Κυκλοκόνιο, κερκόσπορα, Μαργαρόνια και πυρηνοτρήτης, είναι οι τρεις βασικές ασθένειες που απειλούν την περίοδο αυτή τις ελαιοκαλλιέργειες στην Κρήτη, σύμφωνα με τις νέες οδηγίες του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου. Σε ό,τι αφορά τα βλαστικά στάδια της ποικιλίας Κορωνέϊκη, δηλαδή την Ψιλολιά, σήμερα έχει ξεκινήσει η νέα βλάστηση. Εκπτύσσονται τα πρώτα νεαρά φύλλα και σταδιακά σχηματίζονται οι ανθοταξίες. Στις θερμότερες περιοχές του νησιού, στις πολύ πρώιμες παραλιακές και στις πρώιμες περιοχές εξελίσσεται ο σχηματισμός των ανθοταξιών. Στις περιοχές μέσης πρωιμότητας αρχίζουν να διαμορφώνονται οι ανθοταξίες και στις ψυχρότερες περιοχές, στις όψιμες, ανοίγουν οι οφθαλμοί.
Αναλυτικότερα, στο Κυκλοκόνιο αναφέρονται τα εξής: Μυκητολογική ασθένεια, προσβάλει κυρίως τα φύλλα και προκαλεί φυλλόπτωση και εξασθένιση των προσβεβλημένων δέντρων ιδιαίτερα σε περιοχές πεδινές με υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία.
Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ασθένειας είναι η εμφάνιση κυκλικών καστανών κηλίδων γνωστών ως “μάτια παγωνιού” στην πάνω επιφάνεια των φύλλων. Αποτέλεσμα της προσβολής είναι πρόωρη και έντονη αποφύλλωση κλαδιών που βρίσκονται χαμηλά. Ο μύκητας εντοπίζεται στις κηλίδες των προσβεβλημένων φύλλων από όπου προέρχονται οι νέες μολύνσεις της άνοιξης με βροχερό ή υγρό καιρό και σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες.
*Ευπαθείς ποικιλίες: Θρουμπολιά, Σσουνάτη, Άμφισσας, Καλαμών. Η Κορωνέικη (ψιλολιά) παρουσιάζει σχετική αντοχή στην ασθένεια.
*Οι ήπιοι χειμώνες ευνοούν την ασθένεια καθώς αναστέλλεται ελάχιστα η δραστηριότητα του μύκητα.
Η καταπολέμηση της ασθένειας την άνοιξη στοχεύει στην προστασία της νέας βλάστησης με προληπτικούς χειρισμούς:
*Επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών στην εγκατάστασή νέων ελαιώνων σε περιοχές πεδινές, υγρές και απάνεμες.
*Κατάλληλο κλάδεμα για καλό αερισμό και μείωση της υγρασίας στο περιβάλλον των δέντρων.
*Ισορροπημένες αρδεύσεις και λιπάνσεις.
*Συστήνεται προληπτικός ψεκασμός μετά την έναρξη της βλαστικής περιόδου κυρίως σε ελαιώνες ευαίσθητων ποικιλιών που βρίσκονται σε υγρές περιοχές με χαλκούχα και άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα.
Η επέμβαση είναι αποτελεσματική όταν η νέα βλάστηση έχει αποκτήσει μήκος 5 εκατοστών (2-3 ζεύγη ανεπτυγμένων νεαρών φύλλων μήκους 2 εκατοστών). Ο χαλκός χρησιμοποιείται αυστηρά πριν την άνθιση.
*Στην Κερκόσπορα (Pseudocercospora cladosporioides) αναφέρονται τα εξής: Σοβαρή μυκητολογική ασθένεια που προκαλεί πρόωρη φυλλόπτωση. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η εμφάνιση σκούρου μεταχρωματισμού μόνο στην κάτω επιφάνεια των παλαιότερων φύλλων. Στην πάνω επιφάνεια σχηματίζονται ακανόνιστες χλωρωτικές ή κίτρινες κηλίδες που ξηραίνονται προκαλώντας έντονη πρόωρη φυλλόπτωση. Προσβάλει πράσινους και ώριμους καρπούς προκαλώντας σήψη και καρπόπτωση.
Η επικράτηση ήπιων καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και της άνοιξης ευνοούν τις μολύνσεις.
*Συστήνεται προστασία της νέας βλάστησης μήκους 2 – 5 εκ. από νέες μολύνσεις με προληπτικό ψεκασμό χαλκούχων και άλλων εγκεκριμένων μυκητοκτόνων που έχουν δράση και κατά του κυκλοκόνιου.
*Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έχουν ελαιώνες που κατά την προηγούμενη περίοδο είχαν σημαντικά προβλήματα προσβολής. Στη Μαργαρόνια (Palpita unionalis) αναφέρονται τα εξής: Η πτήση της πρώτης ανοιξιάτικης γενιάς έχει ξεκινήσει στις πρώιμες περιοχές. Οι προνύμφες προσβάλουν με φαγώματα τη νεαρή βλάστηση.
*Ελέγχετε τα νεαρά δέντρα σε φυτώρια και σε νέες φυτεύσεις και τα δέντρα που έχουν αυστηρά ανανεωτικά κλαδέματα. Στις πρώιμες περιοχές συστήνεται άμεσα προστασία.
Στο Πυρηνοτρήτη (Prays oleae) οι οδηγίες αναφέρουν:
*Οι προνύμφες της φυλλόβιας γενιάς που διαχείμασαν μέσα στα φύλλα συμπληρώνουν τώρα την ανάπτυξή τους τρεφόμενες από τη νεαρή τρυφερή βλάστηση και τις ανθοταξίες.
*Οι προσβολές αυτής της περιόδου είναι περιορισμένες και δεν δικαιολογούν καμία επέμβαση.
