Πριν από μερικές ημέρες, ο Μπράιαν Τσέσκι, CEO της Airbnb, δήλωνε σε συνέντευξή του ότι μπορεί το 2020 να ήταν ένα οικονομικό πλήγμα που οδήγησε σε 1.800 απολύσεις εργαζομένων για πρώτη φορά στη λειτουργία της εταιρείας.
Η πανδημία ανάγκασε την Airbnb να δώσει πίσω το ένα τέταρτο του τραπεζικού της αποθέματος (περίπου 250 εκατ. δολάρια) στους ενοικιαστές και να μειώσει κατά πολύ τον κύκλο εργασιών της. Το 2021 όμως υπήρξε πλήρης ανατροπή και ο Τσέσκι ανέφερε πως θα είναι το μεγαλύτερο ριμπάουντ του αιώνα, αυτό που θα κάνει η εταιρεία του, με τα ταξίδια να έχουν επανέλθει σε επίπεδα 2019.
Κι ενώ αυτή είναι η εκτίμηση του Τσέσκι, στην Ελλάδα φαίνεται να υπάρχει μια μείωση της αγοράς του Airbnb, με τα ενοικιαζόμενα σπίτια στην πλατφόρμα να έχουν πτώση της τάξεως του 40%. Στην Αθήνα, Από 7.684 έγιναν 4.996, με τους ιδιοκτήτες που απέσυραν τα ακίνητα τους, να επιλέγουν το μονοπάτι της μίσθωσης για ένα χρόνο ή ακόμα και για τρία χρόνια. Αυτό το τελευταίο εύρος δεν υπήρχε ούτε πριν το Airbnb σε αυτή την κλίμακα.
Στη Μύκονο η πτώση ξεπέρασε το 40%, στη Σαντορίνη ήταν στο 33,2% και στην Κρήτη στο 25,7%. Συνολικά στην Ελλάδα, σημειώθηκε πτώση 11.6% (82.138 το 2019, 72.591 το 2020).
Το 2020 επίσης συνέβη μια ανακατάταξη στην ποιότητα των τουριστών. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια Αμερική, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία είχαν περισσότερο τουρισμό βραχυχρόνιας μίσθωσης από την Ελλάδα σε ελληνικά μέρη, το 2020 η Ελλάδα ήταν στην κορυφή και από κάτω τις οι 4 χώρες συν την Ισπανία.
Ο λόγος που αυτό συμβαίνει περισσότερο στην Ελλάδα και όχι σε άλλες αγορές, είναι γιατί οι Έλληνες, λόγω της δεκαετούς κρίσης, δεν έχουν τις οικονομικές αντοχές για ένα ή δύο χρόνια με μειωμένα έσοδα ή με σπίτια που δε νοικιάζονται σχεδόν καθόλου βραχυχρόνια.
Αυτό μπορεί για την τσέπη να είναι λιγότερο προσοδοφόρο, αλλά για μια χώρα όπως η Ελλάδα, που στο παρελθόν πολλές περιοχές εκτός μεγάλων αστικών κέντρων αντιμετώπιζαν πρόβλημα με τη στέγαση των εποχικών υπαλλήλων και των μετακλητών (καθηγητές, γιατροί κλπ) είναι μια θετική εξέλιξη ότι υπάρχουν ξανά σπίτια διαθέσιμα για μακροχρόνια μίσθωση.
Οι πιο σημαντικές μειώσεις, σύμφωνα με το AirDna, σημειώθηκαν στην Κυψέλη, τη Γούβα και τη Ριζούπολη σε ποσοστά ως και 70%, ενώ στο Παγκράτι η μείωση ήταν στο 50,8% και στο Κολωνάκι στο 46,08%.
Όπως αναφέρεται από την E-Real Estates, αρκετοί ιδιοκτήτες για να ισοσκελίσουν, έστω και κατά προσέγγιση τη χασούρα από τη βραχυχρόνια μίσθωση, έχουν αρκετά τσιμπημένα ενοίκια. Οι μακροχρόνιες μισθώσεις παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και σε πολλές περιπτώσεις, ιδίως σε περιοχές όπως το Μετς, το Κουκάκι, την Ακρόπολη και το Ζάππειο, αγγίζουν τα 17€/τμ, ενώ σε Παγκράτι, Αμπελόκηπους και Μεταξουργείο κυμαίνονται από 10€/τ.μ. έως 12€/τ.μ.
Το πρόβλημα με τα έσοδα όμως δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα της πανδημίας. Το 2019, έτος με ρεκόρ αφίξεων στην Ελλάδα, χώρες κοντινές μας, όπως η Τουρκία και το Μαρόκο ή η Αίγυπτος, προσέφεραν ένα πιο ελκυστικό οικονομικά πακέτο και με στοιχεία πολύ κοντινά στην Ελλάδα, είτε μιλάμε για τη μεσογειακή κουζίνα είτε για τον πολιτισμό. Ειδικά η Τουρκία, είχε να προσφέρει και μια φθηνή ζωή, αφού η πτώση της λίρας ενίσχυε την αξία του ευρώ και του δολαρίου. Με το 1/3 των χρημάτων που θα ξόδευαν στην Ελλάδα, περνούσαν ίδιες μέρες στην Τουρκία.
«Ενώ τα έσοδα των ιδιοκτητών μειώνονταν συνεχώς, ο αριθμός των ακινήτων που καταχωρούνταν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξανόταν ραγδαία, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι το καλοκαίρι του 2019, εντός 2 μηνών, στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταχωρήθηκαν μόνο στο κέντρο της Αθήνας 203 νέα ακίνητα» σημειώνει ο κ. Θέμης Μπάκας της E-Real Estates στο insider.
«Μη ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό ακινήτων εγγεγραμμένων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, διαχειρίζονταν από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες ως φυσικά πρόσωπα, όπου δεν εντάχθηκαν στα μέτρα στήριξης λόγω πανδημίας του κορονοϊού. Ακόμη και η ελπίδα για κάποιο εισόδημα εντός του α’ εξαμήνου του 2020 είχε πλέον εξατμιστεί. Στα μέτρα στήριξης, εντάχθηκαν μόνο οι εταιρείες – νομικά πρόσωπα διαχείρισης ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων εγγεγραμμένων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, προσπάθησαν εντός των καλοκαιρινών μηνών να κερδίσουν όσες περισσότερες πληρότητες μπορούσαν με σύμμαχο τη χαμηλή τιμή και την ευέλικτη πολιτική ακύρωσης ( μη κλειδωμένες κρατήσεις ), με στόχο να «μαζέψουν» τη χασούρα όσο μπορούσαν πριν αποφασίσουν αν θα παραμείνουν ή όχι στην οικονομία διαμοιρασμού».
Από τις εκτιμήσεις, φαίνεται πως οι ενοικιαστές που είχαν σπίτια κατάλληλα για μια οικογένεια, είναι αυτοί που αποχώρησαν από την Airbnb, έστω προς ώρας. Τα σπίτια 30-60 τ.μ. που είναι για τουρίστες, διατηρούνται σε αρκετά υψηλά επίπεδα.
Όμως σπίτια μεγαλύτερα, τα οποία οι ιδιοκτήτες τα είχαν επιπλώσει και διακοσμήσει με σεβαστό ποσό επένδυσης, δε μπορούσαν να μένουν άδεια και ήταν σαφώς καλύτερα να νοικιαστούν για χρόνο ή χρόνια σε οικογένειες. Η επίπλωση τους έδωσε και ένα διαπραγματευτικό ατού για την τιμή του ενοικίου. Στο πακέτο προστίθεται και το ότι στη βραχύχρονη μίσθωση ο ιδιοκτήτης λειτουργεί εν μέρει ως ξενοδόχος.
Δηλαδή οφείλει να προσφέρει κάποια πράγματα, όπως είδη υγιεινής, στους ενοικιαστές και να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμος για να λύσει ένα πρόβλημα, είτε αφορά στο φως είτε στο wifi κτλ. Στη μακρόχρονη μίσθωση η παρουσία του είναι ελάχιστα αναγκαία και με πολύ πιο περιορισμένο πεδίο παρέμβασης.
Ακόμα και όταν η πανδημία δεν είναι πια πανδημία και ο κόσμος την έχει αφήσει πίσω του, φαντάζει απίθανο να υπάρξει επάνοδος στα νούμερα του 2019. Η μόνη αύξηση που μπορεί να σημειωθεί, κυρίως όσον αφορά στην Αθήνα, είναι για τα νότια προάστια όταν ολοκληρωθεί η επένδυση στο Ελληνικό και η διαμόρφωση της αθηναϊκής ριβιέρας σε… Μονακό!
* Φωτογραφία: Unsplash/H Fall
