Αγώνας δρόμου με σφιχτά χρονοδιαγράμματα και πολλά παραδοτέα ξεκινά το 2024 από το υπουργείο Ενέργειας για τα πλωτά αιολικά, ώστε οι ελληνικοί σχεδιασμοί να πείσουν τους επενδυτές και ο στόχος για έστω ένα πλωτό αιολικό πάρκο σε λειτουργία μέχρι το 2030 να είναι ρεαλιστικός. Ανάμεσα στις περιοχές που προτείνονται είναι και η Κρήτη και συγκεκριμένα περιοχές του Λασιθίου.
Και όλα αυτά, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις που έχουν καταγραφεί σε Άγιο Νικόλαο και Σητεία από δήμους, φορείς και πολίτες του νομού Λασιθίου για τον σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος και ενέργειας. Oπως υποστηρίζουν υπάρχουν πολλά περιβαλλοντικά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν και άλλες παράμετροι όπως το γεγονός ότι πρόκειται για περιοχές με μεγάλη τουριστική δραστηριότητα και περαιτέρω ανάπτυξη, όπως τον κόλπο του Μεραμβέλου, και ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αρχαιολογία, την αλιεία κ.α. Οι χωροθετήσεις περιλαμβάνουν σημεία τα οποία βρίσκονται κοντά σε πρώτης γραμμής αρχαιολογικές και εξαιρετικού φυσικού κάλους περιοχές.
Επίσης να θυμίσουμε ότι στις αρχές Δεκεμβρίου η επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης γνωμοδότησε ομόφωνα αρνητικά επί της ΣΜΠΕ, σύμφωνα με την πρόταση του Προέδρου, η οποία διαμορφώθηκε συνδυάζοντας τις απόψεις που διατυπώθηκαν κατά τη συνεδρίαση. Η ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής εκφράζει την απόρριψη του προτεινόμενου από τη μελέτη, σχεδιασμού χωροθέτησης υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην περιοχή του Λασιθίου.
Παρά ταύτα μέσα στο 2024 αναμένεται από την ΕΔΕΥΕΠ ένας μεγάλος όγκος προκηρύξεων και αναθέσεων σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος να είναι αποφασισμένο να προχωρήσει τις διαδικασίες.
Συγκεκριμένα πρέπει να προκηρυχθούν οι διαγωνισμοί ανάθεσης των ανεμολογικών ερευνών και βυθού, ώστε αρχές του 2025 ο ανάδοχος να ξεκινήσει τις μελέτες και να τις έχει παραδώσει μέσα στο 2026.
Η πρόκληση είναι μεγάλη για να γίνει μέσα στο 2026 η προκήρυξη των διαγωνισμών στις πρώτες έξι περιοχές και να προχωρήσει η διαδικασία και η υλοποίηση έστω ενός πάρκου πριν το 2030.
Τα χρονοδιαγράμματα είναι σφιχτά και ο όγκος δουλειάς που καλούνται να φέρουν σε πέρας το υπουργείο και η ΕΔΕΥΕΠ μεγάλος ενώ απομένουν επτά μόλις χρόνια μέχρι το 2030, δείχνουν και το μέγεθος της πρόκλησης.
Τι θα γίνει εντός του 2024
Αναμένεται να δημοσιευθεί το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης και η σχετική κοινή υπουργική απόφαση με τις περιοχές που θα εγκατασταθούν τα έργα των 1,9 GW.
Πρέπει να ετοιμαστεί να κατατεθεί και να εγκριθεί η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).
Πρέπει να βγουν τα Προεδρικά Διατάγματα για την οριοθέτηση των έξι περιοχών όπου θα εγκατασταθούν τα έργα 1,9 GW μέχρι το τέλος της 10ετίας.
Οι περιοχές
Υπενθυμίζεται ότι οι περιοχές είναι:
- ανοιχτά των Αγίων Αποστόλων στην Εύβοια στον νότιο Ευβοικό,
- ανοικτά της Γυάρου στις Κυκλάδες,
- στη βορειανατολική Κρήτη μεταξύ Αγ. Νικολάου και Σητείας και στην ανατολική Κρήτη ανοικτά της Σητείας
- στο βορειανατολικό τμήμα της Ρόδου μεταξύ Κω και Ρόδου
- στο Βορειοανατολικό Αιγαίο πέλαγος (Λέσβος, Σκύρος, Κύμη) και
- στο Βορειοδυτικό Ιόνιο πέλαγος (ΔΙαπόντια νησιά)
Μόνο σε μία περιοχή τα βάθη της θάλασσας επιτρέπουν την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σταθερής έδρασης (fixed bottom) και πρόκειται για τμήμα της περιοχής στη βορειοανατολική Κρήτη. Στις υπόλοιπες πέντε, προβλέπεται να εγκατασταθούν πλωτές (floating).
Έξι μελέτες (ΣΜΠΕ)
Χρειάζονται έξι ξεχωριστές Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων – ΣΜΠΕ (2024) για κάθε μια από τις παραπάνω περιοχές και φυσικά η προκήρυξη διαγωνισμού για τις ανεμολογικές μελέτες και τις έρευνες βυθού στις έξι περιοχές, αλλά και την κατακύρωσή του σε ανάδοχο. Εντός του 2026 θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι ανεμολογικές μελέτες, καθώς και οι έρευνες βυθού.
Και βέβαια θα πρέπει να εγκριθεί από την DG Comp (2024) το σχήμα στήριξης για τις συγκεκριμένες επενδύσεις.
Η συστηματική και έγκαιρη υλοποίηση όλων των παραπάνω βημάτων, είναι καθοριστική για την διατήρηση ζωντανού του οράματος να αξιοποιηθεί το Αιγαίο για την παραγωγή πράσινης ενέργειας μεγάλης κλίμακας.
Επίσης, εξίσου σημαντικό με όλα τα παραπάνω προαπαιτούμενα, για να γίνει ο σχεδιασμός αυτός πράξη, είναι η θετική έκβαση του ελληνικού σχεδιασμού για τον Green Aegean της διασύνδεση που η Ελλάδα προωθεί προκειμένου να μπορεί να διοχετεύσει την πράσινη ενέργεια που θα παράγει στη Δυτική Ευρώπη.
Η Γερμανία αναμένεται μέσα στο 2024 να εξετάσει το σχέδιο διασύνδεσης με την Ελλάδα και να υπάρξει μια πρώτη αντίδραση για το αν μπορεί να ενταχθεί στους σχεδιασμούς της.
Σημειώνεται ότι χωρίς το Green Aegean ο σχεδιασμός για τα πλωτά αιολικά και ο στόχος της Ελλάδας να γίνει εξαγωγέας ενέργειας στην Ευρώπη δεν μπορεί να επιτευχθεί.
