H εκκένωση των κεντρικών γραφείων της Χρυσής Αυγής σηματοδοτεί με κάθε επισημότητα αυτό που – ούτως ή άλλως – ήταν γνωστό με το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου: Το τέλος του νεοναζιστικού μορφώματος.
Αυτό που δεν ήταν γνωστό μέχρι τώρα, ωστόσο, είναι το τι ακριβώς συνέβαινε από το Ιανουάριο του 2013 μέχρι σήμερα στη γειτονιά, όπου έδρευε το ακροδεξιό κόμμα, στους Αμπελόκηπους – μια από τις πιο κεντρικές και πολυπολιτισμικές συνοικίες της πρωτεύουσας.
Η HuffPost βρέθηκε στην περιοχή, πριν ακόμη αδειάσει εντελώς το πολυόροφο κτίριο των γραφείων του κόμματος – το οποίο ενδέχεται να χαρακτηριστεί προσεχώς ως «εγκληματική οργάνωση» και με τη βούλα – επί της Λεωφόρου Μεσογείων. Και είδε την κατάσταση που επικρατούσε εκεί τα τελευταία 6,5 χρόνια , μέσα από τα μάτια των ανθρώπων που αναγκαστικά συνυπήρχαν μαζί τους όλο το 24ωρο.
Οι περίοικοι δεν έχουν να τους προσάψουν εγκλήματα, σαν κι αυτά που τους έστειλαν στο εδώλιο. Παρόλα αυτά, στην πλειοψηφία τους εμφανίζονται ανακουφισμένοι με την απομάκρυνση των κεντρικών γραφείων της Χρυσής Αυγής από την γειτονιά τους. Γιατί πολύ απλά, όπως λένε, δεν τους ήθελαν.
Η ειρωνεία της τύχης: Τα κεντρικά γραφεία της Χρυσής Αυγής άνοιξαν το Γενάρη του 2013, μια εβδομάδα πριν από τη δολοφονία του Πακιστανού Σαχζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα, η οποία είχε ρατσιστικά κίνητρα. Και τελικά έβαλαν λουκέτο την ώρα που συμπληρώνονταν 6 χρόνια από την δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα…
Κέντρο «φουσκωτών» ή «ταλαίπωρων» διερχομένων
Το κτήριο, όπου στεγάζονταν τα κεντρικά γραφεία της Χρυσής Αυγής, έσφυζε από κόσμο, ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια λειτουργίας τους, όταν η οργάνωση ήταν στα «πάνω» της, με αποκορύφωμα την ανάδειξή της σε τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη του τόπου στις εθνικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2015.
«Πριν από τη φυλάκιση του Μιχαλολιάκου (σ.σ. αρχηγού της Χρυσής Αυγής) και των υπολοίπων υπήρχε πολύ έντονη κίνητικότητα. Μηχανάκια και άτομα με σακίδια πηγαινοέρχονταν συνεχώς. Ενα βράδυ μετά από εκλογές, στις οποίες είχαν καταφέρει να συγκεντρώσουν υψηλό ποσοστό ακούγονταν από τα γραφεία ναζιστικά τραγούδια στη διαπασών» αναφέρει ένοικος παρακείμενης πολυκατοικίας.
Τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα παρατηρούταν μεγάλη προσέλευση κόσμου, στο πλαίσιο συγκεντρώσεων, συνελεύσεων ή και διανομής προϊόντων «μόνο για Ελληνες».
«Οι περισσότεροι από αυτούς έμοιαζαν φυσιογνωμικά. Είχαν την γνωστή περιβολή που τους χαρακτηρίζει: Μαυροφορεμένοι, κοντοκουρεμένοι και ιδιαίτερα σωματώδεις, ″φουσκωτοί″ όπως λέμε» περιγράφει στη HuffPost, ο κ. Θεοδόσης Μ. που διατηρεί κατάστημα, επί της Μεσογείων, σε απόσταση αναπνοής από τα πρώην – πλέον – γραφεία της ΧΑ.
«Τον πρώτο καιρό που ήρθαν εδώ, ο κόσμος ήταν πολύς. Πλησίαζαν διάφοροι άνθρωποι, κάποιοι εκ των οποίων ταλαίπωροι που δεν είχαν σχέση μαζί τους, και με ρωτούσαν ″που είναι τα γραφεία της Χρυσής Αυγής”. Κάποιες φορές έβλεπα αρκετά άτομα να αποχωρούν μετά από συγκεντρώσεις με σακούλες στα χέρια. Πιθανότατα ήταν τρόφιμα και πράγματα που τους μοίραζαν ή κάτι άλλο που δεν μπορώ να ξέρω. Γενικά, δεν είχαμε καθαρή εικόνα από όλα όσα συνέβαιναν εκεί μέσα. Η είσοδος ήταν πάντα μισάνοιχτη ή κλειστή ενώ απ’έξω, εκτός από τον αστυνομικό στο φυλάκιο – κουβούκλιο, υπήρχαν τουλάχιστον 3-4 άτομα, ενίοτε και παραπάνω, που φρουρούσαν το κτήριο» προσθέτει.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η κυρία Βιολέτα, που έχει κατάστημα ακριβώς δίπλα, εξηγεί πως «αν και είμαστε δίπλα, δεν βλέπαμε τις κινήσεις τους. Είχαν πάντα κατεβασμένα ρολά».
Η παρουσία τους, πάντως, άρχισε να γίνεται όλο και πιο ισχνή, όσο περνούσε ο καιρός και αφού είχαν αρχίσει να χάνουν τη δυναμική τους. «Τους τελευταίους 18 μήνες δεν είχε γίνει καμία διανομή τροφίμων. Γενικά τον τελευταίο καιρό ήταν όλο και πιο λίγοι οι παριστάμενοι στον χώρο» προσθέτει ο Θεοδόδης Μ.
Βουλευτές με πολυτελή αυτοκίνητα και ισχυρή φρουρά
Οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής, και κυρίως τα ηγετικά στελέχη της, ήθελαν να δημιουργήσουν το προφίλ των (μη) πολιτικών που βρίσκονταν δίπλα στους πολίτες και προσπαθούσαν να «πλασαριστούν» στην κοινή γνώμη ως άτομα ευρείας αποδοχής από τον απλό λαό.
Ωστόσο, η γειτονιά τους έβλεπε να κυκλοφορούν καθημερινά με ισχυρή συνοδεία ασφαλείας. «Ο Νίκος Μιχαλολιάκος ερχόταν καθημερινά στα γραφεία το μεσημέρι, μετά την Βουλή. Επέβαινε σε ένα αυτοκίνητο μεγάλου κυβισμού και συνοδευόταν πάντα από τουλάχιστον 7-8 ″μπράβους”» επισημαίνει ο Γιώργος Μ., υπάλληλος σε πολύ κοντινή επιχείρηση.
«Το ίδιο συνέβαινε όχι μόνο με τον Μιχαλολιάκο αλλά και με τον Κασιδιάρη και με άλλους βουλευτές τους, τουλάχιστον αυτούς που γνωρίζαμε φυσιογνωμικά», επιβεβαιώνει ο κ. Θεοδόσης.
Απρόκλητη επίθεση σε γυναίκα
Οι περισσότερες μαρτυρίες μιλούν για άτομα που δεν δημιουργούσαν προβλήματα στη γειτονιά. Εξαίρεση αποτελεί μια κάτοικος της περιοχής (δεν θέλησε να μας αποκαλύψει ούτε το μικρό της όνομα) η οποία καταγγέλλει στη HuffPost ότι δέχθηκε αναίτια επίθεση από ένα μέλος της οργάνωσης.
«Περπατούσα στο δρόμο, επιστρέφοντας στο σπίτι μου από τη θάλασσα. Κάποια στιγμή ένας εύσωμος άνδρας πάνω σε μηχανή, με μπλούζα της Χρυσής Αυγής, πέρασε ακριβώς δίπλα μου και άπλωσε το πόδι του με σκοπό να με χτυπήσει. Δεν τον είχα προκαλέσει προηγουμένως, ούτε που τον κοιτούσα. Δεν ξέρω γιατί έκανε κάτι τέτοιο» απορεί η ηλικιωμένη γυναίκα. «Μόλις με κλώτσησε τον έβρισα αλλά αυτός δεν γύρισε ούτε να με δει», περιγράφει.
Αλλά και ως πελάτες «ήταν απότομοι και εριστικοί», λέει ένας εκ των καταστηματαρχών της γειτονιάς, σε αντίθεση με καφενείο που τους εξυπηρετούσε καθημερινά χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα.
Υπενθυμίζεται πως τα γραφεία της Μεσογείων είχαν αποτελέσει ορμητήριο για την επίθεση της Χρυσής Αυγής στον φοιτητή Αλέξη Λάζαρη που απλώς έτυχε να περνάει εκείνη την ώρα από εκεί, ενώ στο θυρωρείο δούλευαν οι κατηγορούμενοι για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, Γιώργος Πατέλης και Γιάννης Καζαντζόγλου. Εξαλλου, η «Κεντρική Διοίκηση» της Μεσογείων ήταν ο «χώρος εργασίας» του Ρουπακιά, καθ′ ομολογίαν δολοφόνου του Φύσσα.
Αυτόκλητοι προστάτες
Κατά την προσφιλή τους τακτική οι Χρυσαυγίτες εμφανίζονταν στους καταστηματάρχες και τους κατοίκους πέριξ της Μεσογείων ως αυτόκλητοι προστάτες τους, παροτρύνοντάς τους να απευθύνονται σε αυτούς για βοήθεια σε περίπτωση προβλήματος.
«Μας είχαν πει ″ό,τι χρειαστείτε, είμαστε εδώ″», παραδέχεται ο κ. Νίκος Β., ιδιοκτήτης επιχείρησης με τζάμια. Και συμπληρώνει: «Υπήρχε πάντα ένας αστυνομικός έξω από τα γραφεία ενώ και τα μέλη της Χρυσής Αυγής πραγματοποιούσαν περίπολα για να ελέγξουν την κατάσταση και να βεβαιωθούν πως δεν συμβαίνει κάτι άσχημο».
Ανάλογη διαπίστωση κάνει και ο κ.Κωνσταντίνος, κρεοπώλης στην περιοχή. «Κακώς που το λέω αλλά αισθανόμουν μεγαλύτερη ασφάλεια όσο ήταν αυτοί εδώ. Σκεφτόμουν πως αν γινόταν κάτι, π.χ. αν προσπαθούσε κάποιος να με ληστέψει το βράδυ, θα τους έπαιρνα τηλέφωνο για να τους ζητήσω βοήθεια».
Πολλοί, εξάλλου, ήταν οι περίοικοι που έβλεπαν τα χρυσαυγίτικα περίπολα να εποπτεύουν την γειτονιά. «Ιδιαίτερα τον πρώτο καιρό έβλεπα 3-4 άτομα ακόμη και τα ξημερώματα να ανεβοκατεβαίνουν τους γύρω δρόμους με μπλούζες και μπουφάν της Χρυσής Αυγής» τονίζει η κ. Καλλιόπη.
Το πιο κραυγαλέο περιστατικό ήταν όταν μια υπάλληλος διπλανού καταστήματος έπεσε θύμα κλοπής από αγνώστους που της αφαίρεσαν την τσάντα. «Ηρθαν στο μαγαζί και παρίσταναν τους προστάτες. Ρωτούσαν τι έγινε, για να βρουν τον δράστη. Ηθελαν ξεκάθαρα να παρουσιαστούν ως φύλακες-άγγελοι της γειτονιάς, για αυτό και έδειξαν τόσο μεγάλο ενδιαφέρον» θυμάται ο Γιώργος Μ.
Εξαφανίστηκαν οι μετανάστες από τη γειτονιά
Κανείς από τη γειτονιά δεν τους είδε με τα μάτια του «επί τω έργω», όμως όλοι γνώριζαν για την δράση της Χρυσής Αυγής σε βάρος των αλλοδαπών. Και πρώτοι από όλους οι ίδιοι οι αλλοδαποί. Για αυτό και από τότε που μεταφέρθηκαν τα κεντρικά τους από το Μεταξουργείο στους Αμπελόκηπους, η παρουσία των μεταναστών στους γύρω δρόμους μειώθηκε αισθητά.
«Σε πολύ κοντινή απόσταση, στην Κατεχάκη, βρίσκεται η υπηρεσία ασύλου. Πριν από το 2013 εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες περνούσαν κανονικά από το σημείο, αφού δεν είχαν κάτι να φοβηθούν. Μόλις ήρθε η Χρυσή Αυγή εδώ, άρχισαν να κάνουν ολόκληρους κύκλους για να μην πέσουν πάνω τους» εξηγεί ο κ. Θεοδόσης.
Παρόμοιο περιστατικό έχει να διηγηθεί και ο Χρήστος Μ., έμπορος παραϊατρικού εξοπλισμού, ο οποίος μιλάει για μια αλλοδαπή εργαζόμενη σε παρακείμενο κατάστημα, με καταγωγή από την Γεωργία, η οποία «φοβόταν ακόμη και να πάει στη δουλειά της».
Από την πλευρά της η κ. Βιολέτα, ως ιδιοκτήτρια επιχείρησης με πόρτες ασφαλείας, εκφράζει την δυσαρέσκειά της για την απομάκρυνση των γραφείων της Χρυσής Αυγής από δίπλα της. «Για να είμαι ειλικρινής, στεναχωριέμαι. Πριν έρθει η Χρυσή Αυγή εδώ, στη στάση του λεωφορείου ακριβώς έξω από την επιχείρησή μου υπήρχε έντονη παρουσία μεταναστών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές ακαθαρσίες και μεγάλη δυσοσμία. Οσο ήταν εδώ, όμως, δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα» υποστηρίζει.
Ανεπιθύμητοι
Οπως προκύπτει από το ρεπορτάζ στη γειτονιά του άλλοτε πανίσχυρου στρατηγείου του νεοναζιστικού κόμματος, σε γενικές γραμμές οι Χρυσαυγίτες δεν δημιουργούσαν προβλήματα στους κατοίκους ή τους επιχειρηματίες. Ωστόσο, ήταν ανεπιθύμητοι εκεί. Κυρίως λόγω της ιδεολογίας τους αλλά και εξαιτίας του φόβου που προκαλούσε η ευρύτερη δράση τους.
«Ποτέ δεν αντιμετώπισα πρόβλημα μαζί τους, αλλά δεν τους ήθελα. Νιώθω ανακουφισμένη τώρα που έφυγαν» δηλώνει η κυρία Αθανασία, κάτοικος της Μεσογείων.
Και ο Χρήστος Μ. συμφωνεί μαζί της: «Μπορεί να ήταν τα κεντρικά τους εδώ και να μην έκαναν φασαρίες για λόγους πρεστίζ αλλά και εξαιτίας όσων είχαν γίνει με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ομως η γειτονιά δεν ήθελε ″πάρε-δώσε″ μαζί τους».
«Εγώ μένω στα Εξάρχεια, οπότε δεν φοβάμαι τίποτα και κανέναν. Αλλά κακώς ήταν στην γειτονιά αυτά τα γραφεία» λέει με κατηγορηματικό τρόπο, η Αδαμαντία Κ., εργαζόμενη σε κοντινή κλινική.
Οπως αρκετοί στη γειτονιά, έτσι και ο κ. Θεοδόδης τους χαρακτηρίζει «ανεπιθύμητους». «Και ως πελάτες που έρχονταν, εγώ τους έδιωχνα με τον τρόπο μου» λέει και συνεχίζει: «Αισθάνομαι καλύτερα που έφυγαν. Εκαναν κακό στη δουλειά μου. Δεν ήθελα να ταυτίζουν την τοποθεσία του μαγαζιού μου με το σημείο όπου βρίσκονται τα γραφεία της Χρυσής Αυγής».
Μέχρι και περιστασιακοί επισκέπτες των Αμπελοκήπων, έδειχναν να ενοχλούνται από την παρουσία των μελών του ακροδεξιού κόμματος. «Οταν έρχονταν στο σπίτι μου φιλοξενούμενοι από την επαρχία, μου ζητούσαν να μην περνάμε έξω από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής αλλά να πηγαίνουμε από άλλο δρόμο» υπογραμμίζει η κυρία Καλλιόπη.
Εξάλλου, πάντα υπήρχε ο φόβος επεισοδίων και αναταραχής στην περιοχή, όχι απαραίτητα από τους «γεροδεμένους με τα μαύρα» αλλά και από όσους βρίσκονταν στην απέναντι πλευρά.
Τον Μάρτιο του 2017, η ομάδα «Ταξιαρχία Παύλος Φύσσας» είχε πραγματοποιήσει καταδρομική επίθεση με βαριοπούλες και μπογιές στο κτήριο της Μεσογείων, προκαλώντας ζημιές στην είσοδο του κτηρίου. Επιπλέον, συχνά-πυκνά διεξάγονταν συγκεντρώσεις Χρυσαυγιτών ή πορείες διαμαρτυρίας από αριστερές και αντιφασιστικές οργανώσεις.
Ολο αυτό το κλίμα, λοιπόν, εύλογα προκαλούσε ένα μεγάλο αίσθημα ανασφάλειας στους κατοίκους και τους καταστηματάρχες, οι οποίοι θεωρούσαν τα γραφεία αυτά έναν διαρκή «πονοκέφαλο».
Νίκησε η πολυπολιτισμικότητα
Η ηγεσία της Χρυσής Αυγής ισχυρίζεται πως το λουκέτο στα γραφεία της Μεσογείων δεν συνιστά απόδειξη διάλυσης αλλά πως πρόκειται για μια μετακόμιση-επιστροφή στα παλιά της κεντρικά γραφεία, στην οδό Δηλιγιάννη 50, κοντά στον σταθμό Λαρίσης, λόγω του υψηλού ενοικίου που αδυνατούσε να καταβάλλει.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο το κλείσιμο της «Κεντρικής Διοίκησης» που μαρτυρά την κατάρρευση. Τα γραφεία της Χρυσής Αυγής ανά την επικράτεια αδειάζουν το ένα μετά το άλλο ενώ πολλοί βουλευτές και βαρυσήμαντα στελέχη της έχουν ήδη εγκαταλείψει το κόμμα.
Ούτως ή άλλως, το άδειασμα των γραφείων στη Μεσογείων, από μόνο του αποτελεί μια μεγάλη νίκη της πολυπολιτισμικότητας. Οι κάτοικοι της Μεσογείων, όπου μέχρι πρότινος ζούσε το «τέρας», έδειξαν πως ημεδαποί και αλλοδαποί μπορούν να συνυπάρξουν ειρηνικά και αρμονικά στην ίδια γειτονιά.
Μια βόλτα στη διπλανή οδό Σεβαστουπόλεως και τα γύρω στενά είναι η καλύτερη απόδειξη. Εκεί, τα μαγαζιά των μεταναστών βρίσκονται πλάι-πλάι με τα καταστήματα Ελλήνων. Οι μετανάστες, οι «ξένοι» όπως επιμένουν κάποιοι να τους αποκαλούν, έμειναν τελικά στη γειτονιά. Αντιθέτως, αυτοί που μισούν τους μετανάστες και ήθελαν να τους διώξουν, οι πραγματικοί ξένοι της ελληνικής κοινωνίας, πήγαν από εκεί που ήρθαν (κυριολεκτικά, στην οδό Δηλιγιάννη…)
