των Θοδωρή Καραουλάνη και Ηλία Παλιαλέξη
Το γνωστό σχεδόν σε όλους “Εξοικονομώ”, σε όλους τους κύκλους του, επέλεξαν οι Έλληνες ως το πλέον επιτυχημένο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από πόρους της ΕΕ, ενώ αντίστοιχα ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών “Ελευθέριος Βενιζέλος” θεωρείται ως το πλέον επιτυχημένο Ευρωπαϊκό έργο. Αυτό προέκυψε από την έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία “To The Point”, για το ευρωπαϊκό έργο «Η Συνοχή Δίπλα μας» – CohesionGR, ανάμεσα σε δείγμα 1140 ενήλικων ανδρών και γυναικών από όλη την χώρα.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων που ξεκίνησε ως Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον και εξελίχθηκε τα τελευταία χρόνια σε «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» συγκέντρωσε το 33,1% των προτιμήσεων των πολιτών στην ερώτηση για το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα που γνωρίζουν και χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με σχετικές ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ τις τελευταίες εβδομάδες, που έτυχαν ευρείας δημοσιότητας, ο νέος ανανεωμένος κύκλος του προγράμματος θα ξεκινήσει το προσεχές φθινόπωρο, από το ΤΕΕ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αυτή τη φορά και όχι του ΕΣΠΑ όλους τους άλλους κύκλους μέχρι σήμερα.
Στην ίδια ερώτηση, με προκαθορισμένες απαντήσεις, για τα πιο πετυχημένα ευρωπαϊκά προγράμματα, στις προτιμήσεις των πολιτών ακολουθούν τα προγράμματα Erasmus με 20,8%, δηλαδή σχεδόν 1 στους 5 πολίτες επιλέγουν ως επιτυχημένη τη σχετική κοινοτική πρωτοβουλία με τις (ακαδημαϊκές – φοιτητικές – επιχειρηματικές, κατά βάση) ανταλλαγές. Επόμενα στις προτιμήσεις των πολιτών έρχονται τα προγράμματα Βοήθεια στο Σπίτι (15,8%), το πρόγραμμα Νεανική Επιχειρηματικότητα (8,1%), οι Επιταγές Κατάρτισης Ανέργων και τα Κουπόνια Διαδικτύου Φοιτητών/Μαθητών (6%), που έχουν χρηματοδοτηθεί και κάποια συνεχίζουν από τομεακά και περιφερειακά προγράμματα του ΕΣΠΑ, με πόρους της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ. Άλλες κοινοτικές πρωτοβουλίες, όπως το πρόγραμμα Leader (4,9%), που αφορά την ύπαιθρο χώρα και το πρόγραμμα Horizon (με μόλις 0,4%), συγκεντρώνουν πολύ λιγότερες προτιμήσεις, πιθανότατα και αναγνωρισιμότητα, στο δείγμα της έρευνας, ενώ ένα ποσοστό 10,9% των ερωτηθέντων δεν θέλησε να κατονομάσει κάποιο από τα παραπάνω.
Έργα με ευρωπαϊκή σφραγίδα
Στην ερώτηση για το πιο επιτυχημένο έργο που γνωρίζετε και χρηματοδοτήθηκε από πόρους της ΕΕ, οι Έλληνες επέλεξαν στην κορυφή τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών “Ελευθέριος Βενιζέλος” με ποσοστό 24,9%. Ακολουθούν τα έργα της Αττικής Οδού, η Γέφυρα Ρίου- Αντιρρίου, Taxis Net και Διαύγεια, Εγνατία Οδός και Νέες Γραμμές του Μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη με ποσοστά 18,9%, 14,4%, 14%, 9,8% και 7,4% αντίστοιχα. Τέλος, οι ερωτηθέντες επέλεξαν ως επόμενα στις προτιμήσεις τους πιο σύγχρονα, κάπως, έργα όπως η Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση (6,3%) και τα νέα Αρχαιολογικά Μουσεία, όπως αυτά σε Ακρόπολη, Θήβα κλπ (1,8%).
Σε πιο εξειδικευμένες και επιμέρους ερωτήσεις για το ΕΣΠΑ, όσοι απάντησαν ότι γνωρίζουν κάποιο έργο που έχει χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ ειδικά στην περιοχή τους, ανάφεραν κατά σειρά προτίμησης, με ελεύθερη απάντηση χωρίς προκαθορισμένα έργα, μεταξύ άλλων τα εξής: Το Μετρό (10,5%), το Οδικό Δίκτυο της χώρας (9,3%), την επένδυση στο Ελληνικό (6,8% – που προς το παρόν δεν έχει καμία ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ωστόσο), την Ιονία Οδό (5,8%), τα νέα Λιμάνια (5,8%), τις ενσιχύσεις στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (5,8%), την Αττική Οδό (4,5%), βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς (3,7%), τη γέφυρα Ρίου Αντιρρίου (3,5%), τον αυτοκινητόδρομο Ε65 (3%).
Όσοι απάντησαν ότι γνωρίζουν κάποιο έργο που έχει χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ σε κάποια άλλη περιοχή, ανέφεραν αυθόρμητα (χωρίς προκαθορισμένη λίστα απαντήσεων) τα έργα για το Μετρό της Θεσσαλονίκης σε ποσοστό 22,4%, και κατόπιν, μεταξύ άλλων, την Αττική Οδό (11,8%), το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος (8,4%), Εγνατία Οδό (7%), το Μετρό της Αθήνας (6,8%), το ΚΕΛ Μαρκοπούλου και τα έργα λυμάτων της Ανατολικής Αττικής (6,6%) τα προγράμματα πρόσληψης ανέργων (6,4%) κλπ. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετοί από τους ερωτώμενους εστίασαν τις απαντήσεις τους σε «μικρά» κατά τόπους έργα όπως σχολεία, ενισχύσεις σε επιχιερήσεις, λιμάνια, αναπλάσεις κλπ. που δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν ξεχωριστά το καθένα μεγάλες ποσοστιαίες αναφορές.
Επιπλέον, το 83,7% των ερωτηθέντων δηλώνει δε γνωρίζει κάποιο έργο που να έχει χρηματοδοτηθεί από την Πολιτική Συνοχής, ενώ 5,7% δεν απάντησε, σε αντίθεση με μόλις 10,6% που δήλωσε πως γνωρίζει. Μάλιστα, μεταξύ των τελευταίων, το 40,7% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει κάποιο συγκεκριμένο έργο ή δράση ή επιχείρηση ειδικά στην περιοχή του που έχει χρηματοδοτηθεί από την Πολιτική Συνοχής. Από το 37% που δηλώνει ότι γνωρίζει, με αυθόρμητες απαντήσεις οι ερωτώμενοι αναφέρονται σε άυλα προγράμματα και στο ΤΕΠΙΧ (Ταμείο Επιχειρηματικότητας) σε ποσοστό 28,6%, και στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στα γνωστά Κέντρα Κοινότητας σε όλη τη χώρα σε ποσοστά 14,3%.
Σημειώνεται ότι η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από πόρους της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ και ειδικότερα από το έργο «Η Συνοχή Δίπλα μας» – #CohesionGR που υλοποιούν η εταιρεία επικοινωνίας και συμβούλων REGIOCOP LTD με την Ένωση Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (EIET), σε συνεργασία με τους ενημερωτικούς ιστοτόπους euractiv.gr, eustories.gr, και 28 επαρχιακές εφημερίδες και ιστοσελίδες. Η έρευνα διεξήχθη τηλεφωνικώς από την εταιρεία To The Point, το διάστημα μεταξύ 14–29 Ιουνίου 2021, ανάμεσα σε 1140 άνδρες και γυναίκες άνω των 17 ετών, κατοίκων και των 13 Περιφερειών της χώρας.
