«Φρένο» στις ελπίδες μας για το οριστικό τέλος της πανδημίας του κορονοϊού βάζει δημοσίευμα του Bloomberg, επικαλούμενο τις προβλέψεις πληθώρας επιστημόνων καθώς και τα τρέχοντα επιδημιολογικά στοιχεία από κάθε «γωνιά» του πλανήτη.
Ένας φόβος που διακατέχει μεγάλο μέρος (και) της ελληνικής κοινωνίας έρχεται να επιβεβαιωθεί από μεγάλο μέρος των ειδικών: Ότι, εάν δεν νοσήσουν ή εμβολιαστούν όλοι, ο κορονοϊός θα συνεχίσει να μας απασχολεί. Ορισμένοι ατυχείς, μάλιστα, ενδέχεται να νοσήσουν για πάνω από μία φορά. Με τους ρυθμούς που διεξάγεται ο «αγώνας» μεταξύ των εμβολιασμών και της εμφάνισης νέων μεταλλάξεων του ιού, η πιθανότητα του να μην τελειώσει η πανδημία, προτού όλοι μας επηρεαστούμε- με τον έναν τρόπο ή τον άλλο- από τον ιό είναι εξαιρετικά ισχυρή.
Η πρόβλεψη για τους επόμενους μήνες
Καθώς δισεκατομμύρια κόσμος παραμένει ακόμη ανεμβολίαστος, μπορούμε να περιμένουμε νέες εξάρσεις του κορονοϊού μέσα στο προσεχές διάστημα. Εξάρσεις που θα εκδηλώνονται στις σχολικές τάξεις, τους χώρους εργασίας και τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Οι εμβολιασμένοι μπορεί να αυξάνονται, ωστόσο ένα μεγάλο μέρος «ευάλωτων» μελών της κοινωνίας παραμένει ακόμα εκτεθειμένο: Τα νεογέννητα μωρά, οι ηλικιωμένοι, οι ανεμβολίαστοι αλλά και οι εμβολιασμένοι, που ενδέχεται επίσης να νοσήσουν, καθώς τα ποσοστά της ανοσίας τους φθίνουν και νέες μεταλλάξεις κάνουν την εμφάνισή τους διαρκώς.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι σίγουρα δύσκολοι. Το πόσο δύσκολοι θα είναι εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί αναμένουν μια νέα έξαρση του κορονοϊού κατά τους χειμερινούς μήνες. Ο μεγαλύτερος φόβος τους παραμένει η πιθανή εμφάνιση μιας νέας μετάλλαξης, που θα αντιστέκεται πλήρως στα ήδη υπάρχοντα εμβόλια.
Όταν ξέσπασε για πρώτη φορά ο ιός και ξεκίνησαν οι συζητήσεις για τα εμβόλια, υπήρχε καλός λόγος να πιστεύουμε ότι τα εμβόλια θα μας παρείχαν μακροπρόθεσμη προστασία από τον ιό, όπως π.χ. τα παιδικά εμβόλια κατά της πολιομυελίτιδας. Οι κορονοϊοί, εξάλλου, έχουν έναν εσωτερικό «μηχανισμό» που επιδιορθώνει τα σφάλματα στο γενετικό υλικό τους, τα οποία ενδέχεται να προκύψουν όσο οι ιοί αυτοί αναπαράγονται. Δυστυχώς, όμως, ο Sars- CoV- 2 έχει γνωρίσει τέτοια εξάπλωση, ώστε οι μεταλλάξεις του να είναι πλέον κοινές.
«Η “πανδημία” σημαίνει ότι αυτός ο κορονοϊός έχει γνωρίσει τεράστια εξάπλωση», λέει η δρ. Κάντα Σουμπαράο, διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης για τη Γρίπη του, συνεργαζόμενου με τον ΠΟΥ, Ινστιτούτου Μολύνσεων και Ανοσίας «Peter Dojerty» της Μελβούρνης. «Η εξάπλωση του ιού δρα ως αντιστάθμισμα στην ικανότητά του να αυτο-επιδιορθώνεται και να μεταλλάσσεται δύσκολα».
Η πανδημία του κορονοϊού σε σύγκριση με τις παλαιότερες πανδημίες- Ομοιότητες και διαφορές
Η ιστορία έχει δείξει ότι η κοινή πεποίθηση που θέλει τους ιούς να γίνονται από μόνοι τους «ηπιότεροι» με το πέρασμα του χρόνου δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Παρόλο που οι νέες μεταλλάξεις δεν είναι πάντοτε σφοδρότερες, σε σχέση με τα αρχικά στελέχη, «όσο διαρκεί μια πανδημία, μπορεί να γίνεται και φονικότερη, καθώς ο ιός προσαρμόζεται στους νέους ξενιστές του», λέει η επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου Roskilde της Δανίας, Λόνε Σίμονσεν.
Δυστυχώς, είναι πιθανό ο ιός Sars- CoV-2, που έγινε ευρύτερα γνωστός ως «κορονοϊός», να μην ακολουθήσει καν το μοτίβο παλαιότερων πανδημιών. Εκτός του ότι πρόκειται για ένα καινούργιο, διαφορετικό και μάλλον μεταδοτικότερο είδος κορονοϊού, ο ιός αυτός, με πάνω από 4.800.000 θύματα μέχρι στιγμής, έχει ήδη αποδειχθεί πάνω από δύο φορές φονικότερος σε σχέση με κάθε άλλο παθογόνο μικροοργανισμό απασχόλησε εκτενώς την ανθρωπότητα, από το ξέσπασμα της ισπανικής γρίπης του 1918 και έπειτα.
Πανδημίες του παρελθόντος, που είχαν διαρκέσει συνολικά 5 χρόνια, είχαν σημειώσει, μέσα στα πρώτα 2-3 χρόνια της εξάπλωσής τους, δύο ή τέσσερα «κύματα» υπερμετάδοσης. Η πανδημία του Sars-CoV-2 δεν έχει καν κλείσει τον δεύτερό της χρόνο και ο πλανήτης διανύει, στο μεγαλύτερο μέρος του, ήδη το τρίτο «κύμα» αυτής της πανδημίας.
Ιδίως οι χώρες, όπου οι εμβολιασμοί είναι ακόμα σε χαμηλό επίπεδο (π.χ. η Μαλαισία, το Μεξικό, το Ιράν και η Αυστραλία), αντιμετωπίζουν την σφοδρότερη έξαρση του ιού στο εσωτερικό τους, ως τώρα. Χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ, με υψηλά ποσοστά εμβολιασμών αλλά και με ένα «βαρβάτο» πρώτο κύμα, μπορεί να έχουν καταφέρει να ελέγξουν τον αριθμό των θανάτων τη σφοδρότητα της νόσησης στα νέα τους κρούσματα, ωστόσο τα κρούσματα αυτά ανεβαίνουν το τελευταίο διάστημα συνεχώς- παραμένοντας σφοδρά, όσον αφορά τα νέα παιδιά και τους ανεμβολίαστους.
Όλα δείχνουν πως η εμφάνιση μιας νέας μετάλλαξης είναι πιθανή και, όπως προαναφέρθηκε, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η μετάλλαξη αυτή δεν θα αντιστέκεται στα εμβόλια. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην Ιαπωνία, χωρίς να έχει διασταυρωθεί από άλλες μελέτες, κάνει λόγο για μεταλλάξεις που ήδη έχουν αρχίσει να εμφανίζονται, εντός της μετάλλαξης Δέλτα. «Ελπίζουμε ότι το σενάριο αυτό δεν θα πραγματοποιηθεί», λέει η Σίμονσεν. «Θα σήμαινε ότι πρέπει να κάνουμε τα πάντα από την αρχή».
Άλλες, ακόμη πιο δυσοίωνες προοπτικές για τους επόμενους μήνες, αφορούν την εμφάνιση μιας τελείως καινούργιας γρίπης, ή την μεταπήδηση ενός νέου κορονοϊού από τα ζώα στον άνθρωπο. «Όσο θα υπάρχουν “αποθέματα” των κορονοϊών στα ζώα, τόσο θα υπάρχει και η πιθανότητα μετάδοσης ενός νέου, ζωονοσογόνου κορονοϊού από τα ζώα στον άνθρωπο», λέει η Σουμπαράο. «Η πιθανότητα εμφάνισης ενός νέου κορονοϊού στο πλευρό αυτού που ήδη αντιμετωπίζουμε είναι μικρή, αλλά υπαρκτή».
Πώς θα μπει ένα τέλος στην πανδημία;
Είναι ξεκάθαρο πως η πανδημία δεν θα τελειώσει μέσα στους επόμενους έξι μήνες. Οι ειδικοί συμφωνούν στο ότι η τρέχουσα έξαρση της πανδημίας θα αναχαιτιστεί πλήρως, όταν το 90%-95% του παγκόσμιου πληθυσμού θα έχει ανοσία, λόγω προηγούμενης νόσησης ή του εμβολιασμού του.
«Χωρίς τα εμβόλια, ο καθένας από εμάς είναι ευάλωτος, γιατί ο κορονοϊός θα συνεχίσει να εξαπλώνεται και θα μας “βρει” σχεδόν όλους αυτό το φθινόπωρο και χειμώνα», λέει η Σίμονσεν.
Αυτή την στιγμή, πάνω από 5,66 δις δόσεις των εμβολίων έχουν διανεμηθεί σε όλο τον κόσμο. Η επιτυχία, ωστόσο, του εμβολιαστικού προγράμματος σε περιοχές όπως η ΕΕ, η Β. Αμερική και η Κίνα αντισταθμίζεται από τη βραδύτητα με την οποία εκπονείται σε άλλες χώρες. Οι περισσότερες χώρες της Αφρικής έχουν εμβολιάσει λιγότερο από το 5% του πληθυσμού τους, ενώ η Ινδία έχει καλύψει μόνο το 25% του δικού της πληθυσμού.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια ιστορίας της φαρμακευτικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Έρικα Τσάρτερς, το «τέλος» της πανδημίας σε κάθε γωνιά του κόσμου θα έρθει, εν τέλει, με άλλους ρυθμούς και άλλον τρόπο. Όπως λέει, η εκάστοτε κυβέρνηση θα πρέπει να «αποφασίσει με πόσο υψηλά ποσοστά της ασθένειας μπορεί να πορευτεί».
Χώρες όπως η Δανία και η Σιγκαπούρη, που έχουν καταφέρει να διατηρήσουν τα ποσοστά των κρουσμάτων τους αρκετά χαμηλά, ήδη κινούνται προς ένα μέλλον «μετά την πανδημία», με λιγότερους περιορισμούς.
Άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν ήδη άρει πολλούς από τους περιορισμούς τους, παρόλο που τα κρούσματά τους σημειώνουν νέα ρεκόρ. Τέλος, χώρες όπως η Κίνα και η Νέα Ζηλανδία προσπαθούν με αυστηρά μέτρα να περιορίσουν τον κορονοϊό σε τοπικό επίπεδο, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανώς θα είναι τα τελευταία μέρη που θα αφήσουν πίσω τους τις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που διαμόρφωσε γι’ αυτές η πανδημία.
«Το τελικό στάδιο δεν θα είναι ίδιο και όμοιο για όλους», λέει η Τσάρτερς. «Η πανδημία είναι ένα βιολογικό, αλλά και πολιτικοοικονομικό φαινόμενο. Ακόμα και μετά από τόσους μήνες, η κάθε χώρα έχει τη δική της προσέγγιση».
Το τέλος κάποια στιγμή θα έρθει, αλλά δεν θα έρθει ομαλά. Ως τότε, όπως όλα δείχνουν, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να περάσουμε αρκετούς ακόμη μήνες στην δίνη της πανδημίας . Όπως λέει ο Μάικλ Όστερχολμ, σύμβουλος του Τζο Μπάιντεν και διευθυντής του Κέντρου Ερεύνης και Πολιτικής Αντιμετώπισης Λοιμωδών Νοσημάτων του Πανεπιστημίου της Μινεσότα: «Πρέπει να προσεγγίσουμε την κατάσταση με ταπεινότητα και τα μάτια μας ανοιχτά. Όποιος νομίζει ότι θα ξεπεράσουμε την πανδημία μέσα στις επόμενες μέρες ή μήνες, πλανάται οικτρά».
ΠΗΓΗ: Bloomberg
#pgnews
