Ο καύσωνας του 1987 είχε χτυπήσει τη χώρα και πάλι στα μέσα και τέλη Ιουλίου (από τις 20 έως 31 Ιουλίου) και είχε αφήσει πίσω του 1.300 νεκρούς στην περιοχή της Αθήνας, γεγονός που τον κατατάσσει ως τον φονικότερο που έχει πλήξει ποτέ την Ελλάδα.
Είναι εντυπωσιακό ότι ο αριθμός των θανάτων ήταν υπερδιπλάσιος από τον δεύτερο πιο θανατηφόρο, έναν εξαιρετικά ισχυρό καύσωνα που είχε πλήξει την κεντρική Ελλάδα τον Αύγουστο του 1958 και είχε σκοτώσει 600 άτομα.
Η μέγιστη θερμοκρασία που μετρήθηκε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, στο κέντρο της Αθήνας, ήταν 41,9°C στις 23 Ιουλίου και στη Νέα Φιλαδέλφεια ήταν 43,6°C στις 27 Ιουλίου, η οποία ήταν και η υψηλότερη που καταγράφηκε στην περιοχή της Αθήνας.
Αυτές οι θερμοκρασίες συνδυάστηκαν με υψηλά ελάχιστα, με το υψηλότερο να είναι 30,2°C στο κέντρο της Αθήνας στις 27 Ιουλίου και 29,9°C στις 24 Ιουλίου στη Νέα Φιλαδέλφεια. Το χαμηλότερο ελάχιστο ήταν 25,6°C στο κέντρο της Αθήνας.
Επιπλέον, η υγρασία ήταν υψηλή (60% στην Αθήνα στις 23 Ιουλίου) και οι ταχύτητες του ανέμου χαμηλές, συμβάλλοντας στη δυσφορία ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι πρώτοι νεκροί -εννέα τον αριθμό- στην Αθήνα καταγράφηκαν στις 22 Ιουλίου και στη συνέχεια ο αριθμός άρχισε να αυξάνεται ραγδαία καθημερινά. Στις 23 Ιουλίου πέθαναν 12, στις 24 άλλοι 95 και στις 25 Ιουλίου άλλοι 250, προκαλώντας προβλήματα στην ταφή τους. Στις 26 Ιουλίου τα θύματα είχαν φτάσει τα 900, στις 27 Ιουλίου προστέθηκαν 180 και στις 28 Ιουλίου άλλα 200.
Υπολογίζεται ότι 400 ηλικιωμένοι πέθαναν αβοήθητοι.
Αν και ο καύσωνας έπληξε και άλλες πόλεις, όπως τη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα, θεωρείται ότι η δυσφορία ήταν εντονότερη στην Αθήνα λόγω και της παρουσίας φωτοχημικού νέφους, το οποίο είχε επιδεινωθεί από θερμοκρασιακές αναστροφές που προκάλεσε ένα βαρομετρικό υψηλό από τη Σαχάρα.
Οι επιστήμονες της εποχής απέδωσαν το φαινόμενο αυτό στη διάρκεια του καύσωνα και όχι την έντασή του.
Οι εφημερίδες της εποχής
Εκείνη την εποχή, υπήρχαν ελάχιστα κλιματιστικά -κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και μόνο σε σπίτια εύπορων οικογενειών. Η ιδέα για κλιματιζόμενους δημοτικούς χώρους ήταν μάλλον σενάριο επιστημονικής φαντασίας, με τους Αθηναίους να “πνίγονται” στους 44 βαθμούς Κελσίου.
Χωρίς κλιματισμό ήταν και τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας, με αποτέλεσμα αρκετοί ηλικιωμένοι που αναζητούσαν βοήθεια να καταλήγουν σε ένα θάλαμο-καμίνι και στη συνέχεια να πεθαίνουν από θερμοπληξία.
Χαρακτηριστικά του κλίματος της εποχής ήταν και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, που εστίαζαν στο σοκ από τον υψηλό αριθμό νεκρών.
