Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντείνει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση της απάτης και της κακοδιαχείρισης στις αγροτικές επιδοτήσεις, με την υιοθέτηση ενός εξελιγμένου πληροφοριακού συστήματος που λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Το σύστημα αυτό, ήδη δοκιμασμένο σε αρκετές χώρες με ιδιαίτερη επιτυχία, παραμένει μέχρι σήμερα ανεκμετάλλευτο από τις ελληνικές αρχές.
Το νέο εργαλείο βασίζεται σε σύγχρονες μεθόδους εξόρυξης δεδομένων και αξιολόγησης κινδύνου, επιτρέποντας την ανίχνευση ύποπτων συναλλαγών, παρατυπιών και περιπτώσεων απάτης. Η λειτουργία του βασίζεται στη συλλογή πληροφοριών από δημόσιες βάσεις δεδομένων όπως οι πλατφόρμες Orbis και World Compliance. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι Οργανισμοί Πληρωμών μπορούν να εντοπίζουν γρήγορα περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, ασυνήθιστων οικονομικών συναλλαγών και παραβιάσεων των κανονισμών της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Ευρωπαϊκή επιτυχία και ελληνική στασιμότητα
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το agrocapital.gr, το σύστημα είναι πλέον πλήρως λειτουργικό και έχει καταγράψει ήδη σημαντικά ευρήματα, εντοπίζοντας περιπτώσεις παρατυπιών και ύποπτων συναλλαγών που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν παραμείνει αθέατες.
Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την αποτελεσματικότητα του εργαλείου και την ανάγκη άμεσης ενσωμάτωσής του στην ελληνική πραγματικότητα. Το συγκεκριμένο σύστημα έχει ήδη ενσωματωθεί στη λειτουργία των οργανισμών πληρωμών σε 11 Kράτη-Mέλη, ενώ τρία ακόμη βρίσκονται στη διαδικασία υιοθέτησής του.
Χρησιμοποιείται τόσο στις πληρωμές του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (IACS) όσο και σε άλλες δαπάνες της ΚΑΠ, προσφέροντας σημαντική ενίσχυση της διαφάνειας και μείωση των περιπτώσεων κακοδιαχείρισης.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 60% των kρατών-Mελών αξιοποιούν ήδη το εν λόγω σύστημα, ενώ το 53% από αυτά το έχουν ενσωματώσει πλήρως στις εσωτερικές τους διαδικασίες. Επιπλέον, το 27% των χωρών που το χρησιμοποιούν έχουν επεκτείνει τους ελέγχους τόσο στις πληρωμές του IACS όσο και σε άλλες δαπάνες της ΚΑΠ.
Ενδεικτικά, μια στις τρεις χώρες που το λειτουργούν δήλωσε ότι εντόπισε παρατυπίες ή υποθέσεις απάτης χάρη στο εξελιγμένο αυτό εργαλείο, προλαμβάνοντας την κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Η Ελλάδα στο περιθώριο
Παρά την αποδεδειγμένη επιτυχία του σε άλλες χώρες, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη ενσωματώσει το σύστημα στις διαδικασίες του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η απουσία ενός τόσο ισχυρού μηχανισμού ελέγχου προκαλεί προβληματισμό, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τα επανειλημμένα κρούσματα κακοδιαχείρισης ευρωπαϊκών επιδοτήσεων στη χώρα μας.
Η εφαρμογή του συγκεκριμένου εργαλείου θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά στην ανίχνευση ύποπτων συναλλαγών, στη μείωση των παρατυπιών και στην προστασία των πολύτιμων πόρων της ΚΑΠ. Οι αλλεπάλληλες καταγγελίες για κακοδιαχείριση και εσκεμμένες στρεβλώσεις στη διαχείριση επιδοτήσεων αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για ένα αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου.
Αν και η υιοθέτηση του εργαλείου απαιτεί εκπαίδευση των στελεχών σε προηγμένους αλγορίθμους αξιολόγησης κινδύνου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται ήδη για τη βελτίωση της λειτουργίας του με πιο φιλικές προς τον χρήστη διεπαφές και δυνατότητες αυτοματοποιημένης μεταφόρτωσης δεδομένων, ώστε να διευκολύνει τις χώρες-μέλη που το χρησιμοποιούν.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι από την επόμενη προγραμματική περίοδο, η οποία και θα ξεκινήσει μετά το 2027, το σύστημα αυτό αναμένεται να καταστεί υποχρεωτικό για όλα τα Κράτη-Μέλη, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και την προστασία των κοινοτικών κονδυλίων από φαινόμενα απάτης και κακοδιαχείρισης.
Πηγή: neakriti.gr
