“Κόφτη” στην ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb έρχεται να βάλει το “Νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό” το οποίο τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου.
Το νομοσχέδιο όμως φαίνεται να δημιουργεί έντονο προβληματισμό, καθώς όπως λένε παράγοντες του τουρισμού φαίνεται να περιορίζει κάποιες κατηγορίες καταλυμάτων ενώ δεν είναι τόσο ξεκάθαρο αν έρχεται να βάλει «φρένο» στα Airbnb.
Την ίδια ώρα φορείς του τουρισμού, σημειώνοντας πως τα Airbnb έχουν καταστρέψει τα ξενοδοχεία, ζητούν το περιορισμό της λειτουργίας τους.
Ειδικά στην Κρήτη το Airbnb παρουσιάζει κάθε χρόνο σημαντική αύξηση με τα ακίνητα που διατίθενται με βραχυχρόνια μίσθωση να έχουν αυξηθεί σημαντικά τόσο συγκριτικά με τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν και ψηφίστηκε ο τελευταίος νόμος, όσο και συγκριτικά με τον περασμένο Φεβρουάριο, δηλαδή ένα χρόνο πριν.
Τα ακίνητα που διατίθενται σε βραχυχρόνια μίσθωση, τύπου Airbnb, τους δυο τελευταίους μήνες και μετά την ψήφιση τον περασμένο Δεκέμβρη του νέου θεσμικού πλαισίου που ήρθε για να βάλει “κόφτη” στην ανεξέλεγκτη εξάπλωση της οικονομίας διαμοιρασμού σε όλη τη χώρα.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία, τα καταγεγραμμένα Airbnb ανέρχονται στα 3.780 στα Χανιά ενώ τα ακίνητα που είναι στη βραχυχρόνια μίσθωση στο Ηράκλειο αγγίζουν τα 1.200.
Ωστόσο σίγουρα ο αριθμός τους είναι πολύ μεγαλύτερος αν σε αυτά τα νούμερα συμπεριληφθούν και τα ακίνητα εκείνα που διατίθενται για μίσθωση τύπου Airbnb όμως δεν έχουν καταγραφεί.
Οι περιοχές στις οποίες κατηγοριοποιείται ο εθνικός χώρος με βάση τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καταλυμάτων είναι οι εξής:
(Α) Περιοχές ελέγχου,
(Β) Ανεπτυγμένες περιοχές,
(Γ) Αναπτυσσόμενες περιοχές,
(Δ) Περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης και
(E) Μη ανεπτυγμένες περιοχές.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι να μπει περιορισμός στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης που διατίθενται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας ανάλογα με τον προορισμό και τον κορεσμό του σε ξενοδοχειακές κλίνες.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στη ρύθμιση για «τον καθορισμό περιορισμών στον αριθμό των χώρων τουρισμού διαμοιρασμού και των απλών ενοικιαζόμενων δωματίων, ως ποσοστού των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων» στις “περιοχές ελέγχου” και στις “ανεπτυγμένες περιοχές” της Κρήτης όπως τα Μάλια Ηρακλείου, η Χερσόνησος Ηρακλείου και η Νέα Κυδωνία Χανίων.
Αντίστοιχα, στις “ανεπτυγμένες περιοχές” περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες: Γαζίου Ηρακλείου, Γουβών Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου Λασιθίου, Βραχασίου Λασιθίου, Ρεθύμνης, Αρκαδίου Ρεθύμνης, Γεροποτάμου Ρεθύμνης, Χανίων, Αρμένων Χανίων, Βάμου Χανίων, Γεωργιουπόλεως Χανίων και Πλατανιά Χανίων.
Ωστόσο όπως τόνισε στο neakriti.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Ενοικιαζόμενων Διαμερισμάτων και Δωματίων Νομού Ηρακλείου “Φιλοξένια” Γιώργος Χριστοδουλάκης, «το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Όπως επίσης δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσο θα μπει “φρένο” στα Airbnb. Το θέμα είναι ότι περιορίζει κάποιες κατηγορίες καταλυμάτων. Θέλουμε να το μελετήσουμε πολύ προσεκτικά. Απαιτείται πολύ σοβαρή αξιολόγηση. Το νομοσχέδιο είναι τεράστιο και εμπεριέχει πάρα πολλά πράγματα που θέλουν ανάλυση από ειδικούς. Έχουμε ενημερώσει τον σύμβουλό μας και στη συνέχεια θα έχουμε συνάντηση με τον δικηγόρο, τους μηχανικούς μας, τον Σύλλογο, την Ομοσπονδία και τα μέλη μας προκειμένου να καταθέσουμε στη διαβούλευση τις προτάσεις μας».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ν. Ηρακλείου, Νίκος Χαλκιαδάκης, έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα υπογραμμίζοντας πως «τα Airbnb έχουν καταστρέψει τα ξενοδοχεία για τον λόγο αυτό και ζητάμε τον περιορισμό της λειτουργίας τους στις 60 μέρες το χρόνο».
«Ασαφείς οι περιορισμοί για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στο Ειδικό Χωροταξικό» λένε οι τουριστικές επιχειρήσεις ανά την Ελλάδα
Τις πρώτες αντιδράσεις για διατάξεις του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό (ΕΧΠ-Τ), όπως αυτές για τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb, εκδηλώνουν ξενοδόχοι και τουριστικοί παράγοντες ανά την Ελλάδα, σύμφωνα με τον Ο.Τ.
Αν και σημειώνουν πώς τόσο το πλαίσιο όσο και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κινούνται στη θετική κατεύθυνση για τον τουρισμό, εντούτοις διαπιστώνουν θολά σημεία στο κείμενο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Οι διατάξεις για το Airbnb
Παράγοντες του κλάδου προχώρησαν σε μία πρώτη αποτίμηση των κειμένων. Μια ολοκληρωμένη εκτίμηση και διατύπωση συγκεκριμένων παρατηρήσεων από τους φορείς του τουρισμού δεν αναμένονται πριν περάσουν κάποιες ημέρες καθώς απαιτείται μελέτη σε βάθος όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται.
Ωστόσο υπάρχουν ορισμένα σημεία τα οποία έχουν «τραβήξει» την προσοχή των ειδικών από την πλευρά της τουριστικής αγοράς. Πρόκειται για σημεία που αφορούν το πως αντιμετωπίζονται τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης όπως το Airbnb, το πώς ορίζεται το κρίτηριο «κλίνες ανά έκταση» και τέλος το πως αντιμετωπίζεται η κατοικία των πολιτών κυρίως στα νησιά.
Σε ό,τι αφορά τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης ή των «χώρων τουρισμού διαμοιρασμού» οι αναφορές του ΕΧΠ-Τ για «ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία)» δεν αρκούν.
Η κατηγοριοποίηση ανά κλίνη
Το δεύτερο θέμα που εντόπισαν άμεσα είναι η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου που πραγματοποιείται επί τη βάσει και του δείκτη των «κλινών»
Όπως αναφέρει το ΕΧΠ-Τ η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου πραγματοποιείται επί τη βάσει τριών κριτηρίων:
1. Της έντασης του τουριστικού φαινομένου με γνώμονα το βασικό δείκτη: «κλίνες» τουριστικών καταλυμάτων,
2. Των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής και συγκεκριμένα των ειδικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών και των ειδικών συνθηκών που εμφανίζουν ορισμένες περιοχές και
3. Της αναγκαιότητας ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού και πρόβλεψης ειδικών τουριστικών υποδομών.
Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου, με βάση το πρώτο κριτήριο, πραγματοποιείται δυνάμει δεικτών που αποτυπώνουν την ένταση της τουριστικής ανάπτυξης από χωρική, κοινωνικό-οικονομική και χρονική άποψη. Δεδομένης της ποικιλομορφίας των μορφών τουρισμού, ως βασική παράμετρος χρησιμοποιείται ο αριθμός των κλινών των τουριστικών καταλυμάτων, που αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις τον κοινό παρονομαστή των τουριστικών ροών.
Οι δείκτες κλίνες/έκταση και κλίνες ανά κάτοικο συνδυάστηκαν κατά περίπτωση με τα ποιοτικά δεδομένα της περιοχής ώστε η τελική κατηγοριοποίηση να αντανακλά άμεσα τις πιέσεις στην οργάνωση του χώρου, το τοπίο και το περιβάλλον.
Αδιευκρίνιστο
Ωστόσο, ο δείκτης κλίνες/ 1000στρ. η κλίνες/έκταση δεν διευκρινίζεται εάν αφορά τις κλίνες στο σύνολο των καταλυμάτων συμπεριλαμβανομένων και των καταλυμάτων διαμοιρασμού ή μόνο το ξενοδοχειακών καταλυμάτων. Η αποσαφήνιση αυτή είναι σημαντική καθώς οι κλίνες του καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν ξεπεράσει τις 950.000 στη χώρα και είναι περισσότερες από τις 870.000 κλίνες των ξενοδοχείων
Τέλος, όπως επισημάνθηκε στον ΟΤ το ΕΧΠ-Τ δεν αναφέρεται στην κατοικία των πολιτών που είναι και ένα τεράστιο θέμα καθώς σε πολλά νησιά έχει μειωθεί σημαντικά η διαθεσιμότητα κατοικιών για τους πολίτες.
Σκοπός και στρατηγικοί στόχοι του ΕΧΠ
Με το εν λόγω ΕΧΠ για τον Τουρισμό, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στον προσδιορισμό μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων, καθώς και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο, για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας. Το νέο ΕΧΠ για τον Τουρισμό έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε στον Χωροταξικό Σχεδιασμό, μετά την ακύρωση από το ΣτΕ των προηγούμενων ΕΧΠ Τουρισμού των ετών 2009 και 2013. Ειδικότερα, το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό στοχεύει, μέσω χωρικών εργαλείων:
α) Στη στήριξη της αυξητικής δυναμικής του Ελληνικού τουρισμού και στην παγίωση της χώρας ως ανταγωνιστικού παγκόσμιου προορισμού, με την προσφορά κατάλληλης γης και χωροθετικών όρων, που θα διευκολύνουν τις τουριστικές επενδύσεις.
β) Στην υποστήριξη θεματικών μορφών τουρισμού παράλληλα με τον τουρισμό ήλιου-θάλασσας, την προώθηση σύγχρονων τουριστικών προϊόντων και καταλυμάτων (νέων και υφιστάμενων) υψηλής ποιότητας, και την ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία).
γ) Στις διασυνδέσεις μεταξύ διαφορετικών μορφών τουρισμού, με βάση την έννοια της σύνθετης τουριστικής εμπειρίας και της πολλαπλότητας των τουριστικών πόρων (φυσικών, πολιτιστικών κ.λπ.).
δ) Στη μείωση των διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων τουριστικής ανάπτυξης και την επέκταση της τουριστικής περιόδου, με εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων διαφόρων περιοχών.
ε) Στη χωρική οργάνωση του τουρισμού, με άξονες την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών χωροθέτησης, την καινοτομία στο τουριστικό προϊόν, τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την ολοκληρωμένη διαχείριση των προορισμών, την αντιμετώπιση φαινομένων υπερτουρισμού, αξιοποιώντας με κατάλληλο τρόπο την ιδιαιτερότητα της ανομοιογένειας του εθνικού χώρου.
στ) Στην απλούστευση των διαδικασιών χωροθέτησης και τον συντονισμό όλων των βαθμίδων σχεδιασμού που επηρεάζουν τον τουρισμό.
ζ) Στην προσαρμογή του τουρισμού στην Κλιματική Αλλαγή.
η) Στην προώθηση υποδομών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος αναγκαίων για την τουριστική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανόμενων των μεταφορών, των περιβαλλοντικών υποδομών, και των ψηφιακών υποδομών.
ΠΗΓΗ: neakriti.gr
