Ποιος δεν έχει μάθει στο σχολείο για τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, μία από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας μας; Αλλά όσο προσεκτικά και αν μελετήσαμε το βιβλίο της Ιστορίας, πουθενά δε διαβάσαμε για το σκύλο του Ξάνθιππου!
Η ιστορία του σκύλου ξεκινάει ένα μήνα πριν από τη ναυμαχία, τότε που ο Λεωνίδας και οι 300 του ηττήθηκαν τον Αύγουστο του 480 π.Χ. στις Θερμοπύλες από τους Πέρσες. Μετά τη νίκη τους αυτή οι Πέρσες, με αρχηγό τον Ξέρξη, τράβηξαν να καταλάβουν την Αθήνα με χιλιάδες στρατό και πλοία! Μόλις το έμαθε ο Θεμιστοκλής, έτρεξε στους κατοίκους της Αθήνας: «Πρέπει να εγκαταλείψετε την πόλη, να σωθείτε!»
Αυτό και έκαναν οι Αθηναίοι. Πήραν μαζί τους λιγοστά πράγματα και με βαριά καρδιά έφυγαν για τη γειτονική Σαλαμίνα. Πίσω έμειναν μόνο οι γέροι και οι άρρωστοι. Ανάμεσα σε αυτούς που έφυγαν ήταν και ο στρατηγός Ξάνθιππος, ο πατέρας του Περικλή, του περίφημου πολιτικού.
Ο Ξάνθιππος είχε έναν αφοσιωμένο σκύλο. Όταν ο σκύλος είδε την οικογένεια του Ξάνθιππου να φεύγει, τους ακολούθησε. Με χίλιους τρόπους ο κύριός του προσπάθησε να τον γυρίσει πίσω, αλλά εκείνος τίποτα! Τους ακολούθησε μέχρι τον Πειραιά και μπήκε μαζί τους στο πλοίο. Όμως, ο κόσμος ήταν πάρα πολύς και δεν υπήρχε χώρος για σκυλιά. Έτσι, κάποιος τον έριξε στη θάλασσα! Τότε, το πιστό σκυλί ακολούθησε το πλοίο κολυμπώντας!
Μόλις ο σκύλος έφτασε στο νησί, έπεσε, εξαντλημένος, στην άμμο. Ο Ξάνθιππος έτρεξε κοντά του, αλλά ο πιστός του σύντροφος ίσα που πρόφτασε να του κουνήσει την ουρά. Η καρδιά του δεν είχε αντέξει. Με δάκρυα στα μάτια, ο Ξάνθιππος έθαψε το σκύλο του στο σημείο όπου πέθανε και από τότε το μέρος ονομάστηκε «Κυνός Σήμα» – δηλαδή «ο τάφος του σκύλου». Έτσι, αν ταξιδέψεις στη Σαλαμίνα, ανάμεσα στους τάφους των ηρωικών Σαλαμινομάχων, αναζήτησε και τον μικρότερο τάφο του εξίσου ηρωικού σκυλιού.
