Ειρηναίος Γαλανάκης: Εννέα χρόνια από την εκδημία του μητροπολίτη πρώην Σελίνου & Κισάμου

Ήταν Μεγάλη Τετάρτη πριν 5 χρόνια που τελέστηκε η νεκρώσιμος ακολουθία του Μητροπολίτη πρώην Κισάμου & Σελίνου Ειρηναίου Γαλανάκη.

Τον επικήδειο είχε εκφωνήσει ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος ο οποίος σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους τόνισε ότι πρόκειται για πένθος όχι μόνο της Κρήτης αλλά και όλης της Ελλάδας, Έκανε λόγο για ιεράρχη της προσφοράς, χαρακτηρίζοντάς τον ευλογημένο και τιμημένο.

Ο αγαπητός σε όλους μητροπολίτης πρώην Κισάμου και Σελίνου, εκοιμήθη στις 7.30 το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης 30 Απριλίου του 2013, πλήρης ημερών σε ηλικία 102 ετών.

Η ζωή του

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος Γαλανάκης γεννήθηκε στο Νεροχώρι Αποκορώνου το 1911 από ευσεβείς γονείς, τον Γεώργιο και τη Σοφία, και έλαβε το όνομα Μιχαήλ. Παρακολούθησε το Δημοτικό Σχολείο στη γενέτειρά του, φοίτησε στο Ιεροδιδασκαλείο της Αγίας Τριάδας Ακρωτηρίου Χανίων και κατόπιν στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Διορίζεται στη συνέχεια καθηγητής σε διάφορα γυμνάσια του Νομού Χανίων, ενώ συγχρόνως αναπτύσσει αξιόλογη θρησκευτική και κοινωνική δράση στην τότε επισκοπή Κυδωνίας και Αποκορώνου.

Το 1940 λαμβάνει υποτροφία για τη Γερμανία, την οποία όμως δεν αποδέχεται λόγω του εν τω μεταξύ εκραγέντος ελληνοϊταλικού πολέμου. Το 1943 εξ αφορμής επαναστατικού κηρύγματός του στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Χανίων συλλαμβάνεται από τις γερμανικές αρχές κατοχής και οδηγείται στις φυλακές της Αγιάς. Διασώζεται από εκτέλεση χάρη στη δυναμική επέμβαση του Επισκόπου Κυδωνίας και Αποκορώνου Αγαθαγγέλου Ξηρουχάκη, αλλά και εξαιτίας πολλών αντιδράσεων θρησκευτικών και φιλανθρωπικών σωματείων των Χανίων.

Το 1946 χειροτονείται Διάκονος και λαμβάνει το όνομα Ειρηναίος, ενώ πολύ σύντομα γίνεται πρεσβύτερος και τοποθετείται στην υποδιεύθυνση της Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης, όπου διδάσκει θεολογικά μαθήματα έως το 1957. Ενδιάμεσα, κατά τα έτη 1950 έως 1952, λαμβάνει υποτροφία από το Πανεπιστήμιο της Λίλλης των Παρισίων, όπου πραγματοποιεί μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα της Πρακτικής Θεολογίας.

Μετά την επιστροφή του συνεχίζει τη διακονία του ως διδάσκαλος στην Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης μέχρι και το 1957, οπότε εκλέγεται Επίσκοπος Κισάμου και Σελίνου και εγκαθίσταται στην έδρα της Επισκοπής του στο Καστέλλι.

Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα κατάφερε να ανυψώσει την Επισκοπή του, ιδρύοντας κοινωφελή και πνευματικά ιδρύματα, που μπορούσαν να καλύψουν όλες τις κοινωνικές ανάγκες της εποχής. Γνωστή είναι η συμβολή του στην ίδρυση της ναυτιλιακής εταιρείας ΑΝΕΚ αλλά και άλλων πολλών εταιρειών λαϊκής βάσης, οι οποίες έδωσαν πραγματικά ζωή σε πολλές οικογένειες, ενώ διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο για την οικονομία και την πρόοδο της Κρήτης αλλά και της Ελλάδος ολόκληρης. Παράλληλα, το 1960, ιδρύει τη μηνιαία περιοδική έκδοση Χριστός και Κόσμος, η οποία διανέμεται σε όλα τα σπίτια των πιστών της Μητροπόλεώς του καθώς και στους απόδημους Κισαμίτες και Σελινιώτες ανά την οικουμένη.

Το 1972 η δυναμική αρχιερατεία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου διακόπτεται με την αναπάντεχη εκλογή του από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε Μητροπολίτη Γερμανίας. Αποχαιρετά κατασυγκινημένος την επαρχία του και φτάνει στη Βόννη της Γερμανίας, όπου πραγματοποιεί αξιόλογη εκκλησιαστική, κοινωνική και αντιστασιακή δράση για τα δεδομένα της εποχής. Διπλασιάζει τις ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας. Ενεργεί και επιτυγχάνει ασφάλιση και μισθοδοσία του κλήρου.

Δημιουργεί ενοριακά κέντρα. Εγκαινιάζει το Ιερό Μητροπολιτικό Κέντρο της Βόννης. Ομιλεί κάθε Σάββατο από το γερμανικό ραδιόφωνο στους ομογενείς. Εκδίδει μηνιαίο περιοδικό με τον τίτλο Ορθόδοξος Μετανάστης. Επιτυγχάνει να διδάσκεται η Ορθόδοξη Θεολογία σε γερμανικά πανεπιστήμια. Καταφέρνει να αναγνωριστεί επίσημα η Ι. Μ. Γερμανίας ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Οργανώνει τους Έλληνες μετανάστες σε συλλόγους και ομοσπονδίες και προωθεί την ίδρυση εταιρειών λαϊκής βάσης για την αξιοποίηση των εσόδων των μεταναστών.

Υπερασπίζεται δυναμικά τον Έλληνα εργάτη και αγωνίζεται για την διατήρηση της ανόθευτης ταυτότητάς του, ενώ προωθεί πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ των δύο λαών. Για τη σημαντική του προσφορά στην ομογένεια τιμάται με το ανώτατο παράσημο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

Η επιστροφή του Σεβασμιωτάτου Ειρηναίου στη Μητρόπολή του, ύστερα από πρωτοφανέρωτους αγώνες του ποιμνίου του, πραγματοποιήθηκε το 1981, οπότε επανερχόμενος αρχίζει τη δεύτερη περίοδο της αρχιερατείας του, η οποία αποτέλεσε φυσική συνέχεια της πρώτης.

Το 2005, σε ηλικία 94 ετών, υποβάλλει την παραίτησή του λόγω του προκεχωρημένου της ηλικίας του. Στις 23 Αυγούστου 2005, ημέρα των ονομαστηρίων του, αποχαιρετά κατασυγκινημένος τον κλήρο και το λαό της αγαπημένης του Μητρόπολης και μέσα σε συγκλονιστικές εκδηλώσεις αγάπης και βαθυτάτου σεβασμού του ποιμνίου του αποσύρεται για περισυλλογή και μελέτη κοντά στη θαλπωρή των οικείων του.

Απεβίωσε την 30η Απριλίου 2013, Μ. Τρίτη, σε ηλικία 102 ετών.

Επί της Αρχιερατείας του και δι’ ενεργειών του ιδρύθηκαν και οικοδομήθηκαν:

• Τα μαθητικά Οικοτροφεία, (σε Καστέλλι, Κάντανο, Παλαιόχωρα, Κολυμπάρι, Βουκολιές κ.λ.π.)
• Οι Τεχνικές Σχολές Καστελλίου, (οι Σχολές του σημερινού ΕΠΑΛ – ΕΠΑΣ Κισάμου)
• Η Οικοκυρική Σχολή
• Ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Καστελλίου
• Το Αννουσάκειο Γηροκομείο – Θεραπευτήριο (Καστέλλι)
• Η Σχολή Κωφαλάλων(Καστέλλι)
• Τα Πνευματικά Κέντρα Κισάμου (Tων ενοριακών Ιερών Ναών Αγίου Σπυρίδωνος και Ευαγγελισμού Θεοτόκου και Σπηλιάς)
• Κέντρο Αγροτικής Ανάπτυξης
• Σχολή Αγγειοπλαστικής
• Σχολές Βυζαντινής Μουσικής και ορθόδοξης Αγιογραφίας
• Ιδρυμα Αγίας Σοφίας Αποκορώνου
• Ιδρυμα Κισαμικών Μελετών
• Φυσικο-λαογραφικό καί Ιστορικό Μουσείο Ομαλού.
• Σχολή Ξυλογλυπτικής
• Το Tυροκομείο Σκάφης Σελίνου
• Το Κέντρο Αγροτικής Ανάπτυξης (Κολυμπάρι)
• Το ΚΕΤΕΧ Ταυρωνίτη
• Ανακαινίσθηκαν επίσης οι Ιερές Μονές Ζωοδόχου Πηγής Παρθενώνος και Κοιμήσεως Θεοτόκου Χρυσοσκαλιτίσσης Κισάμου.

Συνέγραψε τα εξής βιβλία:

• Ο Διδάσκαλος της Θρησκείας. Αθήναι, 1949
• Ο Ποιητής των ωραίων ψυχών. Αθήναι, 1950, 1964
• Πορείες κι αλήθειες για τον αγαπημένο μου Χριστό. Αθήναι, 1954
• Αθάνατα λόγια. Χανιά, 1954
• Μια ιδιαίτερη αποστολή. Στην χριστιανή γυναίκα της εποχής μας. Χανιά, 1956
• Θρησκεία και Ζωή. Χανιά, 1957
• Γυναικείαι προσωπικότητες της Βίβλου. Χανιά, 1958
• Προς ένα χριστιανικό γάμο. Χανιά, 1960
• Η πολιτική ευθύνη του Χριστιανού. Καστέλλι, 1963
• Από το Μοναστήρι της Χρυσοσκαλίτισσας. Το μήνυμα της Παναγίας στο σύγχρονο κόσμο. Καστέλλι, 1964
• Το προσκύνημα του Γκιώνα. Καστέλλι, 1966
• Το νόημα της ζωής. Καστέλλι, 1966
• Ο Χριστός σημάδεψε τη Κρήτη. Αθήναι, 1969
• Εκκλησία και σύγχρονος κόσμος. Αθήναι, 1971
• Η αποστολή της Ελληνικής Ορθοδοξίας στο σύγχρονο κόσμο. Βόννη, (Γερμανία), 1973
• Στρατευομένη Εκκλησία. Βόννη, 1975
• Από εδώ πέρασαν οι Έλληνες. Βόννη, 1978
• Συνεργασία και Αλληλεγγύη απόδημου και ντόπιου Ελληνισμού. Βόννη, 1979
• Επανάσταση των συνειδήσεων. Αθήναι, 1984
• Ομιλία στα αποκαλυπτήρια μνημείου του εθνομάρτυρα επισκόπου Κισάμου & Σελίνου Μελχισεδέκ Δεσποτάκη (1821). Κίσαμος, 1984
• Η χειραφέτηση της γυναίκας στην Ελληνορθόδοξη παράδοση. Χανιά, 1986
• Μαρτυρία Ειρήνης. Καστέλλι, 1987
• Μηνύματα ευθύνης και αφύπνισης. Χανιά, 1988
• Το Τάξιμό μου. Χανιά, 1990
• Από τις Εορτές της Εκκλησίας μας. Χανιά 1999