριστουγέννων, κυρίως παλιότερα, οι δρόμοι γέμιζαν παιδιά, τα οποία επισκέπτονταν τα γειτονικά σπίτια, για να τραγουδήσουν τα κάλαντα, ενημερώνοντας για το γεγονός της γέννησης του Χριστού. Ένα χαρμόσυνο γεγονός, το οποίο σημασιολογικά φέρει μαζί την ελπίδα ενός καλύτερου μέλλοντος. Τα παιδιά υμνώντας τη γέννηση του Χριστού γεμίζουν χαρά, ενέργεια και προσμονή για το αύριο.
Όπως το λαμπερό αστέρι της Βηθλεέμ, που με το φως του ανήγγειλε σε όλο τον κόσμο τη γέννηση του Χριστού, θα μπορούσαμε να πούμε πως και τα παιδιά, με τον θόρυβο των τρίγωνων μουσικών οργάνων και τους ψαλμούς, μεταδίδουν μέχρι και σήμερα τη γέννηση της χαράς και ελπίδας. Και το πνεύμα των Χριστουγέννων, επισκέπτεται κάθε σπίτι…
Το νόημα της ύπαρξης του Άγιου Βασίλη
Τα Χριστούγεννα συνδέονται και με την ύπαρξη του καλού και αγαθού γέροντα Αγίου, ο οποίος επισκέπτεται κάθε χρόνο όλα τα σπίτια μέσα στην ίδια νύχτα, ξέρει ποιό παιδί ήταν «καλό» και ποιό ήταν «κακό» και αναλόγως, του αφήνει ή όχι, δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ποιο είναι όμως το νόημα της ύπαρξής του;
Πίσω από τη μορφή του Άγιου Βασίλη, κρύβεται ένα φιλάνθρωπο πρόσωπο. Στον δυτικό κόσμο, η φιγούρα του Αγίου είναι βασισμένη στη ζωή του Αγίου Νικολάου, που δώρισε στους φτωχούς την κληρονομιά του, ενώ στη χώρα μας βασίζεται στον Μέγα Βασίλειο από την Καισαρεία, ο οποίος είχε αφήσει πίσω του μεγάλο φιλανθρωπικό έργο.
Καταρχήν, δεν θα πρέπει να μεταδίδουμε στο παιδί ότι υπάρχουν «καλά και κακά παιδιά», αλλά «καλές και καλές συμπεριφορές». Αυτό που αναζητάμε, λοιπόν, στο τέλος της χρονιάς και αυτό που μπορούμε να μεταδώσουμε στα παιδιά – και αυτό που, στην ουσία, «θέλει να ξέρει» ο Άγιος Βασίλης – είναι ένας απολογισμός των συμπεριφορών μας, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τις επιλογές και τις αποφάσεις μας τη νέα χρονιά, βελτιώνοντας τον ίδιο μας τον εαυτό.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας απομακρύνει από τις πνευματικές αξίες, οι οποίες όμως είναι βασικές για την ανατροφή των παιδιών μας. Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος που μπορείτε να αδράξετε την ευκαιρία να μεταφέρετε τις αξίες της κατανόησης και της ανιδιοτέλειας, της συμβολής προς τον συνάνθρωπο και της ενότητας.
Διδάξτε τους το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων και της προσφοράς και να θυμάστε ότι κανένα δώρο δεν ικανοποιεί περισσότερο ένα παιδί από την αγάπη και τη ζεστή αγκαλιά των γονιών του.