Η 25η Ιουνίου είναι η ημερομηνία για τις δεύτερες εκλογές 2023, μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, όπως ανακοινώθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στους πολιτικούς αρχηγούς.
Να σημειώσουμε ότι αυτές οι εκλογές δεν πρόκειται για δεύτερο γύρο των εκλογών που διεξήχθησαν στις 21 Μαΐου αλλά για εντελώς διαφορετικές εκλογές με τη συμμετοχή όλων των κομμάτων που θα εγκρίνει εκ νέου η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου. Μάλιστα, θα γίνουν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και όχι της απλής αναλογικής της προηγούμενης εκλογικής διαδικασίας και με λίστα, δηλαδή χωρίς σταυρούς προτίμησης.
Τι αλλάζει στις κάλπες του Ιουνίου;
Οι προσεχείς εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που νομοθετήθηκε κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο.
Στις 21 Μαΐου, η ΝΔ απέσπασε ποσοστό 40,79%, με το συνολικό ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων να φθάνει σχεδόν το 16%. Στις δεύτερες εκλογές της 25ης Ιούνη, σε περίπτωση που τα κόμματα που παραμένουν εκτός στις επόμενες εκλογές έχουν συνολικό ποσοστό 10%, τότε το πρώτο κόμμα θα χρειαστεί μόλις το 37,5% των ψήφων για να αποκτήσει αυτοδυναμία.
Συνοπτικά, για κάθε μονάδα αύξησης του ποσοστού των εκτός Βουλής κομμάτων, μειώνεται κατά 0,3%-0,4% η απαιτούμενη ποσότητα ψήφων για την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος.
Ποια η διαφορά μεταξύ λίστας και σταυρού προτίμησης
Σημειώνεται ότι εκλογές με λίστα γίνονται όταν οι κάλπες απέχουν από τις προηγούμενες λιγότερο από 18 μήνες.
Οι 288 έδρες θα κατανεμηθούν σύμφωνα με την ενισχυμένη αναλογική στα κόμματα που συγκέντρωσαν ποσοστό μεγαλύτερο του 3%, ενώ οι υπόλοιπες 12 έδρες προκύπτουν από τη λίστα των κομμάτων με τον τίτλο “ψηφοδέλτιο Επικρατείας”.
Οι εκλογές του Ιουνίου θα γίνουν με λίστα, που σημαίνει ότι οι πολίτες δεν θα μπορούν να “σταυρώσουν” κάποιον υποψήφιο. Είθισται οι λίστες των κομμάτων να διαμορφώνονται με βάση την κατάταξη των υποψηφίων στις πρώτες εκλογές.
Κριτήριο παραδοσιακά αποτελεί το αποτέλεσμα της προηγούμενης σταυροδοσίας: στις πρώτες θέσεις θα είναι εκείνη οι υποψήφιοι που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως πάντα υπάρχει η “διακριτική ευχέρεια” των αρχηγών ή των ηγετικών επιτελείων, να προβούν σε αλλαγές σε αυτή τη λίστα. Σε κάθε περίπτωση, το ποιοι θα απαρτίζουν τη νέα Βουλή θα εξαρτηθεί κυρίως από έναν διαφορετικό παράγοντα. Κι αυτός είναι οι πιθανές διαφοροποιήσεις στα ποσοστά που θα λάβουν συνολικά τα κόμματα ή ακόμα και το ενδεχόμενο εισόδου στο Κοινοβούλιο άλλων κομμάτων.