Η διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας διαρκεί 14 ημέρες, δηλαδή από την 1η έως και την 14η Αυγούστου και γίνεται προς τιμήν της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία και Εκείνη ενήστευσε πριν την κοίμησή Της.
Ειδικότερα, η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου, γνωστή και ως η νηστεία της Κοίμησης της Θεοτόκου, είναι μια σημαντική περίοδος της Ορθόδοξης Χριστιανικής εκκλησίας και αποτελεί ένα από τα κύρια θρησκευτικά γεγονότα της καλοκαιρινής περιόδου.
Αυτή η νηστεία αρχίζει την 1η Αυγούστου και διαρκεί έως τις 15 Αυγούστου, ημέρα που γιορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου.
Η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου είναι αρκετά αυστηρή συγκριτικά με άλλες περιόδους νηστείας, όπως η νηστεία των Χριστουγέννων ή της Μεγάλης Σαρακοστής. Στην περίοδο αυτή, οι πιστοί απέχουν από την κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών. Η κατανάλωση ψαριού επιτρέπεται μόνο στις 6 Αυγούστου, κατά τη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, ενώ τις υπόλοιπες ημέρες, η κατανάλωση ελαιολάδου και κρασιού είναι συνήθως επιτρεπτή, αν και η αυστηρότητα της νηστείας μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τη διδασκαλία του εκάστοτε ιερέα ή την τοπική παράδοση.
Η νηστεία αυτή έχει σκοπό τη προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη γιορτή του Δεκαπενταύγουστου, που γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου, δηλαδή την μετάβαση της Παναγίας από την επίγεια ζωή στην ουράνια δόξα. Το γεγονός αυτό αποτελεί κεντρικό σημείο της λατρείας προς την Παναγία, η οποία θεωρείται η Μητέρα του Θεού και η προστάτιδα των χριστιανών. Η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου έχει τεράστια σημασία για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, καθώς είναι μια ευκαιρία για την ανανέωση της πίστης και της πνευματικότητας.
Στην Ελλάδα, ο Δεκαπενταύγουστος είναι μια εορταστική περίοδος με έντονα λαϊκά στοιχεία και παραδόσεις. Σε κάθε γωνιά της χώρας, οι ενορίες οργανώνουν πανηγύρια και λιτανείες προς τιμήν της Παναγίας. Κάθε περιοχή έχει τις δικές της μοναδικές παραδόσεις και εκδηλώσεις, που περιλαμβάνουν θρησκευτικές τελετές, παραδοσιακά φαγητά και τοπικούς χορούς. Οι πιστοί συγκεντρώνονται στους ναούς και τα εξωκλήσια, συμμετέχουν σε αγρυπνίες και κοινωνούν, ενισχύοντας τη συντροφικότητα και την κοινότητα.
Η νηστεία και η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου αποτελούν μια ευκαιρία για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς να ανανεώσουν την πνευματικότητα τους, να δείξουν ευλάβεια και να γιορτάσουν τη μητρική αγάπη και προστασία της Παναγίας. Η προετοιμασία της νηστείας και οι εορταστικές εκδηλώσεις συνθέτουν μια περίοδο έντονης πνευματικής εμπειρίας και κοινωνικής ενότητας.
Τα είδη που νηστεύουμε είναι:
1. Κρέας
2. Γαλακτοκομικά
3. Ψάρι (με εξαίρεση την γιορτή του Σωτήρος στις 06 Αυγούστου)
4. Λάδι (επιτρέπεται μόνο το Σάββατο και την Κυριακή)
5. Αλκοόλ (ισχύει ότι και για το λάδι)
Εάν η 15 Αυγούστου πέφτει Τετάρτη ή Παρασκευή επιτρέπεται το ψάρι αλλά όχι το κρέας.
Την 6η Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού) τρώμε πάντοτε ψάρι.
Τις ημέρες που τρώμε τουλάχιστον το λάδι, μπορούμε να φάμε και τα θαλασσινά τρόφιμα χωρίς αίμα.
Η Νηστεία αυτή γίνεται προς τιμήν της Θεοτόκου, η Οποία και Εκείνη ενήστευσε πριν από την Κοίμησή Της.
Κατά την παράδοση, μόλις η Παναγία πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της, προσευχήθηκε στο Όρος των Ελαιών, ετοιμάστηκε και ενημέρωσε και τους Αποστόλους.
Νηστίσιμες τροφές
Λαχανικά, όσπρια, πατάτες, ζυμαρικά, ξηροί καρποί, ελιές, φρούτα.
Επίσης, όταν νηστεύουμε και δεν τρώμε ούτε το λάδι, δεν πίνουμε ούτε κρασί ούτε και οινοπνευματώδη ποτά.
Μόνο τις ημέρες εκείνες που τρώμε τουλάχιστον το λάδι, επιτρέπονται το κρασί και τα οινοπνευματώδη.
Να σημειώσουμε εδώ, ότι όταν λέμε πως την ημέρα αυτή τρώμε το ψάρι, σημαίνει ότι δεν τρώμε κρέας, γαλακτερά, τυροκομικά και αυγά (τρώμε δηλαδή μόνο το ψάρι και το λάδι).
Επισημάνσεις
Σε περιόδους Νηστείας, η σωματική Νηστεία πρέπει να συνδυάζεται με την πνευματική Νηστεία (δηλαδή με περισσότερη Προσευχή και Μελέτη της Αγίας Γραφής, καθώς και άλλων χριστιανικών βιβλίων), με μεγαλύτερη ευαισθησία προς εκείνους που έχουν την ανάγκη μας, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποχή από τα αμαρτήματα, με Εξομολόγηση και Θεία Κοινωνία.
Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει συζυγική εγκράτεια (πάντα βεβαίως κατόπιν κοινής συνεννόησης και συμφωνίας μεταξύ των συζύγων), ως άσκηση ψυχοσωματική, αλλά και περιορισμός στη χρήση των οπτικοακουστικών μέσων, όπως επίσης και των διασκεδάσεων.
Τέλος, για οποιεσδήποτε δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουμε κατά τη διάρκεια της Νηστείας, είναι απαραίτητο να συμβουλευόμαστε τον Πνευματικό μας, ο οποίος θα μας καθοδηγήσει και θα μας διευκολύνει στην προσπάθειά μας, επιτρέποντας (ανάλογα με την περίπτωση) σε ορισμένους να καταλύσουμε κάποια επιπλέον τρόφιμα (π.χ. το λάδι).
