Σημαντική μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο, αλλά και νέα πτώση των εξαγωγών παρουσίασαν οι εμπορευματικές συναλλαγές της Ελλάδας τον Οκτώβριο. Η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος και η πολεμική σύρραξη στο Ισραήλ εξακολουθούν να επηρεάζουν το εξαγωγικό εμπόριο, το οποίο ωστόσο εξακολουθεί να διατηρεί τον δυναμισμό του κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Αυτά επισημαίνει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων και το Κέντρο Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), με αφορμή τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Οκτώβριο, όπου καταγράφεται υποχώρηση στην πορεία των εξαγωγών.
Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 428 εκατ. ευρώ ή κατά 8,8% και υποχώρησαν στα 4,42 δισ. ευρώ έναντι 4,85 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του 2022 ενώ και οι εισαγωγές υποχώρησαν, σημαντικά, κατά 1,74 δισ. ευρώ ή κατά 19,4% και άγγιξαν, μόλις, τα 7,21 δισ. ευρώ έναντι 8,96 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα πέρισυ. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σημαντικά τον Οκτώβριο του 2023 κατά 1,31 δισ. ευρώ ή κατά 32%, στα 2,79 δισ. ευρώ από 4,11 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2022.
Σχολιάζοντας την πορεία των ελληνικών εξαγωγών, η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγών, Χριστίνα Σακελλαρίδη δήλωσε: «Με ανάμεικτα συναισθήματα υποδεχόμαστε τα αποτελέσματα από την πορεία του εξαγωγικού εμπορίου τον Οκτώβριο. Η νέα μείωση των εξαγωγών ήταν εν πολλοίς αναμενόμενη με δεδομένη την αρνητική συγκυρία στη διεθνή οικονομία αλλά και της πολεμικής σύρραξης στο Ισραήλ. Ωστόσο, δεν παύει να αποτελεί πηγή προβληματισμού και ανησυχίας για τη συνέχεια. Στον αντίποδα, θετικά μηνύματα εκπέμπονται από την σημαντική μείωση στο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου. Πρόκειται για διαχρονικό ζητούμενο προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο θα στηρίζεται στην εγχώρια παραγωγή και στις εξαγωγές. Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε με ιδιαίτερη προσοχή τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή αλλά και τις αποφάσεις που διαμορφώνουν το οικονομικό κλίμα. Οι Έλληνες εξαγωγείς παρ’ όλες τις αντιξοότητες (υψηλός πληθωρισμός, ακριβός δανεισμός, γεωπολιτική αστάθεια κα.) διατηρούν το δυναμισμό τους, και παραμένουν από τους πλέον αξιόπιστους προμηθευτές σε παγκόσμιο επίπεδο».
Ειδικότερα εξετάζοντας τον μήνα Οκτώβριο καταγράφονται πτωτικές τάσεις στους περισσότερους και σημαντικότερους κλάδους. Εξαίρεση αποτελούν οι κλάδοι των Τροφίμων (11,8%), των Λαδιών (17%), καθώς και των χαμηλών σε αξία Εμπιστευτικών Προϊόντων (24,1%), τον Οκτώβριο του 2023.
Πιο συγκεκριμένα, πολύ σημαντική είναι η ποσοστιαία μείωση που καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (-17,1%), Χημικά (-4,4%), Πρώτες Ύλες (-38,2%) και Ποτά & Καπνός (-80,1%). Οι εξαγωγές των κατηγοριών Βιομηχανικά (-0,9%), Μηχανήματα (-1,7%) και Διάφορα Βιομηχανικά (-2,4%) παρέμειναν πρακτικώς στάσιμες.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, υποχώρηση καταγράφει η πορεία των εξαγωγών κατά τον μήνα Οκτώβριο του 2023 καθώς οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 428 εκατ. ευρώ ή κατά 8,8% και υποχώρησαν στα 4,42 δισ. ευρώ έναντι 4,85 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του 2022. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η προαναφερόμενη μείωση είναι πολύ μικρότερη (-1,4%), με αποτέλεσμα οι εξαγωγές να κατέλθουν σε 2,98 δισ. ευρώ από 3,02 δισ. ευρώ, δηλαδή περιορίστηκαν κατά 41 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι εισαγωγές τον Οκτώβριο του 2023 υποχώρησαν σημαντικά κατά 1,74 δισ. ευρώ ή κατά -9,4% και άγγιξαν μόλις τα 7,21 δισ. ευρώ έναντι 8,96 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα πέρυσι. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν σε 5,18 δισ. ευρώ από 5,54 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν κατά 362 εκατ. ευρώ ή κατά 6,5%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σημαντικά τον Οκτώβριο του 2023 κατά 1,31 δισ. ευρώ ή κατά 32%, στα 2,79 δισ. ευρώ από 4,11 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, η μείωση του εμπορικού ελλείμματος περιορίστηκε στο 12,7%.
Πλέον είναι φανερό πως το πρόσημο στο δεκάμηνο μετατρέπεται σε αρνητικό, παρ’ όλο το καλό ξεκίνημα στις αρχές του έτους. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου μειώνονται κατά 3,28 δισ. ευρώ ή κατά 7,1% και υποχωρούν σε 42,87 δισ. ευρώ από 46,14 δισ. ευρώ.
Χωρίς όμως, τα πετρελαιοειδή, είναι αξιοσημείωτο ότι οι εξαγωγές για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου κυμαίνονται ουσιαστικά στα ίδια επίπεδα με το 2022 και διαμορφώνονται στα 29,57 δισ. ευρώ από 29,70 δισ. ευρώ, δηλαδή ελάχιστα μειωμένες κατά 129,7 εκ. ευρώ ή κατά 0,4%.
Μείωση εισαγωγών
Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στην περίοδο Ιανουαρίου -Οκτωβρίου 2023 μειώθηκαν, καθώς υποχώρησαν κατά 9,59 δισ. ευρώ ή κατά 12,2%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 68,68 δισ. ευρώ έναντι 78,26 δισ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2022. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές περιορίστηκαν ελαφρώς και άγγιξαν τα 50,67 δισ. ευρώ από 52,36 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν μόλις κατά 1,69 δισ. ευρώ ή κατά 3,2%.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2023 μειώθηκε κατά 6,31 δισ. ευρώ ή κατά 19,6%, στα 25,81 δισ. ευρώ από 32,12 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα 21,10 δισ. ευρώ από 22,66 δισ. ευρώ, δηλαδή υποχώρησε κατά 1,56 δισ. ευρώ ή κατά 6,9%.
Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή
Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Οκτώβριο του 2023, παρατηρείται αξιοσημείωτη πτώση των αποστολών τόσο προς τις χώρες της ΕΕ (-10,9%) όσο και προς τις Τρίτες Χώρες (-6,1%). Ακόμη και όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές προς τις Τρίτες Χώρες καταγράφουν μείωση κατά 4,5% ενώ προς τις χώρες της ΕΕ κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα (0,4%), σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυτό μειώθηκε κατά 1 μονάδα και άγγιξε το 54,7% έναντι 56% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται για το ποσοστό των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες, που διαμορφώθηκε στο 45,3% έναντι 44%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 65,6% και των Τρίτων Χωρών στο 34,4%.
Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2023, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, υποχώρησε προς τις χώρες της ΕΕ (-3,4%) ενώ υποχώρησε και προς τις Τρίτες Χώρες σημαντικά (-11,7%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές καταγράφουν ισχνή άνοδο προς τις χώρες της ΕΕ κατά 0,6% ενώ καταγράφουν πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, (-2,5%).
Η πορεία ανά κλάδο
Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Οκτώβριο του 2023 καταγράφονται πτωτικές τάσεις στους περισσότερους και σημαντικότερους κλάδους. Εξαίρεση αποτελούν οι κλάδοι των Τροφίμων (11,8%), των Λαδιών (17%), καθώς και των χαμηλών σε αξία Εμπιστευτικών Προϊόντων κατά 24,1%, τον Οκτώβριο του 2023.
Πιο συγκεκριμένα, πολύ σημαντική είναι η ποσοστιαία μείωση που καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (-17,1%), Χημικά (-4,4%), Πρώτες Ύλες (-38,2%) και Ποτά & Καπνός (-80,1%). Οι εξαγωγές των κατηγοριών Βιομηχανικά (-0,9%), Μηχανήματα (-1,7%) και Διάφορα Βιομηχανικά (-2,4%) παρέμειναν πρακτικώς στάσιμες.
Εξετάζοντας το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023, πτώση καταγράφουν οι εξαγωγές δύο πολύ σημαντικών από τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων: Πετρελαιοειδή & Καύσιμα (-17,9%) και Βιομηχανικά (-9,9%), καθώς και οι μικρότερες σε αξία εξαγωγές των κατηγοριών Πρώτες Ύλες (12,6%) και Εμπιστευτικά Προϊόντα (13,9%).
Σημαντικά, όμως, αυξημένες εμφανίζονται εκείνες των Τροφίμων (+8,8%), Μηχανημάτων (+5,8%), Λαδιών (+89,4%) και Ποτών & Καπνού (+18,1%), σε σχέση με το περσινό δεκάμηνο, ενώ πρακτικώς στάσιμες παραμένουν εκείνες των Χημικών (+0,2%) και των Διαφόρων Βιομηχανικών (-0,3%).
