“Υποφέρουν” τα οπωροκηπευτικά και κυρίως τα κολοκυθοειδή και θα πρέπει να περιμένουμε ακόμα μεγαλύτερες ζημιές στα αμπέλια της Κρήτης με τις θερμοκρασίες που επικρατούν και προσεγγίζουν και τα 40άρια, όπως λέει στο neakriti.gr ο γεωπόνος από τη Βιάννο Μανόλης Γελασάκης. Όμως, οι παραγωγοί έχουν τους τρόπους για να περιορίσουν τις απώλειες.
Το neakriti.gr απευθύνθηκε στον γνωστό γεωπόνο, ζητώντας του τις κατάλληλες συμβουλές για τη σωστή άρδευση των καλλιεργειών εν μέσω καύσωνα. Ενώ καταγράψαμε και τις γνώσεις του γύρω από τις ασθένειες, που είτε ευνοούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες, είτε “σταματούν”. Έχει μεγάλη σημασία το ζήτημα του δάκου, καθώς με τις θερμοκρασίες που έχουμε στο νησί μας από την περασμένη Τετάρτη και μετά, το έντομο, που είχε αρχίσει να κάνει αισθητή την παρουσία του, πλέον βρήκε “κακό μπελά” και φαίνεται πως ο καύσωνας στις ελιές από την άποψη αυτή κάνει καλό, χωρίς να περνάει βέβαια και απαρατήρητο το ζόρισμα των ελαιοδέντρων, ιδιαίτερα στην περίπτωση που δεν είναι ποτιστικά.
«Με αυτές τις θερμοκρασίες ειδικά τα κολοκυθοειδή υποφέρουν, διότι οι θερμοκρασίες είναι πολύ μεγάλες. Και έχουμε πολύ μεγάλες ανάγκες σε νερό. Δηλαδή, βλέπετε ότι ποτίζουμε το πρωί και το απόγευμα είναι μαραμένα τα φυτά. Είναι μια αντίδραση βέβαια των φυτών, για εξοικονόμηση νερού. Κλείνουν τα “στόματα” που έχουν στην επιφάνειά τους και αυτό το κάνουν για να κρατήσουν το νερό», λέει ο Μανόλης Γελασάκης.
Στο ερώτημά μας αν στους κήπους μας θα πρέπει με τέτοιες θερμοκρασίες να ποτίζουμε καθημερινά ή να ποτίζουμε μέρα παρά μέρα, ο γεωπόνος Μανόλης Γελασάκης απαντάει: «Καθημερινά. Και ειδικά στις περιοχές όπου οι θερμοκρασίες πλησιάζουν τους 40 βαθμούς. Οι μεγάλες δόσεις του νερού δε συνιστώνται, αλλά οι συχνές όμως συνιστώνται. Δηλαδή, σε ορισμένες ευαίσθητες καλλιέργειες είναι καλό να ποτίζουμε λιγότερη ώρα σε σχέση με πριν τον καύσωνα, αλλά για δύο φορές τη μέρα»…
Βέβαια, όλες οι παράμετροι παίζουν τον ρόλο τους. Η συχνότητα και ο χρόνος του ποτίσματος έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό και με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες. Αλλά και στα θερμοκήπια… «Όποιος δεν έχει σκιάσει τα θερμοκήπιά του ή όποιος δεν έχει χρησιμοποιήσει συστήματα δροσισμού, θα δει τις καλλιέργειές του να υποφέρουν», σύμφωνα με τον γεωπόνο Μανόλη Γελασάκη.
«Δε μιλάμε για δεντρώδεις καλλιέργειες, ώστε να ποτίζουμε κάθε μέρα. Αυτό θα ήταν υπερβολικό. Αλλά μιλάμε για τις κηπευτικές καλλιέργειες, οι οποίες, όπως και να το κάνουμε, έχουν μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό», όπως διευκρινίζει.
Οι ελιές ωφελούνται
Σε ό,τι αφορά τις ελιές, οι οποίες φέτος έχουν την ιδιαιτερότητα της χαμηλής καρπόδεσης στις περισσότερες περιοχές της Κρήτης, με τον Μανόλη Γελασάκη μάλιστα να έχει μιλήσει στην εφημερίδα μας για τα φαινόμενα αυτά και για τη σχινοκαρπία πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι οι αρμόδιοι φορείς της Κρήτης, ο γεωπόνος μάς είπε τα εξής: «Ο καύσωνας αυτός, επειδή έχουμε μειωμένη παραγωγή, φαίνεται πως θα κάνει καλό, περιορίζοντας κάπως την εξάπλωση του δάκου. Εξάλλου, η ελιά δεν είναι και δέντρο απαιτητικό ως προς τις ανάγκες του νερού. Δεν είναι σαν τα εσπεριδοειδή για παράδειγμα. Και ειδικά σαν τις μπανάνες, που πρέπει να τις ποτίζουμε συχνότερα στη διάρκεια της ημέρας»…
Οι καλύτερες ώρες ποτίσματος
«Οι καλύτερες ώρες του ποτίσματος είναι οι πολύ πρωινές ή οι απογευματινές», λέει ο Μανόλης Γελασάκης. Αποφεύγουμε να ποτίζουμε το βράδυ για να μην έχουμε ασθένειες. «Αν και με αυτές τις θερμοκρασίες πάνω από 30 βαθμούς είναι δύσκολο να έχουμε μυκητολογικές ασθένειες λόγω υγρασίας. Με αυτές τις θερμοκρασίες μπορεί να έχουμε μόνο εντομολογικές ασθένειες, όπως είναι ο τετράνυχος και η ευδεμίδα στο αμπέλι. Ωστόσο, είναι καλό να αποφεύγουμε το βράδυ τη χρήση του νερού. Εγώ θα έλεγα, μάλιστα, ότι η καλύτερη ώρα είναι το πρωί, για να δίνουμε στο φυτό τη δύναμη στη συνέχεια να αντέξει τη ζέστη της ημέρας ή και πρωί και απόγευμα όταν έχουμε τέτοιες θερμοκρασίες».
Χαρακτήρισε δε ιδιαίτερα επικίνδυνο το φαινόμενο του αέρα. «Όταν έχουμε ζέστη και φυσάει, αυτός ο αέρας στεγνώνει τελείως τα φυτά μας»…
Στο σημείο αυτό, ο Μανόλης Γελασάκης δηλώνει αντίθετος με ψεκασμούς όσο επικρατούν αυτές οι θερμοκρασίες. «Έτσι κι αλλιώς, για παράδειγμα στο αμπέλι δεν μπορεί να υπάρξει με αυτή τη ζέστη περονόσπορος. Και η χολέρα δεν εξελίσσεται παρά σε σπάνιες περιπτώσεις», σύμφωνα με τον ίδιο.
Ζημιές στα αμπέλια και τα κηπευτικά
Πάντως, ο ίδιος περιμένει ότι θα υπάρξουν περαιτέρω ζημιές στα αμπέλια εξαιτίας του καύσωνα και περιμένει και ζημιές στα κηπευτικά, γιατί τα φυτά προσπαθούν να επιβιώσουν και όχι να δέσουν τους ανθούς τους και να κάνουν παραγωγή.
Η μέθοδος “μούτσικ”
Στο μεταξύ, είναι πολύ χρήσιμη η μέθοδος “μούτσικ”. «Είναι η μέθοδος που διατηρεί την υγρασία στο έδαφος. Σκεπάζουμε τα φυτά μας γύρω από τη ρίζα τους με ξερά χόρτα και έτσι δεν αφήνουμε εύκολα το νερό να εξατμιστεί», σύμφωνα με τον Μανόλη Γελασάκη.
Από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Εξάλλου, συστάσεις προς τους παραγωγούς σχετικά με την άρδευση των καλλιεργειών τους σε συνθήκες καύσωνα εξέδωσε το αρμόδιο υπουργείο.
«Οι παρατεταμένες πολύ υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν αρνητικά τις καλλιέργειες, γεγονός που σχετίζεται κυρίως με την αυξημένη απαίτηση σε νερό. Η επιλογή των υπεραρδεύσεων από τους παραγωγούς δημιουργεί υπερκατανάλωση αρδευτικού νερού, χωρίς να προσφέρει τα αναμενόμενα οφέλη.
Η αυξημένη κατανάλωση οδηγεί σε όξυνση του φαινομένου της υφαλμύρωσης. Η βασική σύσταση είναι η άρδευση μόνο σε πολύ πρωινές, απογευματινές και βραδινές ώρες και η αποφυγή της κατά τις μεσημβρινές ώρες, ήτοι από 5 τις π.μ. μέχρι τις 10 π.μ. και από τις 6 μ.μ. μέχρι τις 2 π.μ., εφόσον είναι εφικτό.
Δε συστήνεται η λύση της εφαρμογής υπερβολικά αυξημένων ποσοτήτων νερού, γιατί είναι βέβαιο ότι οδηγεί σε ασυνέχεια στη διανομή νερού και σημαντικά προβλήματα στο υφιστάμενο μοντέλο διαχείρισης και οργάνωσης της άρδευσης. Συστήνεται η κατά το δυνατόν αποφυγή έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες και η αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας κατά τις ώρες αυτές».
Παρακάτω αναφέρονται τα εξής: «Επιπλέον, ενισχυτικό ρόλο στην προσπάθεια για την προστασία φυτών και καλλιεργειών κατά τη διάρκεια του καύσωνα έχουν ενέργειες όπως:
Η αποφυγή λιπάνσεων (ιδιαίτερα με αμμωνιακά λιπάσματα ή κοπριά, που επιφέρουν σημαντικό στρες στα φυτά). Η σκίαση των φυτών. Το σωστό κλάδεμα και φροντίδα τους (για βελτίωση του αερισμού). Ο ψεκασμός του φυλλώματος με χρήση οικολογικών σκευασμάτων (όπως καολίνη ή ζεόλιθου). Η εδαφοκάλυψη (με υλικά όπως βότσαλα, φλοιό πεύκου κ.ά.). Η διαβροχή των φύλλων (για φυτά εσωτερικού χώρου). Η χρήση ανθοκομικού περλίτη κ.ά.
Όσον αφορά στην παραγωγή ή στη λειτουργία των δημόσιων έργων αρμοδιότητας υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στην υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων.
Ιδιαίτερα σε αρδευτικά δίκτυα, φράγματα και άλλα τεχνικά έργα και στις εργασίες σε μη στεγασμένους χώρους, όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επιπλέον θερμική επιβάρυνση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε κατασκευή ξυλοτύπων, σκυροδετήσεις, τοποθέτηση σωλήνων κ.ά.) ή σε κλειστούς χώρους χωρίς κλιματισμό, όπως αντλιοστάσια και ιδίως στις χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών), επιβάλλεται η αυστηρή τήρηση της προβλεπόμενης νομοθεσίας».
Πηγή: neakriti.gr
