Δέκα αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς μισθωτών, συνταξιούχων, ελεύθερων επαγγελματιών και ιδιοκτητών ακινήτων, έφερε το 2024. Οι μεγάλοι κερδισμένοι είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με παιδιά, αφού η αύξηση του αφορολογήτου ορίου κατά 1.000 ευρώ οδηγεί σε μείωση του φόρου εισοδήματος αλλά και όσοι προχωρήσουν σε ανακαινίσεις ακινήτων, αφού με μείωση φόρου έως 3.200 ευρώ τον χρόνο ή 16.000 ευρώ για 5 έτη θα επιδοτούνται η ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμισή τους. Στον αντίποδα, οι μεγάλες ανατροπές έρχονται για τους ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και τους ιδιοκτήτες πάνω από τριών ακινήτων Airbnb, οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Οι βασικές αλλαγές που φέρνει η νέα χρονιά είναι:
1. Αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες με παιδιά. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση κυμαίνεται από 90 ευρώ έως 220 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Ειδικότερα, το ετήσιο όφελος φθάνει τα 90 ευρώ για τους φορολογουμένους με 1 παιδί και τα 220 ευρώ για τους φορολογουμένους που έχουν δύο ή τρία εξαρτώμενα τέκνα, ενώ για όσους έχουν τέσσερα παιδιά το ετήσιο όφελος φθάνει τα 240 ευρώ. Για παράδειγμα, μισθωτός με 1 παιδί και ετήσιο εισόδημα το 2023 ύψους 18.000 ευρώ καταβάλλει φόρο 1.970 ευρώ, ενώ για το ίδιο εισόδημα το 2024 ο φόρος μειώνεται στα 1.880 ευρώ, δηλαδή θα έχει όφελος 90 ευρώ. Για μισθωτό με δύο παιδιά και ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ το 2023 ο φόρος που αναλογεί είναι 2.360 ευρώ και για το ίδιο εισόδημα το 2024 θα ανέλθει στα 2.140 ευρώ, δηλαδή 220 ευρώ χαμηλότερα.
2. Αλλαγές ελεύθεροι επαγγελματίες. Αλλάζει το σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών. Πλέον, λαμβάνει ως σημείο αναφοράς τον κατώτατο μισθό, καθώς βασίζεται στην αρχή ότι δεν μπορεί ένας ελεύθερος επαγγελματίας να έχει εισόδημα μικρότερο από έναν εργαζόμενο. Δηλαδή τα ποσά που υποχρεωτικά θα δηλώνουν πλέον ως έσοδα δεν μπορεί να υπολείπονται των 10.920 ευρώ ανά έτος. Έτσι, προβλέπεται ότι η φορολογία των ελευθέρων επαγγελματιών θα αυξηθεί από το 0,8% του ΑΕΠ σήμερα στο 1,1% (ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 2,2%). Επιπλέον, το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται οριζόντια και για όλους τους επαγγελματίες κατά 50% από το 2024. Κατά το ίδιο ποσοστό μειώνεται το τέλος και για κάθε υποκατάστημα των φυσικών προσώπων, (στα 300 ευρώ από 600 ευρώ που ισχύει σήμερα).
3. Μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ. Από τον Ιανουάριο μονιμοποιείται ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 13% που εφαρμόστηκε από την περίοδο της πανδημίας του Covid-19 στις μεταφορές, στα γυμναστήρια και σχολές χορού, στους κινηματογράφους και σε μία σειρά αγαθών σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία. Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ και στα ταξί επεκτείενται για το πρώτο εξάμηνο του 2024 ενώ στο 24% επιστρέφει ο συντελεστής ΦΠΑ στα σερβιριζόμενα μη αλκοολούχα ποτά.
4. Αλλαγή στην φορολ;oγηση για όσους διαθέτουν πάνω από τρία ακίνητα μακροχρόνιων μισθώσεων. Aπό 1.1.2024 τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν 3 ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
Ακόμα:
Επεκτείνεται το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5% επί των εσόδων, υπέρ της τοπικής αυτοδιοίκησης σε όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων.
Αντικαθίσταται ο φόρος διαμονής από το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» που θα επιβαρύνει και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ / ημέρα.
Αυστηροποιούνται τα πρόστιμα για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Το νέο πρόστιμο ορίζεται, ανά φορολογικό έτος, στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000€.
Τίθεται όριο 60 ημερών στη διάρκεια της μίσθωσης προκειμένου να λογίζεται ως βραχυχρόνια. Το όριο των 60 ημερών αφορά στη διάρκεια κάθε μίσθωσης ξεχωριστά.
Στην περίπτωση που διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα και θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.
5. Η καταβολή μιας σειράς κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) θα γίνεται πλέον αποκλειστικά με χρεωστική κάρτα. Τουλάχιστον το 50% των επιδομάτων θα πρέπει να καταναλώνεται μέσω της χρήσης προπληρωμένης κάρτας, ενώ το υπόλοιπο 50% ο χρήστης της κάρτας θα μπορεί να το λαμβάνει σε μετρητά από τον λογαριασμό του. Tα επιδόματα που αναμένεται να ενταχθούν είναι το επίδομα Γέννησης, επίδομα Παιδιού (Α21), επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, επίδομα αναδοχής και άλλα.
6. Μείωση φόρου ανακαίνισης ακινήτων. Oι δαπάνες που θα πραγματοποιήσουν από την 1η-1-2024 και μετά οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν έξοδα αγοράς αγαθών και αμοιβές παροχής υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν σε ποσοστό 100% του ύψους τους, τον φόρο εισοδήματός τους.
Για τη μείωση του φόρου οι δαπάνες αγοράς υλικών που θα λαμβάνονται υπόψη δεν θα μπορούν να υπερβούν το 1/3 της δαπάνης εκτέλεσης εργασιών που αναγνωρίζεται.
Το συνολικό ποσό δαπάνης, στο οποίο οι αγορές υλικών δεν θα μπορούν να συμμετέχουν με μερίδιο μεγαλύτερο του 1/3, θα κατανέμεται ισόποσα στα 5 επόμενα έτη και το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε έτος θα μειώνει τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα βεβαιώνεται στον φορολογούμενο ιδιοκτήτη κατά το έτος αυτό.
Το ανώτατο όριο έκπτωσης των 16.000 ευρώ, θα επιμεριστεί σε μια πενταετία και κάθε χρόνο θα μειώνεται ο φόρος εισοδήματος κατά 3.200 ευρώ και μέχρι να συμπληρωθεί το ανώτατο όριο των 16.000 ευρώ, σε 5 χρόνια, ή αν το κόστος της ανακαίνισης είναι χαμηλότερο, η μείωση του φόρου επιμερίζεται ανάλογα. Αν το κόστος είναι υψηλότερο, το όφελος θα περιορίζεται σε 16.000 ευρώ, στην πενταετία.
7. Επέκταση POS σε 35 κλάδους. Με τη νέα επέκταση που αφορά δεκάδες κλάδους, σχεδόν το σύνολο των επαγγελματιών θα δέχεται υποχρεωτικά πληρωμές με κάρτες από τις αρχές του έτους. Όσοι δεν συμμορφώνονται με τη νέα «συνθήκη» θα κινδυνεύουν με πρόστιμο σε έως και 1.500 ευρώ.
Στο νέο καθεστώς θα βρεθούν υποχρεωτικά, μεταξύ άλλων:
- Λαϊκές, υπαίθριο εμπόριο και πάγκοι (τρόφιμα, ρούχα κ.λπ.)
- Περίπτερα, ψιλικατζίδικα, μίνι μάρκετ
- Εκμετάλλευση ταξί
- Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες
- Ασφαλιστικοί πράκτορες και μεσίτες
- Διαφημιστικές εταιρείες και Υπηρεσίες δημοσίων σχέσεων
- Μεσίτες ακινήτων
- Θέατρα, σινεμά
- Ωδεία, πολιτιστική εκπαίδευση
- Επισκευή υποδημάτων
- Οργάνωση συνεδρίων
8. Μείωση ΕΝΦΙΑ 10% για ασφάλιση κατοικίας από φυσικές καταστροφές. Η μείωση του φόρου κατά 10% από το 2024 παρέχεται εφόσον η αξία της ασφαλισμένης κατοικίας έναντι φυσικών καταστροφών δεν είναι χαμηλότερη από 1.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και το ασφαλιστήριο συμβόλαιο θα καλύπτει ολόκληρη την αξία του ακινήτου.
Παράλληλα, η φόρο-έκπτωση θα είναι αναλογική με τη διάρκεια ασφάλισης η οποία όμως δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρεις μήνες. Αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. προσαρμόζεται αναλογικά. Η μείωση 10% του ΕΝΦΙΑ αφορά μόνο το ασφαλισμένο κτίσμα και όχι το σύνολο της ακίνητης περιουσίας. Ως αξία του ακινήτου, λαμβάνεται η αξία του κτίσματος ή των κτισμάτων, μη υπολογιζόμενης της αξίας του οικοπέδου.
9. Ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως έως το τέλος του έτους. Πρόκειται για ένα σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης της διακίνησης αγαθών που ετοιμάζει η ΑΑΔΕ και προβλέπει την ανάπτυξη ενός ελεγκτικού πλαισίου για τις διακινήσεις φορτίων στην Ελλάδα σε σχέση με τον τύπο και την πληροφορία των συνοδευτικών παραστατικών, τις διαδικασίες διαχείρισης των εγγράφων μεταφοράς, το σύστημα παρακολούθηση των διακινήσεων. Το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής που θα παρακολουθεί την διακίνηση των προϊόντων, ώστε η εφορία να εντοπίζει διαδρομές μαύρου χρήματος ενώ τα “Ψηφιακά Βιβλία Κίνησης” θα “φωτογραφίζουν” πελάτες που μπαίνουν και βγαίνουν σε ιατρεία δικηγορικά γραφεία κι άλλους επαγγελματικούς χώρους, ώστε να πραγματοποιούνται διασταυρώσεις για την έκδοση αποδείξεων και υποβολή Φ.Π.Α.
10. Μειώνονται οι φόροι συγκέντρωσης κεφαλαίου (από 0,5% σε 0,2%) και χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 50%, σε 1 τοις χιλίοις. Στόχος είναι η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας αλλά και της ελληνικής κεφαλαιαγοράς.
