Ανακοίνωση, με αφορμή τον θάνατο της 33χρονης τουρίστριας, μετά από πτώση βράχου στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς την περασμένη Τετάρτη, έδωσε στη δημοσιότητα η «Πρωτοβουλία Εργαζομένων στο Φαράγγι της Σαμαριάς». Οι εργαζόμενοι «μιλούν» για πιέσεις που ασκούνται ώστε να μένει ανοιχτό το φαράγγι της Σαμαριάς, ακόμα και όταν οι συνθήκες είναι δύσκολες ή επικίνδυνες, και ρωτούν «Ποιοι έχουν την ευθύνη για τον θάνατο της κοπέλας;».
Παράλληλα, τονίζουν, ότι «δεν είναι η πρώτη φορά που το φαράγγι ανοίγει με άσχημες καιρικές συνθήκες παίρνοντας ένα απαράδεκτο ρίσκο ως προς τις ανθρώπινες ζωές, επισκεπτών και εργαζομένων του, μόνο και μόνο για να μην έρθουν κάποιοι “υπεύθυνοι” σε σύγκρουση με τα οικονομικά συμφέροντα, μικρά και μεγάλα, κάποιων άλλων». Απαιτούν ωστόσο, να είναι η τελευταία φορά και ρωτούν «ποιοι πήραν την ευθύνη να το ανοίξουν ή ποιοι δεν πήραν την ευθύνη να το κλείσουν».
Αναλυτικά η ανακοίνωση των εργαζομένων:
Τρόπος λειτουργίας
Η διαχείριση του φαραγγιού της Σαμαριάς το 2024 γίνεται από τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς -Δυτικής Κρήτης ο οποίος υπάγεται στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ.), δηλαδή στο Υπουργείο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Πριν την έναρξη λειτουργίας του Δρυμού (1 Μαιου) προκηρύσσονται κάθε χρόνο διαγωνισμοί για την ανάθεση επιμέρους έργου σε ιδιώτες εργολάβους. Το προσωπικό του δρυμού είναι σήμερα περίπου 35 άτομα. Υπάλληλοι στις δύο εισόδους (Ξυλόσκαλο – Αγιά Ρουμέλη) για την έκδοση εισιτηρίων, αγωγιάτες, συντονιστές, επόπτες, καθαριστές, συνεργείο συντήρησης της διαδρομής και η αγροτική ιατρός από το Κ.Υ.Σφακίων. Οι συντονιστές είναι τρεις και βρίσκονται στις δύο εισόδους-εξόδους και ένας στο μέσον περίπου του φαραγγιού, δηλαδή στο παλιό χωριό της Σαμαριάς. Οι επόπτες έχουν μια περιοχή ευθύνης περίπου τριών χιλιομέτρων ο καθένας και έτσι εξασφαλίζεται ο έλεγχος σε όλο το μήκος της διαδρομής τών 13 χιλιομέτρων. Αντίστοιχα λειτουργούν και οι αγωγιάτες, καθώς και οι καθαριστές, δηλαδή έχουν μια έδρα και ένα εύρος ευθύνης. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι διανυκτερεύουν στο χωριό της Σαμαριάς (7ο χιλιόμετρο), στο φυλάκιο της Αγιάς Ρουμέλης ενώ λιγότεροι μένουν στο φυλάκιο του Αγίου Νικαλάου (4ο χιλιόμετρο) και στο Ξυλόσκαλο. Οι μετακινήσεις φυσικά γίνονται με τα πόδια.
Η καθημερινότητα
Εκατοντάδες επισκέπτες διασχίζουν το φαράγγι μιας και είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στο νησί. Το φαράγγι απευθύνεται σε αυτό που ονομάζουμε μαζικό τουρισμό και όχι σε έμπειρους ή και απλώς επαρκείς πεζοπόρους. Ένας μέσος επισκέπτης διασχίζει το Φαράγγι σε 6 ώρες και οι τραυματισμοί και τα προβλήματα είναι καθημερινό φαινόμενο. Στο φαράγγι θα δεις ανθρώπους ηλικιωμένους, υπέρβαρους, με προβλήματα υγείας, μη ενημερωμένους ή ακόμα και συνειδητά εξαπατημένους, ανθρώπους που είναι αδύνατο να ολοκληρώσουν την διαδρομή χωρίς την βοήθεια μας (συνοδεία, μεταφορά με ιπποειδή, διάσωση, ιατρική περίθαλψη). Να ξεκαθαρίσουμε ότι όλα τα περιστατικά εντοπισμού, διάσωσης, μεταφοράς τραυματιών και νεκρών με φορείο, γίνονται αποκλειστικά από εργαζομένους του φαραγγιού, δασοφύλακες, πυροσβέστες βάρδιας και εθελοντές περιπατητές. Όλα τα υπόλοιπα είναι “διαρροές” σε “φιλικά ΜΜΕ” ή δελτία τύπου που λένε παραμύθια.
Είναι προφανές ότι πάνω από όλα μπαίνουν τα οικονομικά συμφέροντα των τουριστικών γραφείων ολόκληρης της Κρήτης, των ακτοπλοϊκών εταιρειών του Νότου των Χανίων, των ξενοδοχείων και των καταστημάτων εστίασης του Ομαλού και της Αγίας Ρουμέλης, η οποία συντηρείται αποκλειστικά από το φαράγγι. Οπότε όσο πιο πολλοί τουρίστες τόσο πιο καλά. Όσες πιο πολλές μέρες είναι ανοιχτό, τόσο μεγαλώνει ο τζίρος τους. Είναι αυταπόδεικτο ότι για κάθε μέρα κλειστού φαραγγιού, οι παραπάνω χάνουν πολύ περισσότερα έσοδα, από ότι το ίδιο το Εθνικό Πάρκο, του οποίου το ήδη φτηνό εισιτήριο (5 ευρώ) ναρκοθετείται από τις δεκάδες εξαιρέσεις στην καταβολή του.
Το φαράγγι της Σαμαριάς έχει έναν βαθμό επικινδυνότητας τον οποίο όλοι όσοι δουλεύουμε εκεί γνωρίζουμε και αποδεχόμαστε. Υπάρχουν όμως φορές που ο βαθμός αυτός πολλαπλασιάζεται λόγω των καιρικών φαινομένων. Σε περίπτωση βροχής ή δυνατού αέρα οι πτώσεις βράχων είναι δεδομένο που δεν μπορεί κανένας να αμφισβητήσει. Οι υψηλές θερμοκρασίες από την άλλη δημιουργούν συνθήκες για αρκετούς επισκέπτες και εργαζόμενους εξαιρετικά δύσκολες έως και επικίνδυνες για την υγεία τους. Το μόνο που μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια των εργαζομένων και των επισκεπτών υπό τέτοιες συνθήκες είναι το κλείσιμο του φαραγγιού.
Τι έγινε στις 18/9
Διαβάζουμε για ξαφνικό μπουρίνι, για τοπικό φαινόμενο που δεν είχε προβλεφθεί. Ψέματα! Εκείνη τη μέρα έβρεξε σε όλον τον νομό Χανίων. Ήταν “τοπικό” φαινόμενο, αλλά για έναν ολόκληρο νομό! Στις 7 το πρωί εκείνης της μέρας βλέπαμε σε πολλές ιστοσελίδες πρόγνωσης καιρού ότι από τις 12 θα έχουμε καταιγίδες. Γεγονός που για το Φαράγγι συνεπάγεται ότι ο κύριος όγκος των επισκεπτών εκείνη την ώρα θα ήταν
αναγκασμένος να διασχίσει τα πιο επικίνδυνα σημεία του. Τα προγνωστικά υπήρχαν και μπορούσε ο καθένας μας να τα δει με μια απλή αναζήτηση στο κινητό του. Έδιναν βροχή και μάλιστα όχι μικρής έντασης. Την συνέχεια την ξέρετε. Το φαράγγι άνοιξε κανονικά, εμείς πήγαμε στα πόστα μας και η καταιγίδα ήρθε. Οι πέτρες έπεφταν παντού στο μονοπάτι, μια νέα γυναίκα σκοτώθηκε από πτώση βράχου στη θέση Πόρτες, ενώ την ίδια κυριολεκτικά στιγμή μια κατολίσθηση παραλίγο να αποκλείσει την Νότια Έξοδο. Όπως και πέρσι με τον σεισμό, νιώθουμε εξαιρετικά τυχεροί που δεν θρηνούμε και άλλα θύματα.
Τα ερωτήματα όμως παραμένουν δίχως απάντηση.
Ποιοι έχουν την ευθύνη για τον θάνατο της κοπέλας;
Ποιοι έπρεπε να πάρουν την απόφαση να κλείσει το φαράγγι;
Τα Υπουργεία;
Η Περιφέρεια;
Η Πολιτική Προστασία;
Όλοι μαζί;
Ποιος είδε αυτόν τον καιρό και αποφάσισε ότι είναι ασφαλές να μπούνε 1000 και πλέον άτομα μέσα στο φαράγγι;
Ας μην γελιόμαστε, ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το φαράγγι ανοίγει με άσχημες καιρικές συνθήκες παίρνοντας ένα απαράδεκτο ρίσκο ως προς τις ανθρώπινες ζωές, επισκεπτών και εργαζομένων του, μόνο και μόνο για να μην έρθουν κάποιοι “υπεύθυνοι” σε σύγκρουση με τα οικονομικά συμφέροντα, μικρά και μεγάλα, κάποιων άλλων.
Απαιτούμε όμως να είναι η τελευταία φορά. Απαιτούμε να μας πουν ποιοι πήραν την ευθύνη να το ανοίξουν ή ποιοι δεν πήραν την ευθύνη να το κλείσουν. Να μας απαντήσουν αν είδαν τα προγνωστικά του καιρού το πρωί ή όχι. Απαιτούμε να μας πούνε την αλήθεια. Όχι μόνο σε εμάς αλλά και στην οικογένεια & τους φίλους της κοπέλας που σκοτώθηκε.
Γιατί ο σεβασμός στους νεκρούς δεν εξαντλείται μόνο στο από ποιους μεταφέρονται, αλλά πρώτα και κύρια από το αν ο θάνατός τους προστάτεψε τους επόμενους ανθρώπους από το να έχουν την ίδια “τύχη”.
Πρωτοβουλία Εργαζομένων στο Φαράγγι της Σαμαριάς
Καταγγελίες και από Πυροσβέστες:
Στην καταγγελία, ότι τρεις πυροσβέστες έλαβαν εντολή να διασχίσουν το φαράγγι Σαμαριάς το βράδυ της ημέρας θανάτου της Γερμανίδας τουρίστριας, ενώ αυτό δεν χρειαζόταν να γίνει, με αποτέλεσμα να κινδυνέψουν, προχώρησε η Ένωση Πυροσβεστικών Υπαλλήλων Χανίων. Σε επιστολή της προς τον αρμόδιο υπουργό, αλλά και όλες τις διοικητικές βαθμίδες της υπηρεσίας, εκφράζει «οργή και αγανάκτηση» για το γεγονός και επιφυλάσσεται να κινηθεί νομικά κατά παντός υπευθύνου που «διατάσσει παράνομες, παράλογες και παράτολμες διαταγές, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο συναδέλφους χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος», όπως τονίζεται.
Σε επιστολή τους αναφέρονται τα εξής:
«Αξιότιμοι κύριοι της Πολιτικής Και της Φυσικής Ηγεσίας µας. Η Ένωσή µας έχει να αναφέρει το περιστατικό που προκλήθηκε την Τετάρτη 18-09-2024 στην επιχείρηση της Υπηρεσίας µας στο δρυμό του φαραγγιού της Σαμαριάς.
Μετά την ειδοποίηση της Υπηρεσίας µας για το θλιβερό περιστατικό του θανάτου µιας νεαρής Γερμανίδας τουρίστριας από κατολισθήσεις βράχων µετά την απότομη βροχόπτωση, όπου κανείς δεν είχε προβλέψει, κινητοποιήθηκαν οι Υπηρεσίες του νομού προς την είσοδο του φαραγγιού (Ξυλόσκαλο) και προς την έξοδο (Αγία Ρουμέλη).
Περί ώρας 18:50 κι ενώ κόντευε να βραδιάσει µία ομάδα αποτελούμενη από τρεις συναδέλφους έλαβαν εντολή να εισέλθουν από την είσοδο (Ξυλόσκαλο) και να διασχίσουν το φαράγγι. Οι συνθήκες που επικρατούσαν την ώρα εκείνη ήταν οι εξής:
α) Έλλειψη ορατότητας λόγω του ότι βράδιαζε.
β) Παρά του ότι η βροχή είχε σταματήσει εντός του φαραγγιού εξακολουθούσαν να πέφτουν πέτρες αλλά και βράχια που ξεκολλούσαν.
γ) Η νεκρή Γερμανίδα τουρίστρια είχε απομακρυνθεί από το σημείο νωρίτερα.
δ) Υπήρχε η απόλυτη διαβεβαίωση από το φορέα διαχείρισης ότι οι τουρίστες είχαν εξέλθει και ότι δεν κινδύνευε κανείς, καθώς είχε γίνει ακριβής καταμέτρηση των ατόμων που εισήλθαν-εξήλθαν από τους υπαλλήλους του φορέα.
Παρόλα αυτά η ομάδα των συναδέλφων διατάχθηκε να εισέλθει και να διασχίσει όλο το φαράγγι από το συντονιστή της επιχείρησης. Όταν δε, οι συνάδελφοι παραπονέθηκαν ότι πέφτουν πέτρες και βράχια η απάντηση που πήραν ήταν «φορέστε κράνος».
Οι συνάδελφοι αφού εισήλθαν εντός του φαραγγιού κι ενώ είχε νυχτώσει, µη βλέποντας, αλλά µόνο ακούγοντας το θόρυβο από τις κατολισθήσεις (πέτρες και βράχια), έτρεχαν να προφυλαχτούν σε κορμούς δέντρων και όπου αλλού μπορούσαν.
Οι μαρτυρίες τους ήταν στην κυριολεξία ανατριχιαστικές. Από θαύμα ολοκλήρωσαν την διαδρομή φτάνοντας στο χωριό της Άγιας Ρουμέλης περί ώρας 23:30, χωρίς ευτυχώς να θρηνήσουμε γι’ αυτούς.
Λίγο πριν την είσοδο της ομάδας, ομάδες της 2ης Ε.Μ.Α.Κ. και πυροσβέστες του Π.Κ. Ανώπολης αρνήθηκαν να διασχίσουν το φαράγγι, προφανώς γνωρίζοντας και αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο.
Με οργή και αγανάκτηση η Ένωσή µας καταγγέλλει το παραπάνω γεγονός και επιφυλάσσεται να κινηθεί νομικά, καθώς αυτό επιβάλλεται από προηγούμενες αποφάσεις του Δ.Σ. της Ένωσής µας, κατά παντός υπευθύνου που διατάσσει παράνομες, παράλογες Και παράτολμες διαταγές, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο συναδέλφους χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος.
Τέλος αξιότιμοι κύριοι θα πρέπει να αντιληφθείτε ότι ο πυροσβέστης δεν είναι αμνός προς την σφαγή. Έχει οικογένεια που τον περιμένει να επιστρέψει! Μετά την υπηρεσία του στο σπίτι του».
