Χρυσό μετάλλιο στην ακρίβεια λαμβάνει η Ελλάδα, την ώρα που η κυβέρνηση «παίζει καθυστερήσεις» με τα μέτρα καταπολέμησής της, ανακοινώνοντας ως ορίζοντα για την εφαρμογή τους τον Μάρτιο του 2024.
Όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία της Eurostat, η χώρα μας καταγράφει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία άνοδο σε τομείς βασικών προϊόντων διατροφής, «μικραίνοντας» σημαντικά το πορτοφόλι των καταναλωτών και βγάζοντας ορισμένα προϊόντα από το καθημερινό τραπέζι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στα τρόφιμα τον Δεκέμβριο κατέγραψε αύξηση 8,9% στην Ελλάδα έναντι 6% στις χώρες της Ευρωζώνης, με τη χώρα μας να παίρνει αργυρό μετάλλιο ακρίβειας, αφού ο εγχώριος πληθωρισμός στα είδη διατροφής ήταν ο δεύτερος υψηλότερος μετά από εκείνον της Μάλτας.
«Καίνε» οι τιμές
Προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά και φρούτα είναι ορισμένα από τα προϊόντα που οι αυξήσεις στη χώρα μας ξεπέρασαν κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ειδικότερα, όπως φαίνεται στα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat για τις τιμές Δεκεμβρίου 2023, η τιμή του ελαιολάδου αυξήθηκε στην Ελλάδα κατά 58,5% – με τη χώρα μας να βρίσκεται πίσω μόνο από την Πορτογαλία που κατέγραψε αύξηση 64,8%. Την ίδια ώρα, στην Ευρωζώνη η αύξηση φτάνει στο 48,5%.
Στα φρούτα, η Ελλάδα καταγράφει αύξηση 14,9%, ποσοστό που είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, με την Κύπρο να έρχεται δεύτερη με +13,7%, ενώ στον τομέα των γαλακτοκομικών στην Ελλάδα παρατηρείται αύξηση 9,4% όταν αντίστοιχα στην Ευρωζώνη υπάρχει επιβράδυνση των ανατιμήσεων με μόλις +1,7% στις τιμές των προϊόντων.
Άλλοι τομείς που η Ελλάδα κατακτά το «χρυσό μετάλλιο ακρίβειας» είναι τα «διατηρημένα φρούτα και προϊόντα με βάση τα φρούτα» με την αύξηση τον Δεκέμβριο να φτάνει στο 14,3%, στις «τεχνητές γλυκαντικές ουσίες» (+10,4%) και στα αναψυκτικά οι τιμές των οποίων ανατιμήθηκαν σε ποσοστό 14,9%.
Επιπλέον τη δεύτερη θέση στην Ευρωζώνη έλαβε η χώρα μας όσον αφορά τις ανατιμήσεις στα παρασκευάσματα με βάση το κρέας (π.χ. το σνίτσελ και το ρολό κοτόπουλου, το ζαμπονάκι κονσέρβα κ.ά.) με +14,1% τον Δεκέμβριο.
Από Μάρτιο τα κυβερνητικά μέτρα
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση προαναγγέλλει μέτρα για την ακρίβεια, με ορίζοντα εφαρμογής τον Μάρτιο, αφήνοντας στο έλεος των ανατιμήσεων τους καταναλωτές.
Έτσι, οι περισσότεροι βλέποντας τις τιμές των προϊόντων προχωρούν σε φθηνές λύσεις για το καθημερινό οικογενειακό τραπέζι, περιορίζοντας κάποιες παλιές συνήθειες σε εορταστικές επιλογές.
Μεταξύ όσων προβλέπονται στην τροπολογία της κυβέρνησης για την πάταξη της ακρίβειας είναι:
- Τρίμηνη απαγόρευση προσφορών σε ανατιμημένα προϊόντα (ισχύς από 10/1/2024). Όποιο προϊόν αυξηθεί στο ράφι, δεν θα περιλαμβάνεται σε καμία προωθητική ενέργεια.
- Μείωση έκπτωσης του προμηθευτή προς το σούπερ μάρκετ κατά 30% -το όφελος θα περάσει στον καταναλωτή
- Καθαρές τιμές από παραγωγή έως κατανάλωση για: ψάρια, κρέατα, φρούτα, λαχανικά.
- Πλαφόν 7% στο μεικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα (ισχύς από 1/3/2024)
Για τους παραβάτες προβλέπονται βαριά πρόστιμα, που θα φτάνουν ακόμη και τα 2 εκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα, σαρωτικούς ελέγχους για τη διακίνηση γάλακτος από το εξωτερικό προανήγγειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης. Οι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται σε βυτιοφόρα μεταφοράς γάλακτος και σούπερ μάρκετ, για την τήρηση των προδιαγραφών στα προϊόντα ΠΟΠ, όπως είναι η φέτα.
Έρχονται και νέες αυξήσεις φέτος
Αναφορικά με την εξέλιξη των τιμών μέσα στο έτος, τα «μηνύματα» της αγοράς υποδεικνύουν ότι η πορεία των αυξήσεων στο ράφι θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.
Πάντως, μέχρι στιγμής στο 11μηνο του 2023 οι εγχώριοι καταναλωτές έχουν πληρώσει επιπλέον 711 εκατ. ευρώ για τις αγορές τους στα σούπερ μάρκετ, ενώ είδαν νέες αυξήσεις και τον Νοέμβριο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ για το 2024 υπολογίζεται ότι θα κινηθούν στο 4,5% στο σύνολο των ταχυκίνητων προϊόντων (FMCGs) από 7,3% που ήταν το 2023, ενώ ειδικότερα στα τρόφιμα, που αντιπροσωπεύουν το 75% του καλαθιού των καταναλωτών, προβλέπεται ότι αυξήσεις των τιμών θα ανέλθουν στο 4,6% ( έναντι 7,3% το 2023).