Το έθιμο της κλωσσούς είναι ένα έθιμο που έχει εγκαταλειφθεί στην Κρήτη εδώ και δεκαετίες, αφού οι κλωσσούδες ήταν οι κότες που κάθονταν πάνω στα αυγά και τα ζέσταιναν για να βγουν τα κλωσσόπουλα που γίνονταν οι νέες κότες. Ωστόσο μέχρι και τη δεκαετία του 80 το συναντούσαμε σε κάποια χωριά της Κρήτης, όπου κάποιες μεγαλύτερες γυναίκες γυναίκες έβαζαν κλωσσούδες.
Κάθε πρωί Πρωτοχρονιάς, χαράματα και μόλις χτυπούσε η «πρώτη καμπάνα», όλοι μικροί – μεγάλοι, σηκώνονταν, έκαναν τρείς φορές το σταυρό τους, και χωρίς να μιλήσουν, έβαζαν τα γιορτινά τους, έβγαιναν έξω από το σπίτι , έπαιρναν από μια πέτρα ο καθένας τους , όσο μεγαλύτερη μπορούσαν , και την έφερναν μέσα στο σπίτι.
Μετά από αυτό, ο καθένας, καθόταν στην πέτρα που μόλις είχε φέρει, και έλεγαν τη φράση: «Κλού -Κλού να γεννούνε οι γι όρθες μας, αρνιά και ρίφια θηλυκά και τα κοπέλια σερνικά, καλοχρονιά στο σπίτι μας, όσο βάρος έχει η πέτρα τούτη, τόσο χρυσάφι και ασήμι να μπει στ’ αφεντικού την τσέπη».
Μετά από αυτό σηκώνονταν, ο καθένας έκανε το σταυρό του 3 φορές, καλημέριζαν τους υπολοίπους, τα παιδιά έπρεπε να φιλήσουν το χέρι των γονιών τους, και μετά πήγαιναν στην εκκλησία για τη λειτουργία.
Οκτώ μέρες
Στην επιστροφή από την εκκλησία, κατά τη Χριστουγεννιάτικη λειτουργία, έμπαινε ο πρώτος στο σπίτι ο πρωτότοκος, και μετά οι υπόλοιποι. Οι πέτρες έμεναν μέσα στο σπίτι, στο ίδιο μέρος που είχαν αρχικά τοποθετηθεί, επί οκτώ μέρες. Την όγδοη μέρα έπιανε ο καθένας την πέτρα του, και αφού έκανε το σταυρό του 3 φορές, την πήγαινε πάλι έξω από το σπίτι. Αυτό το έθιμο γινόταν απαραίτητα κάθε Πρωτοχρονιά, κι έφερνε στο σπίτι «γούρι», ευτυχία, αγάπη, γαλήνη και ειρήνη.
Στην πορεία των χρόνων το έθιμο αυτό εγκαταλείφθηκε αφού τα κλωσσόπουλα που γίνονται κότες παράγονται πλέον με την τεχνολογία στις μεγάλες πτηνοτροφικές μονάδες. Μαζί με το έθιμο χάθηκε και η εικόνα της κότας με τα κλωσσόπουλα να την ακολουθούν και να τριγυρίζουν στους δρόμους των χωριών.
