Ένα νέο κεφάλαιο γράφεται στο βιβλίο της επιδημίας κορωνοϊού στη χώρα μας. Οι ειδικοί δεν μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τον αριθμό των σελίδων που θα γραφτούν ακόμη μέχρι το τέλος, ωστόσο επισημαίνουν πως το κεφάλαιο που αρχίζει αυτόν τον μήνα είναι σημαντικό.
Τον Μάρτιο ολοκληρώνεται η επιστροφή – για τους εμβολιασμένους- προς την κανονικότητα, με όσες αλλαγές απαιτούνται, και πάντοτε υπό την αίρεση ότι κάποια νέα μετάλλαξη δεν ανατρέψει τον σχεδιασμό των επιστημονικών και υγειονομικών αρχών. Στη διάρκειά του επίσης θα γίνει η μετάβαση σε ένα νέο εμβολιαστικό τοπίο καθώς και σε ένα σύστημα υγείας όπου δεν θα κυριαρχεί ο κορωνοϊός. Στο τέλος του μήνα θα ανακοινωθεί και τι μέλλει γενέσθαι με τους περίπου 3.700 ανεμβολίαστους υγειονομικούς που βρίσκονται σε αναστολή καθηκόντων από τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Με βάση τα δεδομένα της επιδημίας, οι επιστήμονες και οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών εκτιμούν ότι τουλάχιστον έως το φθινόπωρο του 2022 θα ακολουθείται πορεία ύφεσης. Αυτό επισημάνθηκε και στη διάρκεια της συνάντησης που είχε την περασμένη Τετάρτη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας με τη Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), Dr Andrea Ammon.
Η σταθερή υποχώρηση των επιδημιολογικών δεικτών τις τελευταίες εβδομάδες και στην Ελλάδα, την ενέταξε στις χώρες της Ευρώπης που απομακρύνονται από τον σκληρό πυρήνα της επιδημίας κορωνοϊού και αίρουν τους περιορισμούς λόγω της επιδημίας. Η κατάργηση της υποχρεωτικής χρήσης της μάσκας για τους πολίτες που βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους – αρχής γενομένης από το περασμένο Σάββατο– θα συνοδευτεί το επόμενο διάστημα από την αναθεώρηση και άλλων υγειονομικών πρωτοκόλλων και μέτρων.
Οι ειδικοί, πάντως, απευθύνουν ισχυρή σύσταση στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, καθώς και στους ανεμβολίαστους να συνεχίσουν να φορούν μάσκα σε εξωτερικούς χώρους, ενώ εάν επικρατεί συνωστισμός η χρήση της συστήνεται σε όλους, ανεξαρτήτως κατάστασης υγείας ή εμβολιαστικής κατάστασης. Το βαρύ φορτίο των 5.000 και πλέον νεκρών, ανεμβολίαστων στην πλειονότητά τους, από την αρχή του έτους καταδεικνύει την ανάγκη θωράκισης με κάθε τρόπο των ευάλωτων και των ηλικιωμένων που βρίσκονται σε θανάσιμο κίνδυνο εάν μολυνθούν με τον ιό.
Αναλόγως δρομολογείται και η επάνοδος στην κανονικότητα για τους τουρίστες. Από τις 15 Μαρτίου καταργείται η συμπλήρωση της φόρμας Passenger Locator Form (PLF) από τους επισκέπτες όλων των χωρών για την είσοδό τους στην Ελλάδα και τίθενται σε ισχύ επικαροποιημένα υγειονομικά πρωτόκολλα για τα τουριστικά λεωφορεία και καταλύματα.
Αλλαγές αναμένονται και στους διαγνωστικούς ελέγχους (testing) των πολιτών. Ειδικότερα, ο διαγνωστικός έλεγχος κορωνοϊού θα περιοριστεί σε όσους έχουν συμπτώματα λοίμωξης covid-19 και στις ευπαθείς ομάδες. Δεν θα είναι πλέον εκτεταμένος σε ασυμπτωματικούς πολίτες, όπως γίνεται τον τελευταίο ένα χρόνο, μέσω των rapid test και της δωρεάν διάθεσης self test. Δεν αναμένεται, ωστόσο, να βαδίσει σύντομα και η Ελλάδα στην πεπατημένη της Ευρώπης όπου δεν θα απαιτούνται πιστοποιητικά εμβολιασμού για τις δραστηριότητες σε κλειστούς χώρους -έχει αποκλειστεί κάθε συζήτηση για άρση των περιορισμών στους ανεμβολίαστους.
Η έναρξη, από το περασμένο Σάββατο, των εμβολιασμών με το πρωτεϊνικό εμβόλιο της Novavax σηματοδοτεί επίσης τη μετάβαση και στην εμβολιαστική επιχείρηση «Ελευθερία». Η χώρα μας θα παραλάβει συνολικά 474.000 δόσεις του εμβολίου. Οι ειδικοί ευελπιστούν το νέο σκεύασμα έναντι της λοίμωξης covid-19 που όμως έχει αναπτυχθεί με τεχνολογία εμβολίων της δεκαετίας του 1980, όπως πχ της ηπατίτιδας, της γρίπης κα., να κερδίσει την εμπιστοσύνη όσων παραμένουν δύσπιστοι αναφορικά με την προστασία του εμβολιασμού με σκεύασμα mRNA. Πρόκειται για ένα εμβόλιο που όπως υπογράμμισε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας,Μαρία Θεοδωρίδου «μπορεί να προσφέρει πολύ σημαντικό έργο προς δυο κατευθύνσεις, να προσεγγιστούν οι διστακτικοί ανεμβολίαστοι και να αυξηθεί το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης σε μέρη μη προνομιούχα».
Το πρωτεϊνικό εμβόλιο της Novavax όπως και εκείνο που αναμένεται τον ερχόμενο μήνα, των Sanofi – GlaxoSmithKlein, εμπλουτίζουν την εμβολιαστική φαρέτρα, ωστόσο η εμβολιαστική περίοδος τείνει να ολοκληρωθεί, εφόσον έχει καλυφθεί σε μεγάλο ποσοστό πια ο πληθυσμός έναντι του κορωνοϊού και η ζήτηση είναι ευλόγως μειωμένη. Η χώρα έφτασε τα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους εμβολιασμούς του γενικού πληθυσμού τόσο αναφορικά με την πρώτη δόση (74,9%) όσο και με τους ολοκληρωμένους (71,7%).
Την ίδια στιγμή παραμένουν ανεμβολίαστοι και απροστάτευτοι απέναντι στον ιό και τη λοίμωξη covid 317.962 πολίτες ηλικίας άνω των 60 χρόνων, οι οποίοι πλέον είναι αντιμέτωποι με το πρόστιμο που τους επιβλήθηκε για την παράβαση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού τους τον Ιανουάριο. Το πρόστιμο του Ιανουαρίου ήταν 50 ευρώ (μειωμένο διότι ο νόμος ίσχυε από τις 16 Ιανουαρίου). Στο μέσο Μαρτίου εφόσον παραμένουν ανεμβολίαστοι θα κληθούν να πληρώσουν το ποσό των 100 ευρώ που είναι το πρόστιμο του Φεβρουαρίου.
Στα νοσοκομεία της χώρας νοσηλεύονταν έως και χθες περίπου 2.800 ασθενείς με λοίμωξη covid-19, με τον αριθμό των νέων εισαγωγών να ακολουθεί φθίνουσα πορεία κάτω από 300 την ημέρα. Στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας νοσηλεύονται 752 ασθενείς, εκ των οποίων λιγότεροι από 400 διασωληνωμένοι. Οι συγκεκριμένοι επιδημιολογικοί δείκτες επιτρέπουν να υλοποιηθεί το σχέδιο αποκλιμάκωσης των κλινών covid στο ΕΣΥ. Η 15η Μαρτίου έχει προσδιοριστεί από το υπουργείο Υγείας ως η απαρχή της επιστροφής στο ΕΣΥ όλων των ασθενών που μέχρι τώρα βρίσκονταν σε λίστα αναμονής για σοβαρά αλλά μη επείγοντα περιστατικά -τα απολύτως επείγοντα εξυπηρετούνταν ούτως ή αλλως στα νοσοκομεία.
Κάθε αποδέσμευση κλινών covid και παραχώρηση για περιστατικά γενικής φύσεως θα οδηγεί σε επιστροφή και του προσωπικού στην προτέρα θέση του, στις ειδικές και γενικές κλινικές από όπου μετακινήθηκε για τις ανάγκες της επιδημίας. Στη συνέχεια και με βάση πάντα τις ανάγκες των ασθενών λόγω κορωνοϊού θα διακοπούν οι συμβάσεις με τις ιδιωτικές κλινικές που έχουν παραχωρήσει κλίνες covid.
Αυτό που παραμένει ακόμη αχαρτογράφητο είναι η επιστροφή στο ΕΣΥ για όσους βρίσκονται σε αναστολή καθηκόντων λόγω μη εμβολιασμού τους – πρόκειται για 442 γιατρούς, 1.928 νοσηλευτές, 542 διοικητικό προσωπικό και 780 λοιπό παραϊατρικό προσωπικό. Κατά πληροφορίες, συζητείται είτε να δοθεί παράταση στην αναστολή εργασίας έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, είτε το προσωπικό αυτό θα απομακρυνθεί οριστικά από το ΕΣΥ, που αποτελεί και εισήγηση του υπουργού Υγείας. Η τελική απόφαση θα ληφθεί στο τέλος Μαρτίου από την κυβέρνηση.