Το ασβέστωμα των κορμών, πέρα από μια πρακτική καλλωπισμού των δέντρων, γίνεται και για λόγους προστασίας. Τα δέντρα πιστεύεται ότι έτσι προστατεύονται από βλαβερά έντομα, μύκητες και παράσιτα.
Συχνό είναι το φαινόμενο του ασβεστώματος των κορμών και των κύριων βλαστών των δένδρων (μπράτσα). Από παλιά υπήρχε η άποψη ότι το ασβέστωμα του κορμού των καρποφόρων δένδρων κατά την περίοδο της άνοιξης, προστατεύει από προσβολές ξυλοφάγων εντόμων και μυκήτων.
Κάποιοι μάλιστα το έκαναν και για να αποτρέπουν τις κατσίκες και άλλα ζώα να τρέφονται με τα φύλλα των δένδρων.
Έχει μάλιστα συνδυαστεί να γίνεται και για καλλωπιστικούς λόγους, πριν το Πάσχα, οπότε και συνηθίζεται να ασπρίζονται τα σπίτια, τα πέτρινα πεζούλια, τα κράσπεδα, οι ξερολιθιές και φυσικά τα δέντρα κάτι που δίνει έναν αέρα φρεσκάδας καθώς ανοίγει ο καιρός.
Η πρακτική αυτή συνδέεται στενά με την παραδοσιακή μεσογειακή αρχιτεκτονική και έχει ρίζες πίσω στις εποχές της Αρχαίας Ελλάδας και των Ρωμαϊκών χρόνων.
Γιατί ασπρίζουμε τα εσπεριδοειδή δέντρα;
Ο ασβέστης έχει πράγματι απολυμαντικές ιδιότητες αλλά δεν μπορεί να δράσεις ως εντομοκτόνο ή μυκητοκτόνο.
Σε ορισμένες προσβολές εντόμων, όπως η σέζια η οποία προσβάλει τον κορμό των μηλοειδών, το ασβέστωμα παρέχει κάποια προστασία, αφού απωθεί τα θηλυκά άτομα να γεννήσουν τα ωά τους στον κορμό και τους ασβεστωμένους βραχίονες.
Ας πάρουμε την περίπτωση της βελανιδιάς που έχει παχύ φλοιό με ραβδώσεις, δεν υπάρχει κανένας τρόπος οι υπεριώδεις ακτίνες UV του ηλίου να τον διαπεράσουν και να προκαλέσουν βλάβες στους πράσινους ιστούς.
Τώρα ας πάρουμε την περίπτωση μιας λεμονιάς, ο φλοιός της οποίας είναι πολύ λεπτός σε πάχος.
Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση όταν το δέντρο είναι εκτεθειμένο στον ήλιο;
Πολλά δέντρα με λεπτό φλοιό υποφέρουν από τα ηλιακά εγκαύματα, αλλά τα εσπεριδοειδή με φλοιό που έχει πάχος περίπου μόλις ένα χιλιοστό, είναι αναμφισβήτητα τα πιο ευαίσθητα. Ακριβώς, λοιπόν, όπως συμβαίνει και με το δικό μας δέρμα, ο φλοιός των εσπεριδοειδών χρειάζεται προστασία.
Ευτυχώς για μας, είναι εύκολο και σχεδόν ανέξοδο το να φτιάξουμε και να εφαρμόσουμε το αντηλιακό των εσπεριδοειδών. Το μόνο που χρειαζόμαστε είναι ασβέστης ή λευκό πλαστικό χρώμα και τα υπόλοιπα είναι εύκολα.
Πότε θα πρέπει να ασπρίσουμε τα εσπεριδοειδή;
Αν φυτεύαμε μια λεμονιά ή μια πορτοκαλιά και αφήναμε στην τύχη του το δέντρο, τότε αυτό θα είχε μια ζωηρή ανάπτυξη και η κόμη του με το φύλλωμά της θα σκίαζε με φυσικά τρόπο το φλοιό (αυτός είναι και ένας από τος λόγους που τα εσπεριδοειδή έχουν μια ζωηρή βλάστηση και πλατύ έλασμα φύλλων, για να προστατεύονται από τον ήλιο).
Ωστόσο, τα περισσότερα φυτώρια μας προμηθεύουν δενδρύλια εσπεριδοειδών ήδη διαμορφωμένα με έναν μόνο κορμό, ένα σχήμα που οι περισσότεροι καλλιεργητές διατηρούν με το ετήσιο κλάδεμα.
Αν το δέντρο σας έχει μια ζωηρά ανεπτυγμένη κόμη χωρίς εκτεθειμένα άκρα, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να το ασπρίσετε. Σε διαφορετική περίσωση κάθε κορμός, βραχίονας και κλάδος που εκτίθεται στις άμεσες ακτίνες του ήλιου για αρκετές ώρες καθημερινά, είναι καλύτερο να ασπρίζεται.
Τα λεμόνια είναι τα πιο ευάλωτα από τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή, αλλά όλα τα είδη των εσπεριδοειδών είναι ευαίσθητα σε νεαρή ηλικία ή όταν έχον κλαδευτεί πρόσφατα. Το κλίμα παίζει επίσης σπουδαίο ρόλο. Σε περιοχές με θερμό κλίμα, είναι σχεδόν εγγυημένο ότι τα εσπεριδοειδή θα έχουν εγκαύματα από τον ήλιο, αν δεν προστατευτούν. Αντιθέτως, σε περιοχές με ήπιο κλίμα μπορούν να αντέξουν και χωρίς άσπρισμα.
Πώς ασπρίζουμε τα εσπεριδοειδή την άνοιξη;
Το άσπρισμα των εσπεριδοειδών είναι μια εύκολη υπόθεση. Ειδικό χρώμα για το άσπρισμα των δέντρων δεν υπάρχει, αλλά οποιοσδήποτε ασβέστης οικοδομής ή πλαστικό χρώμα μπορεί να εφαρμοστεί. Μην χρησιμοποιείτε σμαλτόχρωμα ή ελαιομπογιά γιατί θα βλάψουν το δέντρο.
Η ποσότητα του χρώματος που θα χρησιμοποιήσετε και το μέγεθος της βούρτσας ή του πινέλου εξαρτάται από το μέγεθος των δέντρων και των κορμών που θα ασπρίσετε, αλλά γενικά ένα λίτρο χρώματος και μια βούρτσα ή πινέλο 5 εκατοστών είναι αρκετά.
Για κάθε 10κιλο τσουβαλάκι έτοιμου ασβέστη σε υγρή μορφή προσθέστε 150 γραμμάρια γαλαζόπετρας και άλλα 150 γραμμάρια θειικού σιδήρου σε υγρή μορφή και ανακατέψτε τα. Σε περίπτωση που χρησιμοποιήσετε πλαστικό χρώμα, αραιώστε το σε νερό με αναλογία 1:1 και απλώστε το επάνω στον κορμό.
Ασπρίστε τον κορμό από τη βάση και προς τα πάνω και σταματήστε στους βραχίονες εκεί που τα φύλλα προστατεύουν τον φλοιό και ρίχνουν αρκετή σκιά. Αν η πρώτη στρώση δεν είναι αρκετή απλώστε μια ακόμα για να σας παρέχει επαρκή προστασία.
Έχω άλλες επιλογές να προστατεύσω τα δέντρα μου από τα ηλιακά εγκαύματα;
Το άσπρισμα με λευκό χρώμα δεν είναι ο μόνος τρόπος για να προστατεύσετε τον εκτεθειμένο φλοιό των εσπεριδοειδών. Μπορείτε επίσης να τον τυλίξετε με λινάτσα, υφάσματα για σκιά ή με δίχτυα που θα βρείτε στο εμπόριο διαθέσιμα.
Το άσπρισμα ωστόσο καλό είναι να έχει λευκό χρώμα, σύμφωνα με το blog.farmacon.gr αλλά κι άλλες ανοιχτές αποχρώσεις είναι επίσης αποτελεσματικές. Αποφύγετε χρώματα όπως το μαύρο, το βαθύ μπλε και άλλα σκούρα χρώματα που απορροφούν τη θερμότητα του ήλιου και δεν την αντανακλούν. Κορμοί εσπεριδοειδών βαμμένοι ροζ ή γαλάζιοι θα κάνουν σίγουρα τη διαφορά και θα δώσουν έναν ενδιαφέρον αισθητικό τόνο στον κήπο σας.