Άναρχη δόμηση, αρχαίοι κορμοί, ύψος που πολλές φορές ξεπερνάει τα 30μ., μυρωδιά βρεγμένης γης, αρχέγονη μαγεία… Το υπεραιωνόβιο δάσος αποκαλύπτεται εκατέρωθεν του τουριστικού δρόμου που οδηγεί στο Ελαφονήσι, στο ύψος του πρώην Δήμου Ινναχωρίου, στις πλαγιές των καστανοχωριών.
Έλος, Στροβλές, Λούχι, Ρογδιά, Βλάτος, Λίμνη, Περιβόλια, Κεφάλι, Κάμπος, Κατσοματάδος… Σε τούτη εδώ τη μαγική τοποθεσία, η ποικιλία των δέντρων διαφέρει από της υπόλοιπης Ελλάδας. Το μικρότερο σε μέγεθος «μαρόνι», με τη λεπτότερη φλούδα, πιο γλυκιά γεύση και περισσότερη περιεκτικότητα σε άμυλο κράτησε στη ζωή γενεές ολόκληρες, ειδικά κατά τη διάρκεια της κατοχής.
«Το βράζαμε, το αλέθαμε στον χειρόμυλο, το κάναμε αλεύρι και φτιάχναμε ψωμί», μας εκμυστηρεύτηκε ο Μάκης Κυριτσάκης, καστανοπαραγωγός και μέλος της Ενώσεως που έχει ως βάση της το νέο συσκευαστήριο στο Ελος. «Εξακόσιους τόνους κάστανα βγάζαμε τη δεκαετία του ‘80. Σήμερα και λόγω της ασθένειας που πλήττει τα νέα δέντρα, η παραγωγή έχει μειωθεί αισθητά 30-40%».
Κάτι που ίσως δεν γνωρίζετε, είναι ότι τα κάστανα, αν επεξεργαστούν σωστά, διατηρούνται για μήνες. Η συγκομιδή ξεκινά 15-20 Σεπτέμβρη, οπότε αρχίζουν να πέφτουν και διαρκεί μέχρι τέλη Οκτώβρη.
Μάλιστα, όπως μας είπε ο Βασίλης Δερουκάκης, ιδιοκτήτης της ταβέρνας «Ο Αρχοντας» στο χωριό Κατσοματάδος: «Παλιά τα ξεραίναμε 1-2 μέρες, για να μη σκάνε. Τα φουρνίζαμε στον ξυλόφουρνο, όπως το παξιμάδι -σακιά ολόκληρα- και τα προσφέραμε στη φρουτιέρα για το κέρασμα. Οπου και να πηγαίναμε, το δώρο ήταν φουρνιστά κάστανα».
Ο ίδιος εξακολουθεί να τα μαγειρεύει όλο τον χρόνο (γιαχνί, στιφάδο, σούπες ή ό,τι άλλο μπορεί να σκαρφιστεί), αφού «σε όποιο φαγητό κι αν βάλεις 10 κάστανα, αλλάζει όλη του η γεύση!».
