20 Ιανουαρίου 1906. Γεννιέται σε ένα προάστιο της Σμύρνης ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Ο άνθρωπος που ονομάστηκε και «Χρυσός Έλληνας» θα γίνει ένας από τους πλουσιότερους και διασημότερους άνδρες του κόσμου, με την περιουσία του να αποκτά μυθικές διαστάσεις.
Για το πώς ο Ωνάσης έχτισε μια από τις μεγαλύτερες περιουσίες του κόσμου έχουν γραφτεί πολλά. Ο ίδιος, πάντως, λέγεται ότι είχε αποκαλύψει το μυστικό της επιτυχίας του.
«Το μυστικό των business είναι να γνωρίζεις κάτι που κανένας άλλος δεν ξέρει», φέρεται να έχει πει.
Σε ένα άρθρο τους το 1977, οι New York Times είχαν αναλύσει τότε την άλλη… «μέθοδο του Αριστοτέλη».
Ποιο ήταν, λοιπόν, το μυστικό της οικονομικής επιτυχίας του Ωνάση;
Πρώτο και βασικότερο ήταν ότι έπαιρνε τεράστια ρίσκα. «Όλη μου η ζωή έχει υπάρξει ένα τρομερό στοίχημα», είχε πει ο Χρυσός Έλληνας.
Δεύτερο μυστικό, σύμφωνα με τους New York Times, ήταν ο «δημιουργικός δανεισμός» και η ικανότητα του Έλληνα μεγιστάνα να βρίσκει νέους τρόπους να αποκτά τεράστια ποσά από τα χρήματα των άλλων. Από το 1947 κιόλας, ο Ωνάσης είχε καταφέρει να δανειστεί 40 εκατ. δολάρια από την Metropolitan Insurance Company, χωρίς να δώσει ούτε μια δεκάρα σε προσωπικές εγγυήσεις.
Τρίτο ήταν το ότι δεν πλήρωνε φόρους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Ωνάσης υπήρξε ένας πρωτοπόρος της νόμιμης φοροαποφυγής, αφού χρησιμοποιούσε τη Λιβερία, τον Παναμά, το Μονακό και το Λιχτενστάιν ήδη από τη δεκαετία του 1930, δηλαδή δύο ολόκληρες δεκαετίες πριν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις «ανακαλύψουν» αυτούς τους φορολογικούς παραδείσους.
Και τέταρτον, δεν υπέκυψε ποτέ στον πειρασμό του να βάλει τις επιχειρήσεις του στο χρηματιστήριο, αλλά διατήρησε προσωπικά τον έλεγχο και την ιδιοκτησία της αυτοκρατορίας του, έως το τέλος.
Με αυτούς και άλλους τρόπους, ο Ωνάσης κατάφερε να γίνει ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της γης. Διέθετε έναν από τους μεγαλύτερους στόλους στον κόσμο, αλλά και μετοχές σε 95 εταιρείες ανά τον πλανήτη, ακίνητα σε Παρίσι, Λονδίνο, Μόντε Κάρλο, Αθήνα και Ακαπούλκο, ένα κάστρο στη Νότια Γαλλία και την ιδιοκτησία του Σκορπιού. Είχε χτίσει, μαζί με τον συνέταιρό του έναν ουρανοξύστη 52 ορόφων στη Νέα Υόρκη, είχε λογαριασμούς σε 217 τράπεζες σε όλο τον κόσμο και φυσικά, το εντυπωσιακό σκάφος του, το Χριστίνα.
Έτσι, σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, όταν πέθανε, τον Μάρτιο του 1975, άφησε πίσω του περιουσία 500 εκατ. δολαρίων, η οποία σε σημερινά χρήματα θα αντιστοιχούσε σε 2,5 δισ. δολάρια.
Πώς χτίστηκε η μυθική περιουσία
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης ήταν γιος του Σωκράτη Ωνάση, ενός εύπορου καπνεμπόρου και επικεφαλής του χρηματιστηρίου της Σμύρνης. Όμως, μετά το ’22, βρέθηκε στη γραμμή για το συσσίτιο στην Αθήνα, μαζί με όλους τους άλλους πρόσφυγες.
Σε ηλικία 17 ετών, το 1923, και χωρίς να έχει έστω 100 δολάρια στην τσέπη, μεταναστεύει στο Μπούνος Άιρες της Αργεντινής. Κάνει διάφορες δουλειές, όμως η ζωή του θα αλλάξει όταν προσλαμβάνεται ως χειριστής ενός τηλεφωνικού κέντρου. Με δεδομένο ότι εργάζεται στη βραδινή βάρδια, δεν έχει ιδιαίτερη δουλειά και έτσι κάνει εξάσκηση στις ξένες γλώσσες κρυφακούγοντας τις συνομιλίες που έχουν επιχειρηματίες με το εξωτερικό. Και έτσι, δεν αργεί να εντοπίσει την πρώτη του επιχειρηματική ευκαιρία.
Είναι η εποχή που ο ηθοποιός Rudolph Valentino κάνει θραύση με τις ταινίες «The Sheikh» και «The Son of the Sheikh», και ό,τι έχει να κάνει με τη Μέση Ανατολή γίνεται μόδα. Ο Ωνάσης, εμπνευσμένος από τον τρόπο με τον οποίο ο Valentino κρατά το τσιγάρο του, αποφασίζει να κάνει εισαγωγές καπνού και να κυκλοφορήσει τσιγάρα με ροζ φίλτρο, που να απευθύνονται στην αγορά των γυναικών. Έως τα 25 του, έχει βγάλει ήδη το πρώτο του εκατομμύριο.
Το 1931 διορίζεται αναπληρωτής πρόξενος της Ελλάδας στο Μπουένος Άιρες και έτσι αρχίζει να ενδιαφέρεται για τη ναυτιλία. Δεν γνωρίζει το παραμικρό για αυτή τη βιομηχανία, αλλά είναι αποφασισμένος να μάθει. Το 1932, εν μέσω της Μεγάλης Ύφεσης και την ώρα που όλοι οι άλλοι επιχειρηματίες φεύγουν από τη ναυτιλία, εκείνος αγοράζει έξι φορτηγά πλοία 10.000 τόνων από την Canadian National Steamship Company σε πολύ χαμηλή τιμή. Το ρίσκο του θα αποδώσει, καθώς η ύφεση τελειώνει και πολύ σύντομα, τα πλοία του θα βγάζουν πολλά χρήματα.
Τις επόμενες δεκαετίες, ο στόλος του θα αποκτήσει γιγαντιαίες διαστάσεις και θα ανοίξει τον δρόμο στην ελληνική ναυτιλία. Το 2000, η σημαντικότερη ναυτιλιακή επιθεώρηση του κόσμου, η Lloyds List of London, θα του δώσει τον τίτλο του σπουδαιότερου πλοιοκτήτη του 20ου αιώνα.
