Η αρχαία Πολυρρήνια υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Κρήτης κατά τη διάρκεια της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής, με στρατηγική θέση στις πλαγιές ενός φυσικού οχυρού.
Η αρχή ανάγεται στα προϊστορικά χρόνια. Σύμφωνα με αρχαία παράδοση που διέσωσε ο Στράβωνας, ιδρύθηκε από τους Αχαιούς και τους Λακεδαιμόνιους, οι οποίοι αρχικά ζούσαν σε μικρούς διασκορπισμένους οικισμούς και στη συνέχεια συγκεντρώθηκαν σε μια πόλη οχυρωμένη. Στα ελληνιστικά χρόνια ήταν ισχυρή δύναμη και αντίπαλος της ναυτικής γειτονικής Φαλάσαρνας.
Τη ρωμαϊκή περίοδο γνώρισε ακμή και απέφυγε τη λεηλασία των Ρωμαίων αφού δεν πολέμησε εναντίον των Ρωμαίων μαζί με τις υπόλοιπες πόλεις της Κρήτης.
Στην κορυφή του λόφου, η φυσική Ακρόπολη περιβάλλονταν από τείχη, σημαντικό μέρος των οποίων σήμερα σώζεται, ενώ στην Ακρόπολη υπάρχει και βυζαντινό οχυρό. Τα τείχη ενισχύονταν από οχυρωματικούς πύργους, ένας εκ των οποίων βρίσκεται στην είσοδο του σύγχρονου οικισμού, ενώ δύο ακόμη είναι ορατοί στο βόρειο τμήμα του τείχους.
Στο ΕΣΠΑ
Καθώς την Πολυρρήνια επισκέπτονται κάθε χρόνο αρκετοί τουρίστες και η ανάπλαση της θεωρήθηκε επιβεβλημένη, ο Δήμος Κισάμου ενέταξε το χωριό στο ΕΣΠΑ και ειδικότερα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης 2007-2013, μαζί με τα χωριά Ρόκκα (αναφερθήκαμε σε πρόσφατο δημοσίευσμα), Κάμπος και Καλλεργιανά.
Το έργο «Ανάπλαση Οικισμού Πολυρρήνιας» είχε προϋπολογισμό 468.000 ευρώ και στόχος της ανάπλασης ήταν η ανάδειξη της ιστορικότητας και της μεγάλης αρχαιολογικής αξίας της Πολυρρήνιας -παράλληλα με τις ανασκαφικές εργασίες που εκτελέστηκαν εκεί από την ΚΕ’ Εφορία Βυζαντινών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, καθιστώντας την ακόμα περισσότερο ελκυστική και προσιτή στους επισκέπτες.
Σημειώνεται η πολύ καλή και ουσιαστική συνεργασία του δήμου με τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες στον σχεδιασμό των προβλεπόμενων εργασιών.
Στόχος του έργου ήταν ακόμη η ανάδειξη του παραδοσιακού στοιχείου που φανερώνεται σε κάθε γωνιά του οικισμού της Πολυρρήνιας. Έτσι, πραγματοποιήθηκαν καθαιρέσεις τμήματος παλιών τσιμεντοστρώσεων, νέα τσιμεντόστρωση και νέα επίστρωση με πέτρινες πλάκες στα σοκάκια του οικισμού, με διαμόρφωση κατάλληλων κλίσεων για την απορροή των ομβρίων και κράσπεδα στα σημεία που απαιτούνταν.
Επίσης έγινε αποκατάσταση φυσικών μονοπατιών από χώμα και πέτρα με νέα λιθόστρωση-κατασκευή καλντεριμιού, γενική ανάπλαση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων με νέες πλακοστρώσεις, εξοπλισμός (καθιστικά, καλαθάκια καθαριότητας, πινακίδες ενημέρωσης), καθώς και εγκατάσταση δικτύου φωτισμού και ηλεκτροφωτισμός με φανοστάτες, επιτοίχια (κρεμαστά και χωνευτά) φωτιστικά στους χώρους επέμβασης.
