Νέα προγράμματα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», που αφορούν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις οροφές κατοικιών, που συγκεντρώνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και του αντίκτυπου της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά σε αντλίες θερμότητας και ηλιακά θερμικά συστήματα, εξετάζει η κυβέρνηση.
Στην αγορά για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, μαλίστα, φαίνεται πως συγκεντρώνεται αυξημένο ενδιαφέρον, λόγω της ενεργειακής κρίσης που δημιουργήθηκε μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Τους επόμενους τέσσερις μήνες αναμένεται να τρέξουν τρία νέα προγράμματα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων κατοικιών και επιχειρήσεων, αλλά και την αντικατάσταση ηλεκτρικών συσκευών, απέναντι στην εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, που αποτελεί στόχο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή»
Σύμφωνα με πληροφορίες του neakriti.gr το επόμενο διάστημα, ενδεχομένως και μέσα στον μήνα, αναμένεται να ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα του «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή», που θα καλύπτει μέρος του κόστους για την απόσυρση των παλαιών, ενεργοβόρων συσκευών, με στόχο να επωφεληθούν 350.000 νοικοκυριά.
«Ηλέκτρα»
Μέσα στον Ιούλιο αναμένεται το πρόγραμμα για τα δημόσια κτίρια «Ηλέκτρα», μεταξύ των οποίων νοσοκομεία, σχολεία και αθλητικές εγκαταστάσεις, συνολικού προϋπολογισμού ύψους 640 εκατ. ευρώ, τα οποία μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιήσουν κεφάλαια έως και 1 δισ. ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται από 50% και μπορεί να ξεπεράσει και το 80%, ανάλογα με την περίπτωση. Οι παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτιρίων αφορούν σε αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης, ψύξης και αερισμού, συστήματα φωτισμού χώρων, συστήματα αυτοματισμού, συστήματα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, εγκατάσταση σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, κ.α.
«Εξοικονομώ Επιχειρώντας»
Μέχρι το φθινόπωρο, ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο αναμένεται το αντίστοιχο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 450 εκατ. ευρώ. Στόχος του προγράμματος θα είναι η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποφέροντας εξοικονόμηση κατ’ ελάχιστον 30%. Οι παρεμβάσεις του προγράμματος για τις επιχειρήσεις θα έχουν ορίζοντα υλοποίησης περίπου τρία χρόνια, μετά την αξιολόγηση και την έγκριση των αιτήσεων. Δικαιούχοι θα είναι μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως φούρνοι, ζαχαροπλαστεία, μικροβιοτέχνες αλλά και μεγαλύτεροι καταναλωτές, ενώ στόχος είναι η υλοποίηση των παρεμβάσεων όπως ανακαινίσεις ενεργειακής απόδοσης στον τριτογενή και τον δευτερογενή τομέα για μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται αφορούν στην εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού και συστημάτων για την εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγή (π.χ. εξοπλισμός και συστήματα παραγωγής ζεστού νερού/ατμού, εξοπλισμός ανάκτησης απορριπτόμενης θερμότητας κ.ά.), στην αποθήκευση, στη διανομή προϊόντων, καθώς και στη λειτουργία των εταιρειών (π.χ. αναβάθμιση συστήματος φωτισμού, εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων).
Πιο αναλυτικά, θα χρηματοδοτείται η αντικατάσταση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης και θα προβλέπεται η διευκόλυνση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες επιχειρήσεων ή και σε όμορα οικόπεδα, προκειμένου να εξασφαλίζεται ενεργειακή αυτάρκεια σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης.
Με την εφαρμογή του, εκτιμάται ότι θα υποστηριχθούν τουλάχιστον 9.700 επιχειρήσεις (8.500 πολύ μικρές και 1.200 μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες) από διάφορους παραγωγικούς τομείς όπως τον τουρισμό, τον αγροδιατροφικό κ.ά., αλλά και ιδιωτικά γραφεία και εμπορικά κτίρια.
Φωτοβολταϊκά για οικιακή χρήση
Τέλος, η κυβέρνηση αναζητά τους αντίστοιχους πόρους για τον επόμενο κύκλο του Εξοικονομώ για κατοικίες, με παράλληλη δράση για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών για οικιακή χρήση.
Στόχος είναι όλα τα προγράμματα να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στις παρεμβάσεις μείωσης του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά, τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις, αλλά και να τονώσουν τον κατασκευαστικό κλάδο και όλους όσοι εμπλέκονται στη διαδικασία.
Υπενθυμίζεται οτι μέσα στο καλοκαίρι θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των πρώτων 50.000 δικαιούχων του προγράμματος «Εξοικονομώ» με κοινωνικά κριτήρια, καθώς το 20% των αιτήσεων ήταν από ευάλωτα νοικοκυριά, με 75% επιδότηση.
H κυβέρνηση έχει περιθώριο μέχρι τέλος Ιουνίου προκειμένου να καταθέσει την αναθεωρημένη πρόταση, που πρέπει να είναι πλήρως κοστολογημένη και αιτιολογημένη, και να έχει αποφασίσει το ύψος των κονδυλίων που θα ζητήσει από τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με το Repower EU, στην ΕΕ-27, μέχρι το 2030, αναμένεται η εγκατάσταση περίπου 30.000.000 αντλιών θερμότητας και ηλιοθερμικών, που θα εξοικονομούν 35 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) ανά έτος.
Η ζήτηση των τελευταίων ετών οφείλεται στην κατακόρυφη μείωση του κόστους τοποθέτησης, η οποία αγγίζει σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και το 85%. Αναφορικά με τους οικιακούς καταναλωτές το κόστος τοποθέτησης, δεν εξαρτάται από την επιφάνεια, δηλαδή πόσο χώρο διαθέτει το κάθε σπίτι, αλλά με την κατανάλωση που έχει το κάθε νοικοκυριό. «Δεν βάζουμε τόσα πάνελ όσα χωράει η ταράτσα μας αλλά όσα χρειαζόμαστε για να καλύψουμε τις ενεργειακές ανάγκες του σπιτιού», αναφέρει ο σύμβουλος Συνδέσμων Εταιριών Φωτοβολταϊκών, Στέλιος Ψωμάς.
«Η μέση κατανάλωση σε ένα νοικοκυριό χωρίς ηλιακό θερμοσίφωνα είναι περίπου 4.000 κιλοβατώρες ετησίως», εκτιμά και συνεχίζει λέγοντας ότι: «Για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών σε μια ταράτσα χρειάζονται 15 φωτοβολταϊκά πάνελ ενώ σε μια κεραμοσκεπή περίπου τα μισά».
Αρκετοί καταναλωτές αναμένεται να στραφούν στην τοποθέτηση φωτοβολταϊκού συστήματος στη στέγη που παράγει ρεύμα το οποίο θα συμψηφίζεται με την ενεργειακή κατανάλωση του σπιτιού, εφόσον δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα. Σύμφωνα με το σχέδιο REPowerEU, τα φωτοβολταϊκά μπορεί να δώσουν ακόμη και το 25% της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ.
Με το λεγόμενο net metering, ο καταναλωτής μπορεί να επιτύχει σημαντική μείωση του κόστους ρεύματος για μια περίοδο 25 ετών, ενώ η απόσβεση του κόστους απόκτησης του συστήματος γίνεται, συνήθως, μέσα σε οκτώ χρόνια. Σύμφωνα με στoιχεία το 2021, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση στον αριθμό των νέων συνδέσεων net metering που φτάνει στο 37,4% συγκριτικά με το 2020, ενώ σε επίπεδο διετίας αγγίζει το 56%.
