Ανατροπή της υπόθεσης του φοβερού και πολύνεκρου ναυαγίου του οχηματαγωγού “Ηράκλειο”, που σαν σήμερα 8 Δεκεμβρίου του 1966 βυθίστηκε ενώ εκτελούσε το δρομολόγιο Σούδα-Πειραιά, αποκάλυψε πέρσι, μέσα από καθηλωτικές δηλώσεις ανθρώπων που έχουν ασχοληθεί σοβαρά με τη φρικτή αυτή ιστορία, η εκπομπή “Ελεύθερο Σημείο” της “ΚΡΗΤΗ TV” και τον δημοσιογράφο Λευτέρη Συμβουλάκη.
Το “Ηράκλειο” δε βυθίστηκε από το σπάσιμο της μπουκαπόρτας και τη μετατόπιση του φορτηγού-ψυγείου που ήταν φορτωμένο με πορτοκάλια. Και μάλιστα, ούτε ο τόπος του ναυαγίου είναι αυτός που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα. Δεν είναι το “Ηράκλειο” το ναυάγιο της Φαλκονέρας. Εκεί πιθανολογείται ότι βρίσκεται το ναυάγιο του “Αδριάς”. Το “Ηράκλειο” βυθίστηκε στην Αντίμηλο, αλλά ο πλοίαρχος είχε δώσει λάθος στίγμα!
Ιδιαίτερα αποκαλυπτική ήταν η Πηγή Μπελώνη, συγγραφέας του βιβλίου “Ηράκλειο: SOS – Βυθιζόμεθα”, κόρη του ναυαγού Παναγιώτη Μπελώνη, ο οποίος διασώθηκε, αλλά δε βρίσκεται σήμερα στη ζωή.
Η αλήθεια είναι ακόμα… στον βυθό…
Τι κι αν πέρασαν τόσα χρόνια; Σύμφωνα με την Πηγή Μπελώνη, «η αλήθεια είναι ακόμα στον βυθό… Τα περισσότερα που ακούστηκαν αληθεύουν. Δεν είναι όμως αιτία βύθισης ενός πλοίου να ανοίξει η μπουκαπόρτα και να μπούνε νερά μέσα. Είναι γεγονός ότι ένα πλοίο με ανοιχτή μπουκαπόρτα φτάνει από δω μέχρι την Αμερική! Έχει σημεία πού μπορεί να διοχετευτεί το νερό. Να φύγει»…
Παρακάτω, η ίδια είπε χαρακτηριστικά: «Από τα μετέπειτα που ακολούθησαν κατά τη βύθιση του πλοίου, έχουμε σημάδια ότι δε βυθίστηκε μόνο από αυτόν τον λόγο. Μπορεί να “βοήθησε”, αλλά δεν ήταν ο κύριος λόγος».
Αρνούνται να της δώσουν τον φάκελο του πατέρα της
«Συνέχεια βρίσκουμε καινούργια πράγματα. Παρόλο που δεν έχουμε τον φάκελο του υπουργείου. Δε μας τον δίνει το υπουργείο τον φάκελο», είπε η κ. Μπελώνη.
Η ίδια τόνισε ότι, πέρα από τις προσπάθειες του βουλευτή Ηρακλείου του ΚΚΕ Μανόλη Συντυχάκη, έχει και η ίδια προσπαθήσει. Και τι ζήτησε; Τον φάκελο του πατέρα της.
«Το “Σύρος” τον έβγαλε από τη θάλασσα, το πολεμικό πλοίο “Δόξα” τον μετέφερε στη στεριά. Μόλις βγήκε, τον πήγαν κατευθείαν για ανάκριση (στο Λιμεναρχείο Πειραιά). Είχε ήδη συσταθεί ανακριτική επιτροπή στο Λιμεναρχείο Πειραιά. Ζήτησα μόνο την κατάθεσή του. Γνωρίζετε καλά ότι οι πρώτες καταθέσεις είναι οι πιο σημαντικές», ανέφερε.
Όπως τόνισε κατηγορηματικά η κ. Μπελώνη, τα δικαστήρια έγιναν μετά από δύο χρόνια. Οι άνθρωποι, λόγω του σοκ που είχαν υποστεί, δεν ήταν δυνατόν να θυμούνται τα πάντα.
«Ενώ οι πρώτες καταθέσεις, πριν μιλήσουνε με δικηγόρους και πριν γίνουν συνεννοήσεις, είναι γνήσιες. Έχω έννομο συμφέρον να πάρω την κατάθεση του πατέρα μου. Δε ζήτησα την κατάθεση του κ. Λαγωνικάκη ή κάποιου αλλουνού. Δε μου τη δώσανε! Μου είπαν ότι είναι “προσωπικά δεδομένα”. Μα, ο άνθρωπος έχει πεθάνει. Ποια προσωπικά δεδομένα; Κατά τον ίδιο τρόπο, έχουν προσπαθήσει κι άλλοι συγγενείς επιζώντων, όπως ο κ. Πλατσιδάκης. Προσπάθησε να πάρει, για δικούς του λόγους, τον φάκελο από το υπουργείο. Να μάθει τελικά γιατί πνίγηκε ο πατέρας του εκείνο το βράδυ. Τι έφταιγε. Ο κ. Πλατσιδάκης είναι ένας πολύ σοβαρός άνθρωπος και μπορεί να διαβάσει και το πόρισμα. Έχει το μορφωτικό επίπεδο να μπορεί να διαβάσει το πόρισμα και να το εξηγήσει. Κι εκείνος βρήκε την ίδια πόρτα. Μας παραπέμπουν σε εισαγγελέα. Να βγει εισαγγελική παραγγελία»!
Είναι χαρακτηριστικό, όπως είπε, ότι στα Γενικά Αρχεία του Κράτους δε βρίσκεται μέχρι σήμερα ο φάκελος του “Ηράκλειο”. Βρίσκονται τα στοιχεία της τραγωδίας για το “Σάμινα”, για παράδειγμα, αλλά ο φάκελος για το “Ηράκλειο”, αφού όλα αυτά τα αρχεία βρίσκονται στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας.
Τι κρύβεται πίσω από αυτήν την άρνηση;
«Το υπουργείο έχει δώσει τον φάκελο σε κάποιους ναυτικούς που έκαναν πτυχιακή… Επιλεκτικά… Υπάρχει σε πτυχιακή εργασία… Έχει δοθεί όλος ο φάκελος, αλλά επιλεκτικά», αποκάλυψε η Πηγή Μπελώνη.
Η ίδια μέχρι σήμερα έχει πάρει μόνο το πόρισμα της Επιτροπής, το οποίο όμως όπως λέει… “μπάζει νερά”. «Όχι, δεν αποκαλύπτει την αλήθεια. Δεν εξηγεί πολλά πράγματα που γίνανε εκείνο το βράδυ… Ένα πλοίο δε βουλιάζει μέσα σε 15 λεπτά. Δεν “ξαπλώνει” μέσα σε 15 λεπτά. Δεν εξηγείται γιατί βρέθηκαν πετρέλαια στη θάλασσα πριν καν πέσουν οι ναυαγοί… Και αν έμπαιναν νερά μόνο απ’ την μπουκαπόρτα, τα πετρέλαια πώς βρέθηκαν πρώτα στη θάλασσα και μετά οι ναυαγοί; Οι οποίοι σε δέκα λεπτά είχαν πηδήξει οι πρώτοι».
Για το φορτηγό που ευθυνόταν ότι χτύπησε στην μπουκαπόρτα, με συνέπεια να τη σπάσει, η Πηγή Μπελώνη είπε ότι υπάρχουν μαρτυρίες πως το φορτηγό έκανε τρεις διαδρομές.
«Υποχωρεί η μπουκαπόρτα ομαλά. Ήταν ελαττωματικοί οι πίροι; Είχε ξανασπάσει στο λιμάνι του Πειραιά. Είχε ξανασπάσει και στα Χανιά. Το φορτηγό ψυγείο υποχώρησε και στις φωτογραφίες που έχουμε από αεροπλάνα δεν είναι καθόλου χτυπημένο. Που σημαίνει “ομαλά”… Αυτή η πόρτα, βάσει της εταιρείας που είχε φτιάξει το “Ηράκλειο”, είχε 600 τόνους… Το φορτηγό είχε-δεν είχε 35 τόνους… Άρα και ένα μηχανάκι να έπεφτε πάνω της, θα έσπαγε»…
Και συνεχίζοντας την περιγραφή, η Πηγή Μπελώνη είπε ότι το κουβούκλιο του φορτηγού ψυγείου έμεινε μέσα και στη θάλασσα έπεσε μόνο το ψυγείο. Και αργότερα, στην επόμενη ταλάντωση, έφυγε και το κουβούκλιο.
«Αρχικά, ακόμα και αν είχαν μπει τεράστιες ποσότητες νερού από την μπουκαπόρτα, το καράβι κάτω έχει δωμάτια χωρισμένα που κρατάνε αέρα. Αν γεμίσει το ένα, μπορούν να το απομονώσουν που να μην πλημμυρίσει να πάει στα δίπλα. Και τρία και τέσσερα να γεμίσουν νερό, μπορεί με την άντληση από το ένα στο άλλο να κρατήσουν την ισορροπία. Όχι να “ξαπλώσει” το καράβι. Για να πάρει τόσο μεγάλη κλίση, σημαίνει πως τα νερά πήγαν μόνο από τη μια μεριά. Δεν μπορεί αυτό να γίνει από την μπουκαπόρτα. Από την αρχή είχα αμφιβολίες. Και στο βιβλίο μου το ανέφερα, ότι δεν είναι λόγος βύθισης μια σπασμένη μπουκαπόρτα. Και με συζητήσεις με ναυτικούς μού έχουν πει ότι πολλές φορές έχει τύχει να τη βρούνε το πρωί την πόρτα να μην είναι καλά κλειστή. Να έχουν μπει νερά. Και σε μεγάλη ανάγκη – μου είχαν αφηγηθεί – πάλι φέρι μπόουτ πριν 15 χρόνια από Σούδα προς Πειραιά άνοιξε και τη δεύτερη για να φεύγουν τα νερά γιατί είχε κακοκαιρία. Όχι να βυθιστεί. Βεβαίως υπήρχαν κακοί χειρισμοί του καπετάνιου. Δεν μπορούσε να γυρίσει το σκάφος διαφορετικά να μην το χτυπάει ο άνεμος; Να κόψει ταχύτητα;»…
Το διερευνητικό υπόμνημα
Μάλιστα, η Πηγή Μπελώνη αποκάλυψε, επίσης, ότι πρόσφατα ήρθε στα χέρια της ένα διερευνητικό υπόμνημα επτά πλοιάρχων της εποχής εκείνης. Από αυτούς, οι πέντε είχαν εργαστεί και στο “Ηράκλειο”.
«Είναι μία έκθεση επτά πλοιάρχων της εποχής, από τον Γενάρη του 1967. Δεν είναι τυχαίοι. Είναι καπεταναίοι έμπειροι. Έντιμοι… Μόνοι τους το αποφάσισαν… Είχαν πλοιαρχήσει σε οχηματαγωγά εκείνη την εποχή, πέντε εκ των οποίων είχαν πλοιαρχήσει στο “Ηράκλειο”… Από τους πέντε, λοιπόν, ο ένας εκείνο το βράδυ είχε λάβει μέρος στην επιχείρηση διάσωσης των ναυαγών και ήταν πλοίαρχος στο “Χανιά”, που ήταν “αδελφό” πλοίο του “Ηράκλειο” και άρα γνώριζε καλά το πλοίο αφού είχε ακριβώς την ίδια κατασκευή.
Αυτό τους το διερευνητικό υπόμνημα, λοιπόν, έκλεισε ως εξής: “Το οχηματαγωγό “Ηράκλειο” δεν ήτο δυνατό να βυθιστεί εκ μόνο του λόγου της απώλειας της θύρας ή διαρροής εξ αυτής, άνευ εταίρας αιτίας”».
Αυτό το κείμενο το παρέδωσαν στο υπουργείο. Και το υπουργείο δεν το θεώρησε χρήσιμο…
Τα ονόματα των πλοιάρχων: Περρίδης, Μυτάκης, Καλκάνης, Μπενιάς, Θεοχάρης, Καρανικόλας και Βογιατζόγλου.
Το “Αδρίας” βυθίστηκε στη Φαλκονέρα 15 χρόνια νωρίτερα
Ωστόσο, η εκπομπή έδειξε δημοσιεύματα της εποχής από ένα άλλο ναυάγιο. Του “Αδρίας” που παρασύρθηκε από τα κύματα το 1951. Δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα… Το πλοίο λοιπόν αυτό βυθίστηκε στην περιοχή Φαλκονέρα.
Η Πηγή Μπελώνη αποκαλύπτει: «Το “Ηράκλειο” δε βυθίστηκε στη Φαλκονέρα! Είναι λάθος ότι το “Ηράκλειο” είναι το ναυάγιο της Φαλκονέρας».
Στο ερώτημα του Λευτέρη Συμβουλάκη αν το ναυάγιο αυτό στην πραγματικότητα ήταν του “Αδρίας”, η ίδια απάντησε: «Πιθανότατα, αλλά δεν έχω ασχοληθεί. Ξέρω για το “Αδρίας”, αλλά δεν έχω κάνει έρευνα για το ναυάγιο αυτό».
Μάλιστα, δήλωσε με απόλυτη βεβαιότητα: «Το “Ηράκλειο” είναι στην Αντίμηλο! Αυτά είναι νέα στοιχεία που σας λέω. Έχουμε νέες ανακοινώσεις. Έχουμε νέα ανατρεπτικά στοιχεία διαρκώς»!
Το πλοίο έχει εντοπιστεί σε βάθος που ξεπερνάει τουλάχιστον τα 600 μέτρα. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι είχε δοθεί λάθος το στίγμα του πλοίου.
«Μπορεί το καράβι να ακολουθούσε αυτήν την πορεία για να φτάσει στον Πειραιά, αλλά με το να το χτυπάνε οι άνεμοι έφευγε λίγο από τη θέση του και αυτό δεν το υπολόγισαν σωστά. Προς το τέλος, όταν είχε πάρει κλίση, προσπάθησε να διορθώσει (ο πλοίαρχος), αλλά ήταν πλέον αργά».
«Όσο ζω θα θυμάμαι»…
Στη χθεσινοβραδινή εκπομπή ήταν όμως στο στούντιο και ο ναυαγός του “Ηράκλειο” Σταύρος Λαγωνικάκης.
«Δεν ξεχνιούνται ποτέ αυτά. Όταν είσαι μέσα στο πέλαγος 10, 12, 15 ώρες, αυτά δεν ξεχνιούνται. Στον ύπνο μου τα “ζω” και σε συζητήσεις μέχρι σήμερα. Μεγάλο γεγονός. Ένας θρήνος για την Κρήτη και ιδιαίτερα για τα Χανιά», είπε.
«Ήθελε να μας δωροδοκήσει» – Μαρτυρία ότι ο πλοιοκτήτης πρόσφερε το 1982 λεφτά σε ορφανά αρκεί να υπέγραφαν παραίτηση δικαιωμάτων
Από την πλευρά του, αποκαλυπτικός ήταν και ο Φάνης Ανδρεαδάκης, γιος ναυαγού που πάλεψε τη νύχτα εκείνη, αλλά δεν μπόρεσε να κρατηθεί ζωντανός.
«Έντεκα μηνών ήμουνα. Γεννήθηκα τον Ιανουάριο της χρονιάς εκείνης και ο πατέρας μου πνίγηκε τον Δεκέμβριο. Για μένα δεν έχει πεθάνει, γιατί ποτέ δεν τον γνώρισα. Ούτε ζωντανό ούτε πεθαμένο. Σαν να λείπει. Μας κάλεσε ο Τυπάλδος στον Πειραιά το 1982… Αν είχε οδηγό ή επιβάτη μια οικογένεια, τα παιδιά του τα προστάτευε με ένα επίδομα. Δεν ξέρω τι ποσό, δε ρώτησα. Ήμουν τετάρτη δημοτικού»…
Όπως λοιπόν αποκάλυψε ο Φάνης Ανδρεαδάκης, επειδή επέμενε η μητέρα του, πήγε στον Πειραιά, βρέθηκε στα γραφεία του Τυπάλδου.
«Σε κάλεσα εδώ γιατί νιώθω τύψεις», του είπε ο εφοπλιστής. «Και θα δώσω σε όλα τα παιδιά λεφτά. Να υπογράψεις ένα χαρτί… Θα φύγω από τη ζωή και θέλω να έχω δώσει κάτι στα παιδιά του ναυαγίου»…
Και τότε ο Τυπάλδος άκουσε το παιδί να του λέει: «Δε θέλω τίποτα. Έχουμε τα πάντα. Ό,τι έγινε, έγινε. Εγώ ήρθα μόνο επειδή μου το είπε η μητέρα μου»…
Στο σημείο αυτό της περιγραφής παρενέβη ο κ. Λαγωνικάκης.
«Ήταν ύποπτο αυτό… Ήθελε να σε βάλει να υπογράψεις ότι παραιτείσαι από οποιαδήποτε διεκδίκηση»!
Θα μπορούσε να είχε σώσει πολλές ζωές
Τη νύχτα εκείνη όμως, για αδιευκρίνιστους λόγους, το πολεμικό πλοίο “Σύρος”, που συνταξίδευε με το “Ηράκλειο”, γύρισε πίσω στη Σούδα. Χάθηκε έτσι πολύτιμος χρόνος, αφού αν δε γύριζε, θα μπορούσε να είχε σώσει πολλούς ανθρώπους!
Αυτό αποκάλυψε στην εκπομπή, παρεμβαίνοντας μέσω Skype από τα Χανιά, ο κ. Χαρουλίδης: «Εγώ ήμουνα σημαιοφόρος στο “Σύρος” του Πολεμικού Ναυτικού, ένα αρματαγωγό. Είχαμε λύσει προς τον Πειραιά από τη Σούδα, την ώρα που ξεκίνησε και το “Ηράκλειο” προς Αθήνα».
Και παρακάτω σημείωσε: «Δυστυχώς, είχαμε μαζί μας τον διοικητή του αποβατικού στόλου. Είχε θάλασσα. Ήμουνα στη γέφυρα γιατί είχα βάρδια. Και παίρνει τηλέφωνο και λέει “πού βρισκόμαστε;”… Του εξήγησα. Και λέει “γυρίστε πίσω γιατί έχει κακοκαιρία”… Αυτό το πράγμα ήταν ανήκουστο. Να γυρίσουμε πίσω τη στιγμή που ταξίδευαν άλλα 15-17 πλοία γύρω και άλλα πάρα πολύ μικρότερα; Ο καιρός ήταν μία συνηθισμένη κακοκαιρία του Αιγαίου, 7 με 8 μποφόρ. Είχε δικούς του λόγους που ήθελε να γυρίσουμε πίσω»…
Μάλιστα, όταν στις 3 τα ξημερώματα, επιστρέφοντας στη Σούδα το “Σύρος”, πληροφορείται για το ναυάγιο, αντί να γυρίσει πίσω και να κατευθυνθεί προς τον τόπο του ναυαγίου, το πολεμικό πλοίο συνέχισε να πλέει προς τη Σούδα!
«Αυτό ήταν εγκληματικό. Είναι απίστευτο. Κι όμως συνεχίσαμε, περιμένοντας υποτίθεται σήμα από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Το σήμα ήρθε στις 5:30 το πρωί. Και τότε γυρίσαμε πίσω ενώ είχαμε απομακρυνθεί… 4,5 ώρες. Βάλτε και τον ίδιο χρόνο να επιστρέψουμε, φτάσαμε το μεσημέρι. Ήδη ήταν πάρα πολύ αργά. Βρήκαμε ένα πτώμα. Το ανεβάσαμε επάνω. Και μετά είδαμε σε μια απόσταση να επιπλέει το κοντέινερ του φορτηγού και μετά είδαμε μακριά με τα κιάλια ένα κιβώτιο με τρεις ναυαγούς και μία κοπέλα. Πλησιάσαμε εκεί. Έγινε μια σωστή προσπάθεια ώστε να προσεγγίσουμε το κιβώτιο και να αγγίξει το καράβι. Ο καιρός είχε κοπάσει. Δεν ήταν πάρα πολύ δυνατός όπως ήταν το πρωί».
Ο γάντζος και η κοπέλα που πνίγηκε μπροστά στα μάτια του – «Την πήρε το κύμα»
Στο σημείο αυτό, ο κ. Χαρουλίδης ήταν συγκλονιστικός: «Η κοπέλα είχε κουραστεί. Έβγαλε το χέρι της από το νερό. Προσπάθησαν οι άνθρωποι να την ανεβάσουν επάνω, αλλά ήταν εξαντλημένη. Δεν μπορούσαν τα χέρια της να σηκωθούνε»…
Η κοπέλα λεγόταν Ιωάννα Σαραντάκη. Στο ίδιο κιβώτιο ήταν και ο Σταύρος Λαγωνικάκης, που παρενέβη: «Η κοπέλα είχε παγώσει από το πρωί. Δεν αισθανόταν αν κρατάει ή όχι. Και άλλοτε την αγκάλιαζα και την κρατούσα. Κάποια στιγμή της πέτρωνα τα χέρια. Κάποια στιγμή την πήρε από τα χέρια μου το κύμα, σε απόσταση 10-15 πόντους. Με δυσκολία κατάφερα και τράβηξα το κασόνι και την έπιασα».
Δεν κατάφερε να τη βάλει μέσα στο κασόνι. Όταν την ξανάφερε κοντά το κύμα, ξαναέγιναν προσπάθειες, όμως η κοπέλα τελικά πνίγηκε μπροστά στα μάτια του… «Εγώ τη στιγμή εκείνη έκανα τη σκέψη ότι θα ήμουνα ο επόμενος που θα πνιγόταν»…
«Τα λαδώματα»…
Γιατί λοιπόν το επίσημο κράτος δε δίνει τον φάκελο της υπόθεσης στους ενδιαφερόμενους και τελικά στην κοινή γνώμη, για να φωτιστεί αυτή η τραγική υπόθεση έστω και τόσα χρόνια μετά;
Η καταγγελία του κ. Χαρουλίδη είναι κατηγορηματική: «Εγκληματικά λάθη. Το σύστημα όπως λειτουργούσε με γνωριμίες και διασυνδέσεις, πολλά πλοία έφευγαν όπως δεν έπρεπε να φεύγουν. Γι’ αυτό τότε καθιερώθηκε και η απαγόρευση απόπλου… Αυτά τότε τα ξέραμε. Ήταν δεδομένα. Έχεις τον λιμενάρχη. Έχεις τον υπουργό, σου δίνει όταν γίνεται ο έλεγχος ασφαλείας, σου δίνουν πιστοποιητικά τα οποία δεν είναι αξιόπιστα».
Και παρακάτω είπε ότι μέχρι σήμερα η υπόθεση μένει έτσι γιατί… «πιστεύω γιατί θα βγούνε ονόματα απ’ αυτούς που διευκολύνανε τον Τυπάλδο και τον όποιο Τυπάλδο να λειτουργεί έτσι. Είναι όλο το κύκλωμα. Ο Τυπάλδος, εντάξει, τιμωρήθηκε πολύ ή λίγο, αλλά από ’κει και πέρα θα βγαίνανε και ποιοι ήτανε από πίσω και αφήσανε το πλοίο αυτό να ταξιδεύει. Από το Λιμενικό, από τις ασφάλειες… Είναι πάρα πολλοί οι οποίοι κέρδιζαν από αυτή την ιστορία. “Αποζημίωση” για τις υπηρεσίες που προσφέρουν… Να το πω έτσι κομψά για να μην το πω… “λάδωμα”».
