Με την παρουσία πλήθους κόσμου με αντιπροσωπευτικότητα από όλες τις επαρχίες του Ν. Χανίων και παρά τα προβλήματα της πανδημίας και τηρώντας τα μέτρα προστασίας τιμήθηκε η 76η επέτειος της μεγάλης μάχης που έδωσε το τάγμα Κισσάμου – Σελίνου του ΕΛΑΣ στον Κατσωματάδο (Σήραγγα), προξενώντας μεγάλη ζημιά στο Γερμανό κατακτητή, που είχε 20 νεκρούς και αρκετό πολεμικό υλικό περιήλθε στα χέρια του ΕΛΑΣ.
Ο ΕΛΑΣ έχασε ένα γενναίο παλικάρι των ανταρτοεπονίτη Μανώλη Μαλανδράκη από τα Καρθιανά Κισάμου.
Η επιχείρηση στη σήραγγα εκτελέστηκε στα πλαίσια της υλοποίησης της εντολής της 5ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ μετά από απόφαση της παγκρήτιας επιτροπής του ΕΑΜ να γίνουν χτυπήματα σε διάφορα σημεία του Ν. Χανίων κατά των Γερμανών που τρομοκρατούσαν την ύπαιθρο. Επικεφαλής της επιχείρησης ήταν ο Νίκος Τσαμαντής από τα Μεσκλά, διοικητής του 14ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ και οι καπεταναίοι Παπασπύρος Κουντουράκης από το Μουστάκο Σελίνου και ο Μανώλης Σγουρομάλλης (καπετάν Μάνωλας) από τις Καλάθενες Κισσάμου και ο Μιχάλης Κλειάνης (Κουμπάρος) από τον Άγιο Παντελεήμονα Αμυνταίου Μακεδονίας.
Την εκδήλωση άνοιξε η συναγωνίστρια Μαρία Γαυγιωτάκη, φιλόλογος, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Χανίων. Ακολούθησε χαιρετισμός από τον Αντιδήμαρχο πολιτισμού του Δήμου Κισσάμου κ. Γιώργου Χαχλάκη.
Στη συνέχεια ο πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και πρόεδρος της μαρτυρικής Μαλαθύρου μέλος του ΔΣ του δικτύου μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδας, αναφέρθηκε στο ιστορικό της μάχης και στο βιογραφικό σημείωμα των συντελεστών της.
Την κεντρική ομιλία έκανε ο πρόεδρος του παραρτήματος Χανίων της ΠΕΑΕΣ-ΔΣΕ συναγωνιστής Πετράκης Χαράλαμπος, που τόνισε την αναγκαιότητα να γίνουν πράξη τα ιδανικά των αγωνιστών αλλά και την αναγκαιότητα σήμερα που οι ιμπεριαλιστές ξαναμοιράζουν τον πλούτο των λαών και ο κίνδυνος του ιμπεριαλιστικού πολέμου είναι προ των πυλών, ο λαός να διαλέξει τον οργανωμένο αγώνα ενάντια στη λυκοσυμμαχία του ΝΑΤΟ και της ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακολούθησε απαγγελία ποιήματος, ακούστηκε ο όρκος του μαχητή του ΕΛΑΣ όπως και ο όρκος του ταγματασφαλίτη από τις συναγωνίστριες Μαρία Γαυγιωτακη φιλόλογο, Ελευθερία Λιονάκη γιατρό και Χαραλαμπάκη Αργυρώ, δασκάλα.
Η σεμνή εκδήλωση έκλεισε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των αγωνιστών αλλά και στους νεκρούς της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, του μεγαλύτερου εγκλήματος του ιμπεριαλισμού στον 20ο αιώνα.
Στο χώρο του μνημείου για πρώτη φορά υπήρχε έκθεση φωτογραφικού υλικού από κειμήλια αγωνιστών, φωτογραφίες των πρωταγωνιστών της μάχης και πολλών αγωνιστών του ΕΛΑΣ και του δημοκρατικού στρατού.
Το παράρτημα Χανίων της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ στα πλαίσια της απόφασης του ΔΣ της απένειμε τιμητικά διπλώματα στις οικογένειες βασικών συντελεστών της μεγάλης μάχης: στην οικογένεια του ανταρτοεπονίτη Βασίλη Δ. Χουδαλάκη, στην οικογένεια του καπετάνου Μανώλη Σγουρομάλλη (καπετάν Μάνωλα) και του ανταρτοεπονίτη Γιώργου Σγουρομάλλη καθώς και του ανταρτοεπονίτη Μανώλη Μαλανδράκη που έπεσε στη μάχη.
Βαθιά συγκινημένοι οι συγγενείς των οικογενειών ευχαρίστησαν το ΔΣ του παραρτήματος Χανίων της {ΕΑΣΕ- ΔΣΕ και πρόσφεραν ένα πλούσιο κέρασμα στην μνήμη των αγωνιστών.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΠΕΑΕΑ, ευχαριστεί όλους όσους συνεισέφεραν στην επιτυχία της εκδήλωσης για την διατήρηση αναλοίωτης της της ιστορίας της Εθνικής μας αντίστασης.
Στεφάνια κατέθεσαν:
1) Εκ μέρους του Δήμου Κισσάμου, ο Αντιδήμαρχος πολιτισμού κ. Γιώργος Χαχλάκης.
2) Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Τοπολίων κ. Τσουρουνάκης Νίκος
3) Ο πρόεδρος της κοινότητας Περιβολακίων Κισάμου κ. Μπονατάκης Νίκος
4) Ο πρόεδρος της κοινότητας Βουλγάρω κ. Χουδαλάκης Νεκτάριος
Επίσης παραβρέθηκαν 5) οι πρόεδροι των κοινοτήτων Στροβλών Κισάμου κ. Ηλιάκης Παναγιώτης
και 6) Καλουδιανών κ. Μπαντουράκης Δημήτριος.
Στέφανα κατέθεσαν ακόμη εκ μέρους του ΔΣ της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ του παραρτήματος Χανίων ο Μυλωνάκης Στέφανος
Εκ μέρους της ΤΕ Χανίων του ΚΚΕ η Όλγα Ψαράκη
Εκ μέρους του Δικτύου Μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδας περιόδου 1941-1944 ο πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και πρόεδρος της μαρτυρικής Μαλαθύρου κ. Σπύρος Δαράκης.
Εκ μέρους της ΚΝΕ ο Γιώργος Βασιλειάδης.
Το παρών έδωσε στην εκδήλωση ο δημοτικός σύμβουλος Δ. Κισσάμουμε τη Λαϊκή Συσπείρωση, Γιώργος Φραγκιουδάκης, καθώς και ο γραμματέας της ΤΕ Χανίων του ΚΚΕ και περιφερειακός σύμβουλος με τη Λαϊκή Συσπείρωση Αλέκος Μαρινάκης.
