Στον τόπο μας δεν τηρείται απ’ όλους το έθιμο του σουβλίσματος του αρνιού, το παραδοσιακού οβελία της υπόλοιπης Ελλάδας.
Με τις ίδιες πρώτες ύλες στην Κρήτη το αντικριστό αντικαθιστά τον οβελία, ενώ τη μαγειρίτσα αντικαθιστούν τα γαρδουμάκια.
Το αντικριστό, σήμα κατατεθέν της Κρήτης και διάσημο για τη μοναδική γεύση του, δεν ψήνεται όπως το αρνί ολόκληρο αλλά σε μεγάλα κομμάτια (γουλίδια στην Κρητική διάλεκτο), ενώ δεν τοποθετείται κατά το ψήσιμο του πάνω από τα κάρβουνα. Τα κάρβουνα είναι στη μέση και τα γουλίδια του αντικριστού, στερεωμένα και πλαγιαστά γύρω – γύρω.
Εξέχοντα ρόλο στο πασχαλινό τραπέζι έχει, εκτός από το αρνί, και το κατσίκι, το οποίο επίσης ψήνεται με πολλούς και εξαιρετικούς τρόπους, αλλά κυρίως ως φρικασέ που αντικαθιστά τη μαγειρίτσα που ψήνουν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Τα γαρδουμάκια
Είναι ένας εξαιρετικός μεζές και γευστική επιλογή που συνηθίζεται στο Πασχαλινό τραπέζι. Για την παρασκευή τους χρησιμοποιείται η κοιλιά από αρνάκι ή κατσικάκι που κόβεται σε κομμάτια και τυλίγεται με τα καλά πλυμένα και γυρισμένα, με βελόνα πλεξίματος πολλές φορές, έντερα του ίδιου ζώου. Ψήνεται στην κατσαρόλα και μπορεί να εμπλουτιστεί με αυγολέμονο γεγονός που εξουδετερώνει και την ιδιαίτερη οσμή των εντέρων.
Τα συκωτάκια και τα υπόλοιπα εντόσθια τρώγονται είτε τηγανητά είτε σε κοκορέτσι στο οποίο χρησιμοποιούνται και τα έντερα. Προφανώς όσο περνά ο καιρός εκλείπουν τα συγκεκριμένα φαγητά που ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένα όταν τα ζώα σφάζονταν στην ύπαιθρο.
Βέβαια τα γαρδουμάκια και τα κοκορέτσια δεν αρέσουν σε όλους καθώς πολλοί είναι όσοι δεν τρώνε τα εντόσθια και κατά συνέπεια δεν προτιμούν τα παραπάνω φαγητά.
Κατσικάκι αυγολέμονο
Μια εναλλακτική μορφή σούπας για να μπει το στομάχι ομαλά από την περίοδο της νηστείας στην περίοδο του Πάσχα, αντί της μαγειρίτσας αποτελεί το αρνάκι αλλά περισσότερο το κατσικάκι αυγολέμονο.
Το κατσικάκι ψήνεται στην κατσαρόλα και συνοδεύεται με χορταρικά, ασκολύμπρους, σταμναγκάθι, αβρωνιές, αντίδια ή ακόμα και μαρούλι και στη συνέχεια γίνεται αυγολέμονο. Είναι το φαγητό που καταναλώνεται το βράδυ μετά την Ανάσταση σε πολλές περιοχές της Κρήτης ώστε να “ετοιμαστεί” το στομάχι για το αντικριστό και τα υπόλοιπα εδέσματα φορτωμένα με αμέτρητες θερμίδες αλλά και αντίστοιχη νοστιμιά της μέρας του Πάσχα.