Η πλατφόρμα παρακολούθησης της ποιότητας της ατμόσφαιρας, που αναπτύχθηκε από τη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κρήτης, διατίθεται πλέον σε ελεύθερη πρόσβαση για το κοινό, μέσω του ιστότοπου https://airquality.crete.gov.
Υπενθυμίζουμε ότι η Περιφέρεια Κρήτης έχει καταρτίσει Περιφερειακό Σχεδιασμό (ΣΧΕΔΙΑ) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πολυτεχνείο Κρήτης, στον οποίο εντάσσεται η κατασκευή και λειτουργία 5 σταθμών (από το 2022) για την παρακολούθηση της ατμόσφαιρας και την ολοκληρωμένη καταγραφή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Την προμήθεια του εξοπλισμού για τους σταθμούς χρηματοδότησε η Περιφέρεια από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης 2014-2020, με προϋπολογισμό 900.000€. Ο εξοπλισμός αφορούσε τρεις νέους σταθμούς (Ηράκλειο κέντρο, Χανιά κέντρο, Πανεπιστημιούπολη Βουτών) και δύο υφιστάμενους (Πολυτεχνείο Χανίων και Φινοκαλιάς – Άγιος Νικόλαος Λασιθίου).
Σκοπός της διάθεσης σε κοινή χρήση της πλατφόρμας, είναι η παρουσίαση των δεδομένων που καταγράφονται από το δίκτυο των 5 σταθμών παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, με απλό και εποπτικό τρόπο, με τη μορφή διαδραστικών γραφημάτων και χαρτών, προκειμένου να έχουν πρόσβαση οι φορείς και οι πολίτες και να ενημερώνονται σε πραγματικό χρόνο για την ποιότητα της ατμόσφαιρας στην Κρήτη.
Ο χρήστης μπορεί να βλέπει τα δεδομένα κάθε σταθμού για κάθε ρύπο σε πραγματικό χρόνο, να βλέπει τις διακυμάνσεις των ρύπων, μπορεί να εξάγει στατιστικά δεδομένα, αλλά έχει και τη δυνατότητα να δει τις προβλέψεις κάθε ρύπου μέσω του προγράμματος Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο φιλοξενεί η πλατφόρμα, αποκτώντας έτσι εικόνα ο χρήστης και για τις επόμενες ημέρες. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που εισάγεται στην πλατφόρμα, είναι ο δείκτης ποιότητας της ατμόσφαιρας Air Quality Index (AQI), ένα κριτήριο που κλιμακώνει, βάσει ευρωπαικών προτύπων, τα επίπεδα ποιότητας ατμόσφαιρας, σε σχέση με τις συστάσεις για την προστασία της υγείας. Για παράδειγμα, μια τιμή AQI 50 ή μικρότερη αντιπροσωπεύει καλή ποιότητα αέρα, ενώ μια τιμή AQI πάνω από 300 αντιπροσωπεύει την επικίνδυνη ποιότητα αέρα.
Αν και η ποιότητα της ατμόσφαιρας έχει βελτιωθεί σημαντικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει ο μεγαλύτερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία στην Ευρώπη. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι συνδέονται με το άσθμα, τις καρδιοαγγειακές παθήσεις και τα εγκεφαλικά επεισόδια.
Για το λόγο αυτό η διεξαγωγή μετρήσεων της σύστασης της ατμόσφαιρας σε συνεχή βάση είναι υποχρέωση της Περιφέρειας σύμφωνα με την Εθνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, όπως είναι και στις υποχρεώσεις της να ανακοινώνει τις προβλεπόμενες συστάσεις για μέτρα προφύλαξης των ευάλωτων ομάδων και του γενικού πληθυσμού, στις περιπτώσεις υπέρβασης των ορίων κάποιων ρύπων. Η Περιφέρεια όπως προβλέπεται επίσης ενημερώνει το ΥΠΕΝ για όλες τις καταγραφές που κάνει και το ΥΠΕΝ δίνει ετήσια αναφορά σε αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
