Το Δημογραφικό και η μείωση του πληθυσμού καταλαμβάνει την 4η θέση, μετά τη φτώχεια, την ανεργία και την εγκληματικότητα στις σοβαρές απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Μetron Analysis για την πορεία του δημογραφικού και η οποία παρουσιάστηκε στο σχετικό συνέδριο υπό την αιγίδα του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Ως μία ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της Ελλάδας χαρακτηρίζεται το δημογραφικό, το οποίο βρίσκεται στην πρώτη θέση των μακροχρόνιων απειλών που αντιμετωπίζει η χώρα.
Αποτελείται από αναρίθμητες διαστάσεις που επηρεάζουν τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό, ωστόσο, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι έπειτα από δεκαετίες έντονης κινδυνολογίας και επουσιώδους ρητορικής απουσιάζει η δράση για την ανατροπή των δημογραφικών τάσεων.
Το 2050 η ηλικιακή παραγωγική ομάδα 15-64 ετών δεν θα επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών των άνω των 65 ετών
Πρόσφατα το ζήτημα επανήλθε στην επικαιρότητα, με αφορμή την ανάρτηση σχετικού δημοσιεύματος στο X (πρώην Τwitter), από τον Ιλον Μασκ. «Η Ελλάδα είναι μια από τις δεκάδες χώρες που βιώνουν πληθυσμιακή κατάρρευση λόγω των χαμηλών ποσοστών γεννήσεων», σχολίασε ο δισεκατομμυριούχος.
Και μπορεί το αρχικό δημοσίευμα που μοιράστηκε με τους ακολούθους του ο Μασκ να αποτελούσε προϊόν ανάμειξης αληθινών δεδομένων με fake news, παρ’ όλα αυτά θίγει ένα υπαρκτό ζήτημα, ζωτικής σημασίας για τη χώρα – που βλέπει τον πληθυσμό της να συρρικνώνεται και ταυτόχρονα να γερνάει.
Οπως προκύπτει από την εξέλιξη του δημογραφικού και με βάση τις προβλέψεις για το όχι και τόσο μακρινό 2050, η ηλικιακή ομάδα 15-64 ετών, η παραγωγική ομάδα του συνολικού πληθυσμού, δεν θα επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών των άνω των 65 ετών.
Επιπλέον, αναλύοντας τις πληθυσμιακές εξελίξεις στη σχετική έκθεση του ΙΟΒΕ για τις κοινωνικές και οικονομικές τάσεις στις ελληνικές περιφέρειες, φαίνεται ότι από την κρίση χρέους και έπειτα ο μόνιμος πληθυσμός της χώρας συρρικνώνεται ταχύτατα και σταθερά.
Συγκεκριμένα, από το 2010 έως και το 2022 μειώθηκε κατά 5,9% (από περίπου 11,1 εκατομμύρια το 2010 σε 10,5 εκατομμύρια το 2022). Απεναντίας, μεταξύ 2000 και 2010 είχε σημειωθεί πληθυσμιακή αύξηση της τάξης του 3,2%.
Στο πλαίσιο αυτό, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2050 αναμένεται να παρουσιάσει νέα δραματική μείωση κατά 1 εκατομμύριο ανθρώπους, με τους ειδικούς να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, όχι μόνο για την κοινωνία, αλλά και για την οικονομία, καθώς η πληθυσμιακή συρρίκνωση θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στο ΑΕΠ και στην αγορά εργασίας.
Ο γάμος στις τελευταίες θέσεις των προτεραιοτήτων των νέων
Την ίδια στιγμή ο γάμος και η δημιουργία Οικογένειας βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις των προτεραιοτήτων των νέων. Από το σύνολο των 800 ερωτηθεντων το 51% δεν έχουν παιδιά, με την πλειοψηφία να έχει 1 παιδί.
Το 24% θα ηθελε να έχει 2 παιδιά και μόνο 5% θα ήθελε 3 παιδιά.
Οι σκεψεις για την απόκτηση παιδιού έρχονται γυρω στα 29 χρονια της ηλικίας των νεων μας.
Μόνο 4 στους 10 θεωρούν αρκετά πιθανή την απόκτηση παιδιού στο μέλλον ενώ οι λόγοι που αποτρέπουν την απόκτηση είναι οικονομικοί, έχουν ήδη ένα, ανεπαρκείς παροχές από το κράτος, και φόβος για τον κόσμο που θα μεγαλωσουν.
Από ισχύοντα μέτρα στήριξης της οικογένειας παρακινητικά λειτουργούν:
το μειωμένο ωράριο για τους γονείς ,
το ολοήμερο σχολείο ,
το επίδομα γεννησης,
η μείωση του ΦΠΑ σε βρεφικά είδη, τα voucher για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς ,
τα προγράμματα των Δήμων,
τα σχολικά γεύματα και το πρόγραμμα “Νταντάδες της γειτονιάς”
Η αρμόδια υπουργός Σοφία Ζαχαράκη ανέφερε ότι το υπουργείο θα ξεκινήσει πανελλαδική εκστρατεία ενημέρωσης για τη γονιμότητα και τους κρίσιμους παράγοντες που την συνθέτουν .
Παράλληλα αναφέρθηκε στις δράσεις στήριξης των νέων οικογενειών που αφορούν τη στέγαση.
Για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» έχουν εκταμιευθεί ήδη 6.049 δάνεια και κάλεσε τις τράπεζες να ενισχύσουν το πρόγραμμα σκόνη περισσότερο.
Ωστόσο δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον ακόμα για το “Ανακαινίζω -Νοικιάζω” .Έχουν υποβληθεί 1.200 αιτήσεις με το στόχο να είναι 12.500. Για το λόγο λόγο εξετάζονται βελτιώσεις στο πρόγραμμα το προσεχές διάστημα.
Στον τομέα τομέα της γυναικείας ενδυνάμωσης η κ. Ζαχαράκη ανέφερε ότι μέσα στο 2024 θα ενσωματωθούν δύο κοινοτικές οδηγίες που αφορούν η μία τη μισθολογική εξίσωση ανδρών και γυναικών και την αύξηση της ποσόστωσης κατά 40% στα Δ.Σ των εισηγμένων στο στο χρηματιστήριο.
Η yπουργός βράβευσε στο συνέδριο τη σχολική ρομποτική ομάδα του Αη Στρατη και το δάσκαλο τους Αντώνη Μακρη οι οποίοι πήραν την πρώτη θέση στο αγώνισμα τοξοβολίας σε διεθνή διαγωνισμό 11 χωρών που έγινε στη Κρήτη τον προηγούμενο μήνα.