ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

ΠΡΟ-ΠΟ: Η άνοδος και η πτώση του δημοφιλούς παιχνιδιού

Αυτό είναι το πρώτο δελτίο Προ-Πο, με 12 αγώνες, δύο αναπληρωματικούς αλλά και με διαφημίσεις της εποχής τυπωμένες στο δελτίο.Η νικήτρια στήλη,την οποία προέβλεψε μόνο ένας εκ των χιλιάδων παικτών που συμπλήρωσαν τα πρώτα 213.670 δελτία,ήταν: 1, 2, 1, 2, Χ, Χ, 2, 2, 1, 2, 1, Χ.

Η Π.Ο.Ε.Π.Π.Π. θυμάται με συγκίνηση την κυκλοφορία του πρώτου δελτίου ΠΡΟ-ΠΟ με αγώνες της 1 Μαρτίου 1959. Παραθέτουμε αυτούσια σχόλια των εφημερίδων της εποχής και συγκεκριμένα της «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ», με τίτλο “ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟ-ΠΟ”:

«Διακόσιαι και πλέον χιλιάδες φίλαθλοι, και μη, αναμένουν με ξεχωριστόν ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των σημερινών ποδοσφαιρικών αγώνων, οι οποίοι έχουν περιληφθή εις το δελτίον, τών εφαρμοζουμένων από σήμερον και εις την Ελλάδα, ποδοσφαιρικών προγνωστικών. Η εφαρμογή του θεσμού και εις την Ελλάδα, προκάλεσε ζωηροτάτην συγκίνησιν μεταξύ των φιλάθλων κύκλων κυρίως, οι οποίοι εξέφρασαν την βεβαιότητα ότι δια του τρόπου αυτού αφ’ ενός μεν θα περιορισθή η οικονομική δυσχέρεια την οποίαν αντιμετωπίζει ο Ελληνικός αθλητισμός, αφ’ ετέρου δε θα σημειωθεί σημαντική αύξησις του αριθμού των φιλάθλων και των φίλων του ποδοσφαίρου εις την Ελλάδα.

Το πρώτο δελτίο ΠΡΟΠΟ (1-3-1959)

Μεγαλυτέρα από κάθε άλλην φορά κίνησις παρετηρήθη χθες, τελευταίαν ημέραν της καταθέσεως δελτίων, εις τα πρακτορεία των ποδοσφαιρικών προγνωστικών. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των κατατεθέντων δελτίων υπερέβη τας 200.000. Ο ακριβής αριθμός θα γνωσθή σήμερον μετά την παράδοσιν των δελτίων από τους πράκτορες εις τον ΟΠΑΠ. Η παράδοσις θα γίνει σήμερον από ώρας 7-9.30 π.μ. εις τα γραφεία του ΟΠΑΠ. Όλα τα παραδοθησόμενα δελτία θα καταγραφούν, αφού προηγουμένως γίνη ο σχετικός έλεγχος υπό των συνεργείων του ΟΠΑΠ. Ακολούθως δι’ ειδικών μηχανημάτων, κομισθέντων προς τούτο εξ Ιταλίας, τα δελτία θα κοπούν και τα μεν στελέχη θα ασφαλιστούν υπό του ΟΠΑΠ, αι δε μήτραι θα ασφαλισθούν εις ειδικόν χρηματοκιβώτιον υπό της τριμελούς επιτροπής, αποτελεσθείσης εκ των κ.κ. Πλιάτσικα, κυβερνητικού εκπροσώπου, Δεσποτόπουλου, εκπροσώπου της γενικής γραμματείας αθλητισμού, και Μαραγκουδάκη, εκπροσώπου του ΟΠΑΠ.

Τα αποτελέσματα των περιληφθέντων εις το δελτίον 12 αγώνων υπολογίζεται να γνωσθούν εις τον ΟΠΑΠ επισήμως περί την 8ην εσπερινήν σήμερον και ευθύς αμέσως τα ειδικά συνεργεία θα αρχίσουν την διαλογήν από τα στελέχη. Είναι άγνωστον πόσας ώρας θα απαιτήση η διαλογή, λόγω της απειρίας των συνεργείων. Προβλέπεται πάντως ότι τα αποτελέσματα θα καταστή δυνατόν να γνωσθούν ενωρίς αύριον την πρωίαν.

Όλοι οι περιλαμβανόμενοι εις το δελτίον των «Πρό-Πό» αγώνες θα αρχίσουν την 3.30 μ.μ. ακριβώς. Τα αποτελέσματα των αγώνων που θα διεξαχθούν εις Αθήνας και Πειραιά θα γνωσθούν ολίγον μετά την λήξιν των, των αγώνων Θεσσαλονίκης και Αιγίου αργότερον και των του ιταλικού πρωταθλήματος μετά την 6.30 μ.μ.

Πολλά πρακτορεία, στεγαζόμενα κυρίως εις καφενεία και μπαρ, έχουν μεριμνήσει να ενημερωθούν εγκαίρως επί των αποτελεσμάτων και να γνωστοποιήσουν ταύτα εις το κοινόν. Πληροφορίες επίσης επί των αποτελεσμάτων θα παρέχουν και αι εφημερίδες.
1.III.1959

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ
Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες είχαν δημιουργηθεί φορείς που ασχολούνταν με την πρόγνωση επί των αποτελεσμάτων ποδοσφαίρου. Έτσι τον Δεκέμβριο του 1958 ιδρύθηκε και στη χώρα μας αντίστοιχος φορέας με την ονομασία Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου (Ο.Π.Α.Π.) με σκοπό την οργάνωση και την λειτουργία του Δελτίου Προγνωστικών Ποδοσφαιρικών Αγώνων (ΠΡΟ-ΠΟ), προκειμένου να εξευρεθούν πόροι για την στήριξη του Ελληνικού Αθλητισμού. Το όνομα του παιχνιδιού ΠΡΟ-ΠΟ προέκυψε έπειτα από διαγωνισμό με έπαθλο ένα χρηματικό βραβείο. Συμπτωματικά η συγκεκριμένη ονομασία είχε προταθεί από τρεις διαφορετικούς συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, στους οποίους και μοιράσθηκε εξίσου το χρηματικό βραβείο. Το ΠΡΟ-ΠΟ θεσπίστηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 20 Δεκεμβρίου 1958.

Την Κυριακή 1η Μαρτίου 1959 έγινε ο πρώτος διαγωνισμός του ΠΡΟ-ΠΟ, που έμελλε να καταξιωθεί στη συνείδηση των Ελλήνων σαν ένα λαϊκό παιγνίδι πρόβλεψης και τύχης που γέμιζε με ελπίδα τους παίκτες και πρόσφερε πολλά χρήματα και νέα ζωή στους τυχερούς νικητές του.

Το πρώτο δελτίο ΠΡΟ-ΠΟ περιελάμβανε 12 αγώνες και 2 αναπληρωματικούς και ήταν δίστηλο, ενώ είχε δύο κατηγορίες νικητών (12άρηδες και 11άρηδες) που μοιράζονταν το 45% των εσόδων κάθε διαγωνισμού.

Ολυμπιακός (ΑΘ) – Παναθηναϊκός (ΑΘ)
Απόλλων (ΘΕΣ) – Άρης (ΘΕΣ)
Α.Ε.Κ. (ΑΘ) – Εθνικός (ΠΕΙΡ)
Π.Α.Ο.Κ. (ΘΕΣ) – Πανιώνιος (ΑΘ)
Παναιγιάλειος – Δόξα Δράμας
Ερμής (ΠΕΙΡ) – Δόξα (ΠΕΙΡ)
Δάφνη (ΑΘ) – Α.Ε. Ν. Ιωνίας (ΑΘ)
Ηλυσιακός (ΑΘ) – Ατρόμητος (ΑΘ)
Α.Ο. Κηφισίας (ΑΘ) – Γ.Σ. Αμαρουσίου (ΑΘ)
10. Φίλιππος (ΘΕΣ) – Δόξα (ΘΕΣ)
11. VERONA – NOVARA
12. TARANTO – ATALANTA

Στον 1ο Διαγωνισμό του ΠΡΟ-ΠΟ συμπληρώθηκαν 727.340 στήλες και 1.000.000 δελτία. Οι πράκτορες το 1959 κρατούσαν το 5% των εισπράξεων

Την ίδια χρονιά, στον 8ο Διαγωνισμό (19 Απριλίου 1959) έγινε ρεκόρ στηλών με 4.010.502 στήλες. Ένα ρεκόρ που κράτησε για πολλά χρόνια.

Τον Σεπτέμβριο του 1964 καταργούνται οι 2 αναπληρωματικοί αγώνες και τον Μάρτιο του 1965 προστίθεται ένας επιπλέον αγώνας (13 αγώνες) και καθιερώνονται τρεις κατηγορίες νικητών (13άρηδες 12άρηδες και 11άρηδες).

Η τιμή της στήλης ήταν 2,50 δραχμές μέχρι και το 1975 οπότε έγινε και η πρώτη αναπροσαρμογή της τιμής της στις 4 δραχμές.

Τον Ιανουάριο του 1966 εισάγονται νέα δελτία συστήματος πλήρους και μεταβλητής ανάπτυξης, όπου οι διαγωνιζόμενοι μπορούσαν να παίξουν μέχρι 1.000 στήλες. Στα νέα αυτά δελτία επικολλούνταν μια ιδιαίτερη ταινία ασφαλείας, η οποία και τα χαρακτήριζε.

Στις 20 Οκτωβρίου 1968 το ΠΡΟ-ΠΟ από 8στηλο έγινε 16στηλο και ταυτόχρονα εισάγονται νέες ταινίες ασφαλείας, τα χρώματα των οποίων άλλαζαν ανάλογα με τον αριθμό των στηλών που είχε το δελτίο. Στις 13.2.1983 γίνεται 20στηλο και στις 6.1.1985 οι 20 στήλες κατανέμονται σε 4 ομάδες των 5 στηλών.

Στην αρχή το παιχνίδι ΠΡΟ-ΠΟ λειτουργούσε μόνο στις περιοχές της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Στο ξεκίνημα λίγοι πράκτορες ενδιαφέρθηκαν να πάρουν άδειες, οι οποίες ως επί το πλείστον λειτουργούσαν σε ψιλικατζίδικα και στις ΕΒΓΑ της γειτονιάς.

Οι άδειες που χορηγήθηκαν τότε ήταν: 250 στην Αθήνα, 40 στα προάστια, 36 στον Πειραιά και 40 στην Θεσσαλονίκη. Και στις υπόλοιπες όμως περιοχές της χώρας, αν και δεν υπήρχαν πρακτορεία, η ζήτηση των δελτίων του ΠΡΟ-ΠΟ ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Ενδεικτικό της ζήτησης ήταν ότι στην Πάτρα, στον 7ο Διαγωνισμό του 1959, συμπληρώθηκαν 16.358 πρακτορεία, ενώ στον Βόλο ξέσπασαν επεισόδια στη θέα των 10.000 «μαγικών» δελτίων, που προμηθεύτηκαν κάποια καταστήματα.

Με δεδομένη αυτήν την κατάσταση, το ΠΡΟ-ΠΟ επεκτείνεται τον Μάιο του 1959 στην πάτρα και ακολούθως στο Αίγιο και τη Δράμα. Το 1963 παιζόταν ήδη σε 76 πόλεις. Το 1969 πήγε και στην Κύπρο.

Από το 1968 ως το 1975 ο ΟΠΑΠ εκδίδει και διανέμει δωρεάν το έντυπο «ΠΡΟΠΟ, εβδομαδιαία υπεύθυνος έκδοση του ΟΠΑΠ». Το εγχείρημα επαναλαμβάνεται στις 7.2.1983 με το τετρασέλιδο έντυπο «Ενημέρωση ΟΠΑΠ», που από τις σελίδες του πρόσφερε στους πράκτορες ενημέρωση, αναλύσεις και πληροφορίες. Η έκδοση διακόπηκε τον Ιούνιο του 1985.

Για τριάντα δύο χρόνια, από το 1959 έως το 1990, το ΠΡΟ-ΠΟ ήταν το μοναδικό παιχνίδι που οργάνωνε ο Ο.Π.Α.Π.. Για 32 χρόνια ήταν η μοναδική πηγή εσόδων του Ελληνικού Αθλητισμού. Ήταν το κατεξοχήν λαϊκό παιχνίδι.

Μέχρι το 1995 το ΠΡΟ-ΠΟ ήταν χειρόγραφο και όλες τις φάσεις ανακήρυξης των νικητών τις πραγματοποιούσαν ανθρώπινα χέρια και όχι σύγχρονοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές όπως σήμερα. Η εξέλιξη όμως της τεχνολογίας δεν ήταν δυνατόν να αφήσει ανεπηρέαστο το μεγάλο αυτό λαϊκό παιχνίδι, το ΠΡΟ-ΠΟ.

Το Μηχανογραφημένο δελτίο ΠΡΟ-ΠΟ, που εισήχθη στην αγορά στις 15 Απριλίου 1995, διέφερε ριζικά από το παλαιό και στη μορφή και στον τρόπο συμπλήρωσής του, αλλά βασικά διέφερε στη διαδικασία επεξεργασίας του. Μια επεξεργασία που μέχρι τότε απαιτούσε πολύ χρόνο και από τη στιγμή που η διεκπεραίωσή της βασιζόταν αποκλειστικά στον ανθρώπινο παράγοντα, ήταν φυσικό να υπάρχουν κάποια λάθη ή ακόμα και παραλείψεις (ενστάσεις, κλπ.).

Στις 31 Αυγούστου του 1997 άρχισε η διάλυση του συμβόλου της εταιρίας. Του πλέον δημοφιλούς παιχνιδιού στην ιστορία της. Το ΠΡΟ-ΠΟ αναμορφώθηκε και έγινε ΣΟΥΠΕΡ 13, προσθέτοντας έναν επιπλέον αγώνα (Σ13), για τη δημιουργία μιας ακόμα κατηγορίας νικητών, στην οποία εντάσσονταν όσοι 13άρηδες είχαν προβλέψει σωστά και τον επιπλέον αγώνα. Επίσης καθιερώθηκε το ΤΖΑΚ-ΠΟΤ στο παιχνίδι ΠΡΟΠΟ, για την κατηγορία ΣΟΥΠΕΡ 13.

Τέλος στις 7 Μαρτίου 2006 δόθηκε η χαριστική βολή στο ΠΡΟ-ΠΟ. Παρά τις έντονες αντιδράσεις της Π.Ο.Ε.Π.Π.Π. άλλαξαν τη μορφή του ΠΡΟ-ΠΟ. Το ΠΡΟ-ΠΟ έγινε ΠΡΟΠΟ 14 αγώνων και ΠΡΟΠΟ 7 αγώνων, καταστρέφοντας ένα από τα θεμέλια που στήριξαν το brand name του ΟΠΑΠ. Το πλέον αναγνωρίσιμο προϊόν της ελληνικής αγοράς, που χρησιμοποιήθηκε σε εκατοντάδες κινηματογραφικές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις. Το όνομα του ταυτίστηκε με αυτό του ΟΠΑΠ. Έγινε το όνειρο χιλιάδων Ελληνικών νοικοκυριών. Το πολυπόθητο 13άρι έπεσε θύμα των ακριβοπληρωμένων επιτροπών της ΟΠΑΠ Α.Ε.



ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ