Όταν τον Ιούνιο έγραφαν η “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr για το επερχόμενο κύμα ανατιμήσεων στα οπωροκηπευτικά της Κρήτης και της υπόλοιπης χώρας, επρόκειτο για τα πλημμυρικά φαινόμενα που σημειώθηκαν τις πρώτες μέρες του μηνός, ενώ τώρα έρχεται και επιβεβαίωση της Eurostat, με πρωταθλήτρια την Πορτογαλία και δεύτερη την Ελλάδα ως προς την ταχύτερη αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων σε επίπεδο Ε.Ε. στο δεύτερο τρίμηνο του 2023, σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Αυτή η διάκριση αναφέρεται στα εσπεριδοειδή (κατά μέσο όρο +89%), στο ελαιόλαδο (+48%) και στις πατάτες (+38%).
Στην Κρήτη, πάντως, η εφημερίδα μας είχε εγκαίρως αναδείξει το κύμα ανατιμήσεων στις πατάτες και στα οπωροκηπευτικά, μετά τις μεγάλες καταστροφές που υπέστη το Οροπέδιο Λασιθίου από τις πλημμύρες των πρώτων ημερών του Ιουνίου, μέσα από εκτιμήσεις και στοιχεία που προέρχονται από τον πρώην εκπρόσωπο των οπωροπωλών του νομού Ηρακλείου Μιλτιάδη Χαλκιαδάκη. Βέβαια, οι καιρικές συνθήκες είναι ένας από τους παράγοντες.
Συνεχίζεται, λοιπόν, το κύμα αυξήσεων στις τιμές των γεωργικών προϊόντων σε επίπεδο Ε.Ε. στο δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022, με την Ελλάδα να φιγουράρει στη δεύτερη θέση των χωρών-μελών του μπλοκ με τους ταχύτερους ρυθμούς αύξησης, με +21%, πίσω μόνο από την Πορτογαλία, που κατέγραψε +22%, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία της Eurostat.
Σε ποια προϊόντα εκτινάχθηκαν οι τιμές
Μεταξύ του δεύτερου τριμήνου του 2022 και του δεύτερου τριμήνου του 2023, η μέση τιμή της Ε.Ε. των γεωργικών προϊόντων στο σύνολό της (παραγωγή) αυξήθηκε κατά 2%. Αυτό αντιπροσώπευε σημαντικά χαμηλότερο ρυθμό αύξησης σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, όταν η μέση τιμή αυξήθηκε κατά 17% (πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022).
Οι πιο απότομες αυξήσεις τιμών το δεύτερο τρίμηνο του 2023 μεταξύ των κύριων ομάδων προϊόντων παραγωγής ήταν για τα εσπεριδοειδή (κατά μέσο όρο +89%), το ελαιόλαδο (+48%) και τις πατάτες (+38%). Αυτές οι αυξήσεις τιμών αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό τους όγκους που επηρεάστηκαν από την ξηρασία.
Μεταξύ άλλων προϊόντων, αξίζει επίσης να επισημανθούν οι ισχυρές αυξήσεις τιμών για τα αβγά (+31%) και τους χοίρους (+28%). Αντίθετα, οι τιμές των δημητριακών μειώθηκαν (- 31%), ενώ αυτές των πουλερικών (+4%) και του γάλακτος (-2%) παρέμειναν πιο σταθερές.
Την ίδια περίοδο, η μέση τιμή των αγαθών και των υπηρεσιών που καταναλώνονται σήμερα στη γεωργία (εισροές που δε σχετίζονται με επενδύσεις) μειώθηκε κατά 5%. Αυτή η μείωση ακολούθησε την επιβράδυνση της αύξησης των τιμών το προηγούμενο τρίμηνο, αν και οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11% (πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022).
Μεταξύ των εισροών που δε σχετίζονται με επενδύσεις, οι πιο απότομοι ρυθμοί μείωσης των τιμών ήταν τα λιπάσματα και τα βελτιωτικά εδάφους (-23%), η ενέργεια και τα λιπαντικά (-13%) και οι ζωοτροφές (-5%).
Σε εθνικό επίπεδο, η πλειονότητα των χωρών της Ε.Ε. (17 από τις 27) συνέχισε να παρουσιάζει αυξήσεις στις τιμές των γεωργικών προϊόντων το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Πίσω από την Πορτογαλία και την Ελλάδα έπεται η Ισπανία (+16%).
Οι χώρες του μεσογειακού Νότου επλήγησαν σημαντικά από φαινόμενα ξηρασίας. Αντίθετα, η Λιθουανία (-26%) και η Εσθονία (-15%) κατέγραψαν τη μεγαλύτερη πτώση τιμών.
Όσον αφορά στις εισροές που δε σχετίζονται με επενδύσεις, οι πιο έντονοι ρυθμοί αύξησης των μέσων τιμών σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2022 αναφέρθηκαν στην Ουγγαρία και τη Ρουμανία (+6%), ενώ η Λιθουανία και η Ολλανδία κατέγραψαν τους πιο απότομους ρυθμούς πτώσης (και οι δύο -16%).
Κρήτη: Ο καιρός “αρρώστησε” τα κηπευτικά
Φρούτα, λαχανικά, ζαρζαβατικά, αλλά και πατάτες θα έρχονται ολοένα και λιγότερα στους επόμενους μήνες στους πάγκους των μανάβηδων. Δε θα πρέπει να περιμένουμε καλά μαντάτα, όμως, ούτε για τις τιμές, όπως και ούτε για την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων… Αυτό γράφαμε τέλη Ιουνίου φέτος, δημοσιεύοντας δηλώσεις του Μιλτιάδη Χαλκιαδάκη. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ήταν τότε που ακόμα το Οροπέδιο “μετρούσε τις πληγές του” από την κακοκαιρία των πρώτων ημερών του Ιουνίου, έχοντας ήδη υποστεί μια μείωση που δεν είναι κάτω από το 50%, όταν πρόκειται για έναν τόπο που πάντα αυτή την εποχή γέμιζε ολόκληρη την αγορά της Κρήτης με όλα τα καλά της γης, σε ποσοστό μέχρι και 70%.
Μάλιστα, κρίσιμη χαρακτηριζόταν τότε και η κατάσταση στον Κρουσώνα, απ’ όπου περιμέναμε τα κρητικά μήλα. Όσο για τη Βόρεια Ελλάδα, τα μήλα, τα ροδάκινα, οι φράουλες, τα αχλάδια, τα κεράσια, τα καρπούζια, τα πεπόνια και όλα τα αγαθά που παράγουν οι περιοχές αυτές “χτυπήθηκαν” επανειλημμένως από τις κακές καιρικές συνθήκες.
Ιδιαίτερα για το Οροπέδιο του Λασιθίου τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο… κρητικός “Κήπος της Εδέμ” είχε κατακτηθεί πλέον από τον περονόσπορο, τη χολέρα, αλλά και άλλες μυκητολογικές κυρίως ασθένειες, αδυνατώντας να τροφοδοτήσει για τις ανάγκες των καταναλωτών τα μανάβικα της Κρήτης…
Ψηφίστηκαν τα μέτρα κατά της ακρίβειας
Στο μεταξύ, ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής η τροπολογία του υπουργείου Ανάπτυξης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Σημειώνεται ότι η τροπολογία κατά της ακρίβειας προβλέπει τα εξής τρία μέτρα:
- Την υποχρέωση των σούπερ-μάρκετ να ανακοινώνουν οποιαδήποτε αύξηση τιμής αγοράς από προμηθευτή προϊόντων.
- Την επισήμανση προϊόντων επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία “Μόνιμη μείωση τιμής”.
- Την ανακοίνωση ενδεικτικών τιμών λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων.
Με τα προτεινόμενα άρθρα επιχειρείται να αντιμετωπιστούν οι πληθωριστικές πιέσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά. Η αντιμετώπιση των επιπρόσθετων πληθωριστικών πιέσεων που ενδεχομένως οφείλονται και σε ατέλειες στη λειτουργία της ελληνικής αγοράς κινείται σε δύο βασικούς άξονες:
* Τον καλύτερο και πληρέστερο έλεγχο της λειτουργίας της αγοράς και την επαύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων που παράγουν, εισάγουν και πωλούν βασικά καταναλωτικά προϊόντα στην ελληνική αγορά, μέσω μηχανισμών, όπως το “Kαλάθι του νοικοκυριού”, η επισήμανση των προϊόντων για τα οποία παρέχεται από τις επιχειρήσεις, που τα παράγουν, εισάγουν και πωλούν, δέσμευση για μείωση τιμής μεσοπρόθεσμα (άρθρο 2), καθώς και η ανακοίνωση κανονικών λιανικών τιμών αγοράς για οπωροκηπευτικά προϊόντα (άρθρο 3), προκειμένου οι καταναλωτές να αποφεύγουν την αγορά τους από επιχειρήσεις που προχωρούν σε αθέμιτες υπερτιμολογήσεις.
Στην τροπολογία υπάρχει δέσμευση για τη μείωση της τιμής πώλησης στις επιχειρήσεις υπεραγορών τροφίμων και άλλων προϊόντων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης, των οποίων ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει 90.000.000 ευρώ, σε σχέση με αυτήν της τελευταίας προμήθειας, μέχρι τη 19η Σεπτεμβρίου 2023, εξαιρουμένων των προωθητικών ενεργειών, κατά τουλάχιστον 5%, για τους επόμενους έξι μήνες. Επίσης, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα έχουν υποχρέωση να ανακοινώνουν στο υπουργείο Ανάπτυξης λιανικές τιμές πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων, σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Με τη σειρά του, το υπουργείο Ανάπτυξης θα ανακοινώνει ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων στους καταναλωτές.
Πηγή: neakriti.gr
