Το 47,2% του περιφερειακού ΑΕΠ της Κρήτης εξαρτάται άμεσα από τον τουρισμό, όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ (OECD Tourism Trends & Policies 2018), που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από λίγες μέρες.
Ειδικότερα, στη χώρα μας η οικονομική δραστηριότητα του τουρισμού αντιστοιχεί στο 6,3% του ΑΕΠ και η απασχόληση που δημιουργεί αντιστοιχεί στο 9,96% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα. Ο μέσος όρος για τη συμβολή στο ΑΕΠ των χωρών του ΟΟΣΑ βρίσκεται στο 4,2% και για την απασχόληση στο 6,9%. Έτσι, γίνεται αντιληπτό πως σε κάθε πιθανή δυσμενή συγκυρία για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα – όπως ύφεση στις αγορές απ’ όπου προέρχονται οι επισκέπτες ή γεωπολιτική αστάθεια σε γειτονικές χώρες – το σύνολο της οικονομίας αντιμετωπίζει αυξημένο σε σχέση με άλλες χώρες κίνδυνο.
Καθώς μάλιστα τα δεδομένα επί των οποίων εξάγει τα συμπεράσματά της η έκθεση του ΟΟΣΑ είναι του 2016 (προκειμένου να υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά απ’ όλες τις χώρες), η συνεισφορά του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ είναι υποτιμημένη καθώς το 2017 και το 2018 αναπτύχθηκε περαιτέρω. Συνέβαλε έτσι στη βελτίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας, αλλά παράλληλα αύξησε και τον κίνδυνο από μια ύφεσή του. Κάτι που ενδέχεται να γίνει καλύτερα αντιληπτό φέτος, αφού το 2019 η συνολική δραστηριότητα του κλάδου αναμένεται να διαμορφωθεί σε παρόμοια επίπεδα με τα περυσινά ή και κατά τι χαμηλότερα, στερώντας από την οικονομία έναν από τους βασικούς μοχλούς επέκτασης του ελληνικού ΑΕΠ.
Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), με τίτλο “Η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία το 2018”, ο τουρισμός το 2018 συνέβαλε άμεσα στη δημιουργία του 11,7% του ΑΕΠ της χώρας με 21,6 δισ. ευρώ. Αναλυτικά, η άμεση συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 13,3% ή κατά 2,5 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2017. Συνολικά (άμεσα και έμμεσα) ο τουρισμός το 2018 συνέβαλε από 25,7% (47,4 δισ. ευρώ) έως 30,9% (57,1 δισ. ευρώ) στη δημιουργία του ΑΕΠ. Στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, μόνο μέσω της εργασίας στα καταλύματα και στην εστίαση (411.000 εργαζόμενοι), συνέβαλε στο 16,7% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) μεταξύ 36,7% και 44,2%. Επίσης, ο τομέας του τουρισμού είχε σημαντική επενδυτική δραστηριότητα, εκ των οποίων τα 1,9 δισ. ευρώ σε εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, ο τουρισμός είναι κατ’ εξοχήν εξωστρεφής δραστηριότητα, αφού πάνω από το 90% των τουριστικών εσόδων προέρχεται από το εξωτερικό. Τα έσοδα αυτά, περιλαμβανομένων των εισπράξεων από κρουαζιέρα, αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές, ανήλθαν σε 18,2 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 11,3% ή κατά 1,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2017.
Επιπροσθέτως, ο τουρισμός, περιλαμβανομένης της κρουαζιέρας, κάλυψε με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις και τις εισπράξεις από τις αερομεταφορές και τις θαλάσσιες μεταφορές το 81% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 73% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
Τα έσοδα
Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, το μέσο έσοδο ανά δωμάτιο με βάση την κατηγορία του ξενοδοχείου διαμορφώθηκε το 2018 στα 33.458,5 ευρώ για τα 5άστερα (+7% έναντι του 2017), στα 23.999,9 ευρώ για τα 4άστερα (+12%), στα 11.306,5 για τα τριών αστέρων (+6,9%), και στα 6.184,9 για τα δύο αστέρων (+10,1%). Σταθερή παραμένει και η γεωγραφική διασπορά των ξενοδοχείων, καθώς πέντε περιφέρειες (Κρήτη, Νότιο Αιγαίο, Ιόνια, Αττική και Κεντρική Μακεδονία) συγκεντρώνουν πάνω από το 85% των τουριστικών μεγεθών στη χώρα.
Καθοριστική συμβολή
Η εξάρτηση από τον τουρισμό είναι μέγιστη στις βασικές περιφέρειες υποδοχής ξένων επισκεπτών. Η οικονομία τριών νησιωτικών περιφερειών εξαρτάται σε εξαιρετικά σημαντικό βαθμό από τον τουρισμό, αφού η συνεισφορά του τομέα στο περιφερειακό ΑΕΠ ανέρχεται σε 47,2% στην Κρήτη, σε 71,2% στα Ιόνια Νησιά και σε 97,1% στο Νότιο Αιγαίο.
Οι εν λόγω περιφέρειες έχουν από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα, τεκμηριώνοντας την άποψη ότι ο τουρισμός οδηγεί σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων των προορισμών, όπως αναφέρει πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ). Όμως, αυτή η πραγματικότητα, σε συνδυασμό με την εποχικότητα που παρουσιάζει ο τουρισμός συνθέτουν και την εν δυνάμει απειλή γι’ αυτές τις τοπικές οικονομίες αλλά και τις κοινωνίες, που μπορούν να πληγούν καίρια μέσω ενδεχόμενης μείωσης της απασχόλησης.
Το ΙΤΕΠ καταγράφει 9.873 ξενοδοχειακές μονάδες στην Ελλάδα με 426.000 δωμάτια το 2018, έναντι 9.661 ξενοδοχείων με 399.000 δωμάτια το 2012. Την περίοδο 2012-2018 τα ξενοδοχεία αυξήθηκαν κατά 2% σε όρους μονάδων και κατά 6,8% σε όρους δωματίων, και το μέσο μέγεθος των ξενοδοχείων το 2018 διαμορφώνεται στα 43 δωμάτια.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι την τελευταία διετία η αύξηση των προσφερόμενων δωματίων είναι σημαντική: το 2017 προστέθηκαν 7.000 δωμάτια σε σχέση με το 2016 και πέρυσι άλλα 11.900 δωμάτια. Σημαντική είναι όμως η ποιοτική αναβάθμιση του δυναμικού αυτού: Το 2000 τα 5άστερα ξενοδοχεία αποτελούσαν μόλις το 6% του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού, ενώ το 2018 το ποσοστό τους έχει υπερ-τριπλασιαστεί και αντιπροσωπεύει το 19,5% του συνόλου.
ΠΗΓΗ: neakriti.gr
