Αναγκαία έργα διαχείρισης υδάτων Ν. Χανίων και θέματα υδροάρδευσης Δυτικής Κισάμου

Ο Νομός Χανίων, με βάση την πολιτική που ακολουθούν οι κυβερνήσεις διαχρονικά, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για έργα διαχείρισης υδατικού δυναμικού, υστερεί σε έργα υποδομής, που δεν έχουν υλοποιηθεί εδώ και χρόνια, παρά τις υποσχέσεις απ’ όλα τα επίπεδα διοίκησης του κράτους. Το αποτέλεσμα είναι ότι, ενώ συγκαταλέγεται στους Νομούς με τα υψηλότερα ποσοστά βροχόπτωσης στην Ελλάδα και θα μπορούσε να έχουν καλυφτεί πλήρως οι ανάγκες σε πόσιμο και αρδεύσιμο νερό, εκατομμύρια κυβικών νερού να χάνονται στη θάλασσα κάθε χρόνο, λόγω ακριβώς αυτής της έλλειψης υποδομών.

Ενδεικτικά αναφερόμαστε στη λεκάνη Ταυρωνίτη και στα φράγματα Σεμπρωνιώτη και Παπαδιανών, που θα καλύψουν τις ανάγκες νερού του Νομού Χανίων (η μελέτη τους έχει γίνει από το 1993), όπως και στο φράγμα Βαλσαμιώτη που υπολειτουργεί, στη λιμνοδεξαμενή στον Πλάτανο, που υπάρχει το πρόβλημα υφαλμύρωσης από την υπεράντληση με κίνδυνο να καταστραφεί γη υψηλής παραγωγικότητας, στις λιμνοδεξαμενές στα Ασκύφου, στην αποκατάσταση – αντικατάσταση των λιμνοδεξαμενών στη Χρυσοσκαλίτισσα (υπάρχει μελέτη αποκατάστασης της λιμνοδεξαμενής, η οποία δεν λειτούργησε λόγω κακοτεχνιών, παρ’ ότι κόστισε εκατομμύρια ευρώ) και στους Αγίους Θεοδώρους, στο αρδευτικό υψηλής ζώνης Αγυιάς –  Κολυμπαρίου κ.α.

Η κατασκευή αυτών των έργων θα συμβάλει αποφασιστικά στο να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες ποσότητες νερού για την ύδρευση των κατοίκων του Νομού Χανίων. Επιπλέον, το ανεκμετάλλευτο υδατικό δυναμικό θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από το κράτος, για την κατασκευή αναγκαίων υδροηλεκτρικών έργων, που διαφυλάσσουν πολύτιμους υδάτινους πόρους στους ταμιευτήρες τους κατά τη χειμερινή περίοδο, για να τους διαθέσουν κατά τη θερινή, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος και στην άμβλυνση των κατάντη πλημμυρικών φαινομένων.

Συνάμα, θα μπορούσε να συμβάλει -σε συνδυασμό με τη βελτίωση του υπάρχοντας αρδευτικού δικτύου και την αξιοποίηση τεχνικών εξοικονόμησης νερού- στο να αυξηθεί η άρδευση των ανεπαρκώς σήμερα αρδευομένων εκτάσεων για τη στήριξη των βιοπαλαιστών αγροτών, που αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα στην άρδευση των καλλιεργειών τους, ειδικά, στη Χρυσοσκαλίτισσα, στα χωριά δηλαδή, του πρώην Δήμου Ιναχωρίου, στην περιοχή του Λαφονησίου, μια από τις πιο παραγωγικές περιοχές με θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Το πρόβλημα αυτό έρχεται να προστεθεί στις εξευτελιστικές τιμές των αγροτικών προϊόντων, στην εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής κλπ.

Θα σταθώ ιδιαίτερα καταθέτοντας την εμπειρία μου από το 1982 που ανέλαβα Πρόεδρος της μαρτυρικής Μαλαθύρου έως και σήμερα που έζησα την αγωνία των κατοίκων της περιοχής και ως Πρόεδρος του Συνδέσμου περιοχής Περβολακίων ως Δήμαρχος Μυθήμνης και μέλος του Δ.Ε. της ΤΕΔΚ Χανίων για αρκετά χρόνια. Χρειάστηκε πολύς χρόνος πριν το σχέδιο Καποδίστριας από τις κοινότητες να γίνουν γεωτρήσεις υδροάρδευσης στην περιοχή καθώς δεν υπήρχε επαρκής έρευνα από τις υπηρεσίες γι΄αυτό το σκοπό, ούτε τεχνικά μέσα. Η ΥΕΒ είχε ένα κρουστικό γεωτρύπανο.

Με το σχέδιο Καποδίστριας ως Δημοτική Αρχή Μηθύμνης εδόθη μεγάλο βάρος στην υδροάρδευση, έγιναν ερευνητικές γεωτρήσεις (2 στην Κοινότητα Σασάλου, 1 στη Μαλάθυρο, 1 στα Περβολάκια, 1 στα Χαιρεθιανά, 2 στον Άι Κυρ Γιάννη, 1 στα Μπολανιανά. Μόνο στο Σάσαλο και στον Άι Κυρ Γιάννη δεν είχαμε θετικά αποτελέσματα. Πληρώθηκαν και αξιοποιήθηκαν οι γεωτρήσεις Σφακοπηγαδίου – Ρόκκας – Περβολακίων – Χαιρεθιανών – Ποταμίδας – Καψανιανών, κατασκευάσθηκαν αντλιοστάσια, υποσταθμοί της ΔΕΗ για την ηλεκτροδότησή τους, δίκτυα και δεξαμενές που λειτουργούν ως σήμερα.

Επίσης, δόθηκε με το αρ. πρωτ. 490/14-5-99 από το ΙΓΜΕ η παραχώρηση χρήσης στο Δήμο της ερευνητικής γεώτρησης στην περιοχή της Ρόκας 35m² για άρδευση στα υψηλά σημεία της Ρόκας.

Στην πλημμύρα του Απριλίου του 2000 καταστράφηκε όλη η υποδομή του Συνδέσμου Τοπολίων και την αποκαταστήσαμε με κόστος 150.000.000 δρχ. (υδρομάστευση τον Οικισμό Κατσοματάδο, νέος αγωγός και δρόμος έως τα Τοπόλια).

Σε άριστη συνεργασία με τον ΤΟΕΒ κόλπου Κισάμου προβήκαμε σε κάθε ενέργεια προστασίας των πηγών Κολενίου και ως Μέλος της Επιτροπής του συστήσαμε από κοινού πορευτήκαμε, και ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο και ο ΤΟΕΒ ακολούθησε τη εισήγηση του καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης Διονυσίου Μονόπολη με αντικείμενο: “Αξιοποίηση πηγών Κολενίου” η οποία καταλήγει σε 3 προτάσεις που πρέπει μαζί με τις σκέψεις που αναπτύσσει, να ακολουθηθούν με θρησκευτική ευλάβεια. Οι προτάσεις του είναι:

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η θεώρηση των δεδομένων μας οδηγεί μεταξύ άλλων στις εξής (και όχι μόνο), προτάσεις:

1. Να αποφευχθούν επιπλέον απολήψεις από την στενή περιοχή των πηγών ΚΟΛΕΝΙ, αφ’ ενός πριν αποφανθούν οι αρμόδιοι φορείς για την αναγκαιότητα διατήρησης του υγροβιότοπου Νοπηγείων και της συνεχούς ροής του υδατορεύματος κατάντη ΚΟΛΕΝΙ, αφ’ ετέρου πριν ελεγχθεί ποσοτικά η κάμψη των επιφανειακών παροχών των πηγών ΚΟΛΕΝΙ σε σχέση με τις τοπικές αντλήσεις (σύγκριση ημερήσιου ή και εβδομαδιαίου υδρογράμματος πηγών με το ανάλογο ιστόγραμμά αντλήσεων). Παράλληλα συνιστάται η ποιοτική παρακολούθηση των νερών των πηγών.
2. Προσωρινή αύξηση των απολήψεων θα μπορούσε να γίνει από σημεία υδροληψίας εκτός της στενής περιοχής ΚΟΛΕΝΙ (ζώνη άμεσου επηρεασμού των πηγών): π.χ. από .τις περιοχές ΚΑΨΑΝΙΑΝΩΝ, ΠΟΤΑΜΙΔΑΣ, ΡΟΚΑΣ κ.ά.
3. Σύνταξη ολοκληρωμένης υδρογεωλογικής μελέτης, που θα δίνει απάντηση στα ερωτήματα προτάσεις της Μελέτης Λιόνη – Περλερού (2001) και στα “ανοικτά’’ σημεία που επισημαίνονται με την παρούσα.

Σχετικά:

Α. Τεχνική εισήγηση του Καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων Διονυσίου Μονόπολη, ΝΟΕΜ. 2004

Β. Η 107/2004 Ομόφωνη Απόφαση του Δημ. Συμβουλίου Μηθύμνης με τη σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του ΤΟΕΒ κόλπου Κισάμου.

Ως προς τον Πρώην Σύνδεσμο περιοχής Περβολακίων, ενώ με ομόφωνες αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων Πλατανιά και Κισάμου διαλύθηκε ο Σύνδεσμος δεν έχει ορισθεί ο καθολικός του διάδοχος με ΦΕΚ. Πέραν αυτού πρέπει με εντολή των 2 Δήμων να γίνει μελέτη και κοστολόγηση του έργου της αποκατάστασης τόσο του δρόμου προς τις πηγές όσο και του δικτύου. Ο Σύνδεσμος υδρεύει 20 χωριά, τα εξής: Καλάμι, Γρα Κερά, Πανέθημος, Κρύα Βρύση, Δελιανά, Πύργος, Μαλάθυρος, Τρία Αλώνια, Αρμενοχώρι, Σφακοπηγάδι, Περβολάκια, Χαραυγή, Χαιρεθιανά, Κερά, Ρόκκα, Φαλελιανά, Κοτσιανά, Κολένι, Κωσταδιανά, Λυριδιανά,  και έχει καταστραφεί το πρώτο τμήμα του δικτύου από τις πηγές έως Ποροφάραγγο μήκους 3.500 μέτρων με PVC225. Τώρα δουλεύουν όλον τον χρόνο τα αντλιοστάσια των Κοινοτήτων με αποτέλεσμα τεράστιο κόστος στη ΔΕΗ με κίνδυνο απώλειας των τιμών αγροτικού τιμολογίου και μεγιστοποίηση των ζημιών.

Σχετικά, ομόφωνο Υπόμνημα των Προέδρων των 8 Κοινοτήτων έχει κατατεθεί

Α. Στον Δήμο Κισάμου με αρ. πρωτ. 9716/7-10-19 και

Β. Στον Δήμο Πλατανιά  με αρ. πρωτ. 15416/2-10-19

και έχουν δημοσιευτεί στα ΜΜΕ Χανίων.

Άμεση  αποκατάσταση  της γεώτρησης Αγίας Ειρήνης Μαλαθύρου που ενώ λειτουργούσε κανονικά με παροχή 80m³ την ώρα ως εφεδρική της άλλης, έχει αποσωληνωθεί και εκκρεμεί η αποκατάσταση εδώ και 5 χρόνια.

ΑΝ δεν υπήρχε η γεώτρηση στη Μαλάθυρο, σήμερα η Κοινότητα όχι μόνο δεν θα αρδεύετο αλλά και η ύδρευση θα καλυπτόταν με υδροφόρες λόγω υψομέτρου.

Αξιοποίηση της παραχωρηθείσας γεώτρησης του ΙΓΜΕ στη Ρόκκα και της αδειοδοτημένης γεώτρησης στα Μπολανιανά που αν χρειαστεί και οι μελέτες το επιτρέψουν μπορεί να αυξηθεί η παροχή τους.

Τέλος, θεωρώ με πρωτοβουλία του Δήμου να γίνει ενημέρωση  των Προέδρων των Κοινοτήτων του πρώην Συνδέσμου Περβολακίων και των Προέδρων των Κοινοτήτων Τοπολίων, Βουλγάρω, Ποταμίδας, Καλουδιανών, Δραπανιά και το Δ.Σ. του ΤΟΕΒ Κισάμου, καθώς ο υδροφορέας είναι κοινός στα ιδιόκτητα γραφεία του Συνδέσμου στα Περβολάκια, με τους υπευθύνους (ο Πρόεδρος του ΟΑΚ Λευτέρης Κοπάσης, ο Δ/ντης Υδραυλικών Έργων του ΟΑΚ Μάρκος Πατρελάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων, ένας εκπρόσωπος του Δασαρχείου και ένας της Αρχαιολογίας που αναγκαστικά εμπλέκονται). Χώρος και μικροφωνική εγκατάσταση υπάρχουν στα γραφεία και τον αύλιο χώρο του Συνδέσμου ούτως ώστε να τηρηθούν  και τα αναγκαία μέτρα προστασίας καθώς είναι αρχή του έτους για να γίνει έγκαιρα προγραμματισμός και να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση.

Αυτά αποτελούν σκέψεις και πρότασή μου  που αποσκοπούν στο γενικό συμφέρον και την ανάπτυξη και πρόοδο των δημοτών μας.

ΣΠΥΡΟΣ ΔΑΡΑΚΗΣ

Πρόεδρος της Μαρτυρικής Κοινότητας Μαλαθύρου, Πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης