Στα παιδιά η νόσος από SARS-COV2 (δηλαδή η Covid-19) εμφανίζεται συνήθως με ήπια συμπτώματα, άτυπα κάποιες φορές αλλά και σε πολλές περιπτώσεις η νόσος μπορεί να διαδράμει ασυμπτωματικά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η διάγνωση της Covid-19 να δύσκολη ή και να διαφύγει, τα παιδιά όμως μπορεί να είναι φορείς του ιού και να τον μεταδώσουν στο οικογενειακό ή το ευρύτερο περιβάλλον τους συμβάλλοντας έτσι στην ανεξέλεγκτη διασπορά του ιού.
Οι αναγνωρισμένοι τρόποι προφύλαξης από τον ιό όπως σχολαστική υγιεινή των χεριών, διατήρηση αποστάσεων, καλός αερισμός των χώρων δεν είναι πάντα εύκολο να τηρηθούν και έτσι οι ειδικοί συνέστησαν την χρήση μάσκας κατά την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία.
Ειδικότερα οι συστάσεις έχουν ως εξής:
*Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική από τους μαθητές όλων των τάξεων, τους εκπαιδευτικούς, το λοιπό προσωπικό αλλά και τους επισκέπτες των σχολικών μονάδων.
*Είναι υποχρεωτική σε όλους τους εσωτερικούς χώρους και στους εξωτερικούς όταν δημιουργούνται συνθήκες συνωστισμού (προσέλευση, αποχώρηση, κυλικείο).
*Είναι υποχρεωτική στα Μέσα Μεταφοράς των μαθητών.
*Η χρήση της μάσκας είναι προαιρετική στη διάρκεια του φαγητού, κατά την άθληση σε εξωτερικούς χώρους εφόσον μπορούν να τηρηθούν αποστάσεις ασφαλείας.
*Συνιστάται η χρήση κατάλληλης απλής υφασμάτινης μάσκας η οποία καλύπτει επαρκώς τη μύτη, το στόμα και το πηγούνι του παιδιού. Η χρήση χειρουργικής μάσκας έναντι της απλής υφασμάτινης συνιστάται σε παιδιά με υποκείμενα νοσήματα που έχουν αυξημένο κίνδυνο νόσησης όπως: α) Μαθητές με σοβαρή ανοσοκαταστολή β) Μαθητές με Ινοκυστική Νόσο γ) Μαθητές που λαμβάνουν βιολογικό παράγοντα δ) Μαθητές με Μεσογειακή Αναιμία ε) Μαθητές με Σακχαρώδη Διαβήτη.
*Η χρήση ασπίδας προσώπου ΔΕΝ συνιστάται ως εναλλακτική λύση και έχει θέση μόνο σε περιπτώσεις όπου η χειλεοανάγνωση αποτελεί μέσο επικοινωνίας για τους μαθητές ή το προσωπικό. Σ’ αυτή την περίπτωση μπορεί εναλλακτικά να χρησιμοποιηθεί μάσκα με διαφανές πρόσθιο τμήμα στο μέρος του στόματος.
*Από την υποχρεωτική χρήση της μάσκας εξαιρούνται μόνο οι ακόλουθες κατηγορίες μαθητών και μόνο αφού προσκομίσουν τα σχετικά δικαιολογητικά. α) Μαθητές με γνωσιακή, αναπτυξιακή, ψυχική διαταραχή ή διαταραχή συμπεριφοράς, β) Μαθητές με σοβαρό νευρολογικό, μυϊκό ή άλλο πρόβλημα που εμποδίζει τον χειρισμό της μάσκας τους.
*Προβλέπεται εκπαίδευση εντός της σχολικής μονάδας για την ενδεδειγμένη χρήση της μάσκας από και εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Και ενώ οι συστάσεις αυτές έχουν θεσπιστεί βασιζόμενες σε επιστημονικά δεδομένα που έχουν δημοσιοποιηθεί παγκοσμίως και προτείνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων), αλλά και από μεμονωμένους ειδικούς επιστήμονες Πνευμονολόγους, Λοιμωξιολόγους Παιδιάτρους τόσο στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως, συχνά παρατηρείται ανησυχία ή ακόμα και έντονες αντιδράσεις από μέρος της κοινωνίας μας, απειλώντας την ομαλή λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος αλλά και τη δημόσια υγεία. Συγκεκριμένα σε ότι αφορά τα παιδιά η Ελληνική Παιδοπνευμονολογική Εταιρεία, ως ειδικοί, αλλά και άλλοι επιστημονικοί φορείς έχουν διασαφηνίσει ότι:
*Η χρήση μάσκας ΔΕΝ δημιουργεί πρόβλημα στην αναπνοή. Επιτρέπει χωρίς εμπόδιο την αποβολή του εκπνεόμενου διοξειδίου και την πρόσληψη οξυγόνου .
*Η μάσκα ΔΕΝ παρεμβαίνει στην ανάπτυξη των πνευμόνων αντιθέτως προστατεύει εκτός από τη λοίμωξη από κορωνοϊό και από άλλες ιογενείς λοιμώξεις που μπορεί να επηρεάσουν άμεσα ή μακροπρόθεσμα τους πνεύμονες.
*ΔΕΝ μπορεί να εξασθενήσει το αμυντικό σύστημα του παιδιού, αντιθέτως το προστατεύει.
*Τα παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα π.χ. άσθμα ΔΕΝ ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ από την χρήση μάσκας και μάλιστα επιβάλλεται να την φορούν καθώς έτσι προστατεύονται από τη νόσηση από ιούς που μπορεί να προκαλέσει έξαρση της νόσου τους.
Είναι σαφές λοιπόν πως η χρήση μάσκας στην παρούσα επιδημική φάση της COVID-19, είναι απολύτως επιβεβλημένη και ασφαλής και για τα παιδιά. Τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η πανδημία έχει δυσκολέψει την καθημερινότητα όλων μας και εύλογα δημιουργεί αναστάτωση και ανασφάλεια και στα παιδιά. Τα παιδιά που αντιδρούν στη χρήση της δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως αγχώδη ή φοβικά αλλά ενδέχεται να έχουν ανάγκη για περισσότερη πληροφορία. Τονίζεται ότι γονείς και εκπαιδευτικοί πριν μιλήσουν στα παιδιά θα πρέπει οι ίδιοι να έχουν ενημερωθεί και πειστεί για την αναγκαιότητα και την ασφάλεια της μάσκας, έτσι ώστε το παιδί να μη λαμβάνει αντικρουόμενα μηνύματα από τους ενηλίκους του περιβάλλοντος του. Η πληροφορία στα παιδιά θα πρέπει να προσφέρεται με τρόπο κατάλληλο και ανάλογο του αναπτυξιακού επιπέδου τους.
Εκτός λοιπόν από την ορθή χρήση της μάσκας από γονείς και εκπαιδευτικούς γεγονός που θα ενθαρρύνει τα παιδιά στη νέα πραγματικότητα, μικρά tips μπορεί να διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία.
*Αφήστε τα παιδιά να συμμετέχουν στην επιλογή της μάσκας διαλέγοντας το χρώμα ή το σχέδιο που τους αρέσει και δώστε τους τη δυνατότητα να τη διακοσμήσουν όπως επιθυμούν
*Αρχίστε σταδιακά τη χρήση της μάσκας αρχικά για λίγη ώρα σε χώρο οικείο όπως το σπίτι και προοδευτικά αυξήστε τον χρόνο χρήσης της καθώς και την χρήση σε χώρους εκτός σπιτιού.
*Επιβραβεύστε τα παιδιά κάθε φορά που σημειώνουν πρόοδο.
*Εντάξτε την εκπαίδευση στην ορθή χρήση της μάσκας στη γενικότερη εκπαίδευση του παιδιού, όσον αφορά τους κανόνες υγιεινής (πλύσιμο χεριών, χρήση αντισηπτικού, τήρηση αποστάσεων, χρήση μόνο δικών τους αντικειμένων).
Είναι πράξη υπευθυνότητας την οποία τα παιδιά είναι σίγουρο ότι με τον σωστό τρόπο μπορούν να την αντιληφθούν. Ας μη ξεχνάμε ότι τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα, καταλαβαίνουν τα πάντα και προσαρμόζονται εύκολα. Όπως μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την ζώνη ασφαλείας και να κάθονται στο πίσω κάθισμα για την ασφάλεια τους κάτι ανάλογο είναι και η χρήση της μάσκας.
Το σημαντικό είναι να μην προκαλούμε στα παιδιά το αίσθημα του φόβου αλλά να τους κάνουμε σαφές ότι με τον τρόπο αυτό θα μείνουν ασφαλή τα ίδια αλλά και οι υπόλοιποι γύρω τους.
Σύλλογος Πνευμονολόγων Ιατρών Περιφερειακής Ενότητας Χανίων