Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα είναι, πλέον, από τα τέλη του προηγούμενου έτους, στην εξαιρετικά ευχάριστη θέση να καλωσορίζει την παραγωγή και διάθεση, σε χρόνο τάχιστο, αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων για την νεοεμφανιζόμενη πανδημία Covid-19.
Η γενικότερη αισιοδοξία για την αρχή του τέλους αυτής της εφιαλτικής περιόδου, επισκιάστηκε κάπως από την διστακτικότητα και την καχυποψία μέρους του πληθυσμού, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, για τον εμβολιασμό.
Ο Σύλλογος Πνευμονολόγων Χανίων, πιστός στην δέσμευσή του για έγκυρη και επιστημονική ενημέρωση του κοινού, οδηγήθηκε στην έκδοση οδηγιών για τον εμβολιασμό ομάδων πληθυσμού με ειδικά χαρακτηριστικά απαντώντας σε ερωτήματα και ξεκαθαρίζοντας γκρίζα σημεία στη συνείδηση του κόσμου.
Τα εμβόλια που έχουμε στη διάθεση μας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην παρούσα φάση, είναι των εταιρειών Pfizer/BioNtech και της Moderna. Στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει εγκριθεί και το εμβόλιο της Astrazaneca/Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και αναμένεται εντός των επομένων ημερών η έγκρισή του και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, αν νοσήσουν από Covid-19.
Ας δούμε λίγο αναλυτικότερα αυτές τις κατηγορίες ασθενών:
1. Οι πάσχοντες από ΧΑΠ που θα προσβληθούν από Covid-19 έχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης, εισαγωγής στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και η θνησιμότητα είναι διπλάσια σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς ΧΑΠ. Οπότε, συστήνεται ο καθολικός εμβολιασμός τους κατά προτεραιότητα, χωρίς καμία αλλαγή στην θεραπευτική τους αγωγή.
2. Οι ασθενείς με άσθμα, ιδίως εφόσον είναι ελεγχόμενο με αγωγή, δεν εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο ούτε νόσησης ούτε θανάτου σχετιζόμενων με νόσηση από Covid-19. Όσοι όμως έχουν μη ελεγχόμενο άσθμα, και ειδικά αυτοί που χρησιμοποίησαν πρόσφατα κορτιζόνη από το στόμα, εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Οι ασθματικοί ασθενείς θα πρέπει να συνεχίζουν απρόσκοπτα τη θεραπεία τους, ιδίως τα εισπνεόμενα κορτικοειδή, και συνιστάται ο καθολικός εμβολιασμός τους. Τροφικές αλλεργίες, αλλεργίες σε αεροαλλεργιογόνα (γύρεις, ακάρεα, μύκητες), αλλεργίες σε δήγμα υμενόπτερων (μέλισσα, σφήκα) ή σε φάρμακα, δεν αποτελούν αντένδειξη εμβολιασμού ούτε αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργικής αντίδρασης σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Οι ασθενείς με άσθμα υπό βιολογική θεραπεία δεν έχουν ΚΑΜΙΑ αντένδειξη εμβολιασμού.
3. Οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και γενικά οι ογκολογικοί ασθενείς είναι αυξημένου κινδύνου να νοσήσουν σοβαρά από Covid-19. Για οποιαδήποτε μορφή κακοήθειας, η παρουσία ενεργής νόσου αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο νόσησης, ο οποίος μειώνεται όταν η διάγνωση του καρκίνου είναι πάνω από 5 χρόνια. Η νόσηση επίσης από Covid-19 μπορεί να καθυστερήσει τη θεραπεία ή την παρακολούθηση του καρκίνου, γεγονός που αυξάνει κατά πολύ τη θνητότητα των ασθενών αυτών. Ο εμβολιασμός αυτών των ασθενών είναι, επομένως, επιβεβλημένος. Μοναδικός περιορισμός ο χρόνος που πρέπει να πραγματοποιηθεί το εμβόλιο, ειδικά σε αυτούς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή βρίσκονται σε αγωγή με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα λόγω πιθανής μειωμένης απάντησης στο εμβόλιο. Το ιδανικό είναι ο εμβολιασμός να γίνει πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας. Εφόσον ο ασθενής είναι ήδη υπό αγωγή, τότε το εμβόλιο δεν πρέπει να αναβληθεί για κανένα λόγο και πρέπει να βρεθεί ο βέλτιστος χρόνος.
4. Οι ασθενείς με διάμεσες πνευμονοπάθειες αντιμετωπίζονται όπως οι ασθενείς με κακοήθεια δηλαδή εφόσον λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική αγωγή πρέπει να βρεθεί ο βέλτιστος χρόνος για τον εμβολιασμό τους.
Σε γενικές γραμμές οι αναπνευστικοί ασθενείς θεωρούνται ομάδα προτεραιότητας για τον εμβολιασμό, ειδικά άτομα με α) αναπνευστική ανεπάρκεια, ανεξάρτητα του υποκείμενου νοσήματος β) άτομα με σοβαρή ΧΑΠ, γ) κυστική ίνωση, δ) σοβαρό άσθμα που λαμβάνουν κορτιζόνη από το στόμα και ε) διάμεσες πνευμονοπάθειες προχωρημένου σταδίου.
