Η αυτοκτονικότητα αποτελεί μια ψυχιατρική κατάσταση που οδηγεί περίπου σε 500 θανάτους ετησίως στην Ελλάδα και σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η Κρήτη αποτελεί μία περιφέρεια που διαχρονικά εμφανίζει τους πιο υψηλούς δείκτες αυτοκτονίας, συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας.
Από το 1999 έως το 2023, στην Κρήτη πραγματοποιούνταν κατά μέσο όρο 45 αυτοκτονίες τον χρόνο, «ένας από τους υψηλότερους αριθμούς ήταν 61, και συνέβη σε εποχή ευημερίας της Ελλάδας, το 2001», μας είπε ο καθηγητής ψυχιατρικής Αλέξανδρος Βγόντζας, ο οποίος είναι επιστημονικός υπεύθυνος της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Ηρακλείου, συμπληρώνοντας ότι συνήθως οι λόγοι δεν είναι οικονομικοί.
«Η εμπειρία μας δείχνει, εξήγησε, ότι οι περισσότερες αυτοκτονίες στην Κρήτη συνδέονται με την ψυχική νόσο, με σοβαρές περιπτώσεις που πολλές φορές δεν είναι διαγνωσμένες αλλά ακόμη κι αν είναι διαγνωσμένες, δεν ακολουθείται αυστηρή παρακολούθηση» υπογράμμισε ο κ.Βγόντζας.
«Η Κρήτη παρουσιάζει έναν κοινωνικό τρόπο ζωής άκρως αγωνιστικό», είπε πριν λίγους μήνες στην Καθημερινή ο ανθρωπολόγος Μάικλ Χέρτσφελντ, ομότιμος καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, ο οποίος έχει κάνει πολυετή έρευνα στην Κρήτη, έχοντας γράψει και δύο βιβλία για το νησί.
«Σε τέτοιο περιβάλλον»,ανέφερε, «ο φόβος της αποτυχίας παίζει επικίνδυνο ρόλο στην ανδρική ταυτότητα.
Οι Κρητικοί αισθάνονται συνέχεια την ανάγκη να επιδείξουν την αντροσύνη τους – «ένας άνδρας που δεν του αρέσει να συμπεριφέρεται έτσι, ή δεν είναι ικανός να εκδηλωθεί έτσι, θα αισθάνεται καταδικασμένος από την κοινωνία», επισήμανε .
Πώς μπορούμε να καταλάβουμε και να βοηθήσουμε κάποιον που ίσως έχει πάρει μια τέτοια απόφαση:
«Μπορούμε να αναγνωρίζουμε κάποια σημάδια αν:
* Το άτομο μιλάει μαζί μας και μας εκφράζει τις σκέψεις του ή κρατάει σημειώσεις, όπου αναφέρεται στον θάνατο και στην αυτοκτονία.
* Είναι συχνά οργισμένο, απελπισμένο, θυμωμένο και έχει μια στάση έντονης εκδικητικότητας.
* Νιώθει παγιδευμένο σε αδιέξοδες καταστάσεις.
* Έχει παρορμητικές, απερίσκεπτες συμπεριφορές, που δεν τις συνήθιζε προηγουμένως.
* Έχει διαταραχές στην όρεξη και στον ύπνο.
* Κάνει κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών.
* Κάνει αρνητικά σχόλια για τον εαυτό του και έχει έντονα ενοχικά συναισθήματα.
* Έχει ανεξέλεγκτο άγχος ή ξαφνική αλλαγή της διάθεσης από έντονη θλίψη και άγχος σε χαρά και ανακούφιση.
* Απειλεί πως θα κάνει κακό στον εαυτό του.
* Δεν έχει στόχους και κίνητρα και δεν έχει όνειρα για το μέλλον.
Όπως τονίζουν οι ειδικοί, δεν πρέπει λοιπόν να διαφεύγει από την προσοχή μας, αν κάποιος προσπαθεί να μας επικοινωνήσει την πρόθεσή του να αυτοκτονήσει καθώς οι μισοί από εκείνους που κάνουν την απόπειρα, έχουν ήδη μιλήσει γι’ αυτό σε κάποιο οικείο πρόσωπο».
