Η παθολόγος λόγου και ομιλίας κα Ελισάβετ Κυριακοπούλου – Μπαμπινιώτη επισημαίνει πόσο επηρεάζεται το παιδί από τη θετική στάση των γονιών του απέναντι στο διάβασμα και προτείνει ένα δεκάλογο με τον οποίο θα βοηθήσετε το παιδί να μάθει να διαβάζει. Ιδού το σκεπτικό του γονιού:
1. «Η στάση μου απέναντι στο διάβασμα και το παιδί μου ως ένα μελλοντικό πετυχημένο αναγνώστη παίζει σπουδαίο ρόλο. Κάνω το διάβασμα ευχάριστο και διασκεδαστικό συνοδεύοντας το με παντομίμα ή μικρά σκετς. Συζητώ με το παιδί για τη χρησιμότητα της ανάγνωσης στην καθημερινότητα όλων των ανθρώπων. Τα θετικά συναισθήματα απέναντι στο διάβασμα ξεκινούν νωρίς και από το σπίτι, γι’ αυτό πηγαίνω με το παιδί στη βιβλιοθήκη και το βιβλιοπωλείο και διαβάζω μαζί του. Του μεταδίδω ενθουσιασμό και θέρμη για το διάβασμα και όσα σπουδαία μαθαίνουμε διαβάζοντας δημιουργώ το θετικό συναίσθημα «Ναι, μπορώ να διαβάσω». Όταν το παιδί διαβάζει δεν το διορθώνω συνεχώς σε κάθε λέξη όπου μπορεί να δυσκολεύεται».
2. «Σε καθημερινή βάση, μιλώ με το παιδί για γεγονότα που συμβαίνουν και πράγματα που βλέπουμε, προκειμένου να επεκτείνω το λεξιλόγιο του. Απευθύνω στο παιδί ερωτήσεις και το ενθαρρύνω να κάνει και αυτό τις δικές του».
3. «Βοηθώ το παιδί να φτιάξει βιβλία μόνο του (π.χ. για το αγαπημένο του ζώο ή παιχνίδι) ζωγραφίζοντας, κολλώντας εικόνες και γράφοντας».
4. «Βρίσκω τα ενδιαφέροντα του παιδιού και το ενθαρρύνω να τα καλλιεργεί μέσω του διαβάσματος. Επιλέγω βιβλία και άλλο υλικό (αφίσες, χάρτες, κάρτες, παιχνίδια με λέξεις κτλ.) που σχετίζονται με αυτά και θα αποτελέσουν το μέσο για να μάθει περισσότερα».
5. «Διαβάζω παντού και πάντοτε: τεμπέλες στο σούπερ μάρκετ, ετικέτες σε προϊόντα, ονόματα φαγητών σε συνταγές όταν μαγειρεύω κάτι εύκολο μαζί με το παιδί, επιγραφές στους δρόμους κτλ. Ενθαρρύνω το παιδί να διαβάζει λέξεις που βλέπει συχνά στο περιβάλλον του. Η φαντασία και οι ικανότητες του σίγουρα θα με εκπλήξουν».
6. «Μπορώ να χρησιμοποιήσω ορισμένες εκπομπές της τηλεόρασης για να προωθήσω το ενδιαφέρον του παιδιού-για το διάβασμα. Παιδικές εκπομπές όπου διαβάζονται παραμύθια ή φέρνουν τα παιδιά σε επαφή με τα γράμματα μέσα από παιχνίδια και τραγούδια προσφέρονται κατεξοχήν. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, εκπομπές με θέμα τα γλωσσικά παιχνίδια (π.χ. ορισμός, ετυμολογία, συμπλήρωση λέξεων βάσει στοιχείων) αποκτούν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον».
7. «Παίζω παιχνίδια ομοιοκαταληξίας ή παιχνίδια όπου ψάχνουμε να βρούμε συγκεκριμένα γράμματα ή λέξεις σε πινακίδες. Διασκεδάζουμε τραγουδώντας ποιηματάκια ή τραγουδάκια με ρίμα. Αρέσουν πολύ στα παιδιά και μέσα από αυτά μαθαίνουν τους ήχους και πώς μοιάζουν ή διαφέρουν μεταξύ τους».
8. «Έχω στη διάθεση του παιδιού μου πολλά μέσα προβολής του γραπτού λόγου (π.χ. βιβλία, περιοδικά, κόμικς) σε πολλές μεριές του σπιτιού και με εύκολη πρόσβαση γι’ αυτό».
9. «Δείχνω στο παιδί μου διαφορετικά είδη γραφής (σημειώματα, έντυπα, γράμματα, εξώφυλλα περιοδικών, ταμπέλες κτλ.). Μέσω του γραψίματος το μεγαλύτερο παιδί μπορεί να ενισχύσει την αναγνωστική ικανότητα του. Ένας διασκεδαστικός τρόπος είναι να γράφουμε σύντομα σημειώματα και να τα διαβάζουμε ο ένας στον άλλο. Για τα πιο μικρά παιδιά μπορώ να χρησιμοποιήσω πλαστικά γράμματα με μαγνήτες στο ψυγείο, σχηματίζοντας απλές λέξεις ή τα ονόματα των μελών της οικογένειας».
10. «Ξεκινώ με παραμύθια εύκολα και σύντομα, που το παιδί μπορεί να προσποιηθεί ότι τα διαβάζει, μετά προχωρώ σε βιβλία χωρίς λόγια, όπου θα συμπληρώνω εγώ και το παιδί την ιστορία, ύστερα σε βιβλία με επαναλαμβανόμενα τμήματα ή γλωσσικά σχήματα και αργότερα σε βιβλία με εικόνες, μεγάλα γράμματα και απλές λέξεις. Θυμάμαι πάντοτε ότι το παιδί πρέπει να μάθει πώς να διαβάζει για να εξάγει νόημα. Γι’ αυτό, ύστερα από κάθε φορά που διαβάζουμε κάτι, πρέπει να βεβαιώνομαι ότι το παιδί κατάλαβε τι διαβάσαμε».
Πότε χρειάζεται ο ειδικός
Αν γνωρίζετε ότι το παιδί σας αντιμετωπίζει δυσκολίες λόγου και ομιλίας, θα πρέπει να επισκεφθείτε ένα λογοπαθολόγο και να συνεργάζεστε στενά μαζί του, προκειμένου να γνωρίσετε τους τομείς της γλώσσας που το δυσκολεύουν οι οποίες σχετίζονται με τις αναγνωστικές ή προαναγνωστικές δεξιότητες ώστε να μάθετε πώς θα το βοηθήσετε κατάλληλα.
