Εκατόν πενήντα αγρότες έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα κατά τα τελευταία τρία χρόνια από δυστύχημα την ώρα της δουλειάς τους, που σημαίνει ότι κάθε χρόνο “σβήνουν” στη χώρα μας 50 αγρότες ή ένας αγρότης (ή αγρότισσα) κάθε εβδομάδα και από αυτούς τουλάχιστον οι 7 σε ετήσια βάση προέρχονται από την Κρήτη.
Τα στοιχεία για τα αγροτικά δυστυχήματα συνολικότερα στη χώρα προέρχονται από έρευνα που παρουσίασε στην ετήσια συνέλευση του Πανελληνίου Συνδέσμου Αγροτικών Θεμάτων και Αγροτικών Φωτοβολταϊκών, στο Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων, ο δημοσιογράφος Θεόδωρος Σδρούλιας.
Όπως αναφέρουν τα στοιχεία της έρευνας, τα δυστυχήματα οφείλονται σε πολλούς λόγους, όπως αμέλεια, υπερβολική σιγουριά των χειριστών, ασυντήρητα τρακτέρ και μηχανήματα κ.ά. Νέα δυστυχήματα προστέθηκαν τις τελευταίες ημέρες στον μακρύ κατάλογο των θανατηφόρων αγροτικών ατυχημάτων από ανατροπή γεωργικού ελκυστήρα, ενώ καθημερινά καταγράφονται ατυχήματα με εργαλεία, όπως το αλυσοπρίονο κατά το κλάδεμα των δέντρων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, σε πανελλαδική κλίματα το 86,5% των αγροτών, κτηνοτρόφων και αλιέων έχουν μεγαλύτερη έκθεση κινδύνου για τη σωματική τους υγεία.
Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ο αγροτικός τομέας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατέχει την 4η θέση ανάμεσα σε 22 τομείς, στον αριθμό ατυχημάτων αλλά και θανατηφόρων ατυχημάτων.
Τι πρέπει να προσέχουμε
Πολύ πρόσφατα, μόλις πριν από λίγες μέρες, η Κρήτη έχασε έναν ακόμα άνθρωπο, όταν αυτός τραυματίστηκε θανάσιμα από αλυσοπρίονο. Ο λόγος για τον αδικοχαμένο Σταμάτη Περβολαράκη, πατέρα δύο παιδιών που σε ηλικία μόλις 39 ετών έχασε τη ζωή του, όταν το αλυσοπρίονο τού έκοψε αρτηρία στο σημείο της μασχάλης.
Και δυστυχώς, πολλά είναι τα περιστατικά κάθε χρόνο που σχετίζονται με τη χρήση του αλυσοπρίονου, ενώ σε γενικότερη κλίμακα στην Κρήτη το 90% των περιπτώσεων σχετίζεται με τρακτέρ ή τροχαία ατυχήματα σε βάρος οδηγών αγροτικών αυτοκινήτων την ώρα που πάνε ή που επιστρέφουν από το χωράφι τους. Εξάλλου, θεωρείται πολύ μεγάλο λάθος η χρήση του αλυσοπρίονου την ώρα του λιομαζώματος, για παράλληλο κλάδεμα των ελαιοδέντρων που έχουν συγκομιστεί, δεδομένου ότι πρόκειται για μια επίπονη εργασία, που αν για κλάσματα δευτερολέπτου αποσπαστεί η προσοχή του παραγωγού, το κακό δεν είναι καθόλου δύσκολο να συμβεί.
Μέτρα αυτοπροστασίας
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι χειριστές τέτοιων μηχανημάτων οφείλουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα αυτοπροστασίας και να εφαρμόζουν τις οδηγίες που περιλαμβάνονται στα ειδικά έντυπα που συνοδεύουν τα αλυσοπρίονα κατά την αγορά τους.
- Ο χειρισμός τους κρύβει μεγάλους κινδύνους σε περίπτωση απερίσκεπτης και ακατάλληλης χρήσης. Θα πρέπει, συνεπώς, οι εργασίες να εκτελούνται µε προσοχή και μεγάλες προφυλάξεις για κάθε πιθανό κίνδυνο.
- Η υπερβολική κόπωση και η βιασύνη είναι, σε κάθε περίπτωση, ο χειρότερος σύμβουλος. Όπως και η υπερβολική σιγουριά, η υπερεκτίμηση δυνάμεων, η µη τήρηση των υποδείξεων ασφαλείας.
- Είναι σημαντικό να μην εργάζεται κάποιος υπό την επήρεια αλκοόλ ή άλλων χημικών ουσιών, που σίγουρα θα επηρεάσουν την ικανότητα αντίδρασης.
- Πριν από κάθε χρήση θα πρέπει να γίνεται έλεγχος. Απαραίτητη είναι η τακτική και καλή συντήρηση.
- Εάν χρειαστεί να τοποθετηθούν ανταλλακτικά, αυτά θα πρέπει να είναι γνήσια και, φυσικά, η τοποθέτησή τους να γίνεται από τεχνικό.
- Οι παρεμβάσεις στα μηχανήματα και η πιθανή τροποποίηση σε υπάρχοντα συστήματα ασφαλείας και χειριστήρια μπορεί να καταλήξουν σε σοβαρό τραυματισμό του χειριστή.
- Όταν δε χρησιμοποιείται το μηχάνημα, πρέπει να απενεργοποιείται µε ασφάλεια, ώστε να μην κινδυνεύει κανείς.
- Για την αποφυγή τραυματισμών θα πρέπει επίσης οι χειριστές να φέρουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και τη σωστή ενδυμασία. Απαραίτητα είναι τα γάντια µε αντιολισθητική επιφάνεια και χαλύβδινο κάλυμμα, το παντελόνι µε ένθεµα προστασίας από κοπή, σταθερά παπούτσια µε αντιολισθητική σόλα. Ένα εγκεκριμένο κράνος με προστασία ακοής και ζελατίνα είναι επίσης πολύ σημαντικό.
- Απαγορεύονται τα κασκόλ και άλλα “αξεσουάρ” ενδυμασίας που μπορεί να πιαστούν στο εργαλείο κοπής. Τα μακριά μαλλιά πρέπει να μαζεύονται. Τέλος, απαραίτητο είναι να υπάρχει στον χώρο εργασίας ένα κουτί πρώτων βοηθειών.
Γιατί πληρώνουμε ασφάλιση; – Ούτε αποζημιώσεις, ούτε βαρέα και ανθυγιεινά
Ο παλαίμαχος αγροτοσυνδικαλιστής της Κρήτης Στάθης Φραγκιαδάκης, που σε προηγούμενες δεκαετίες είχε αναπτύξει τη δική του δράση στον τομέα της ασφάλισης των αγροτών στον ΟΓΑ, αλλά και της ασφάλισης των γεωργικών καλλιεργειών στον ΕΛΓΑ, επαναφέρει μέσω της “Ν.Κ.” το αίτημα που κάποτε έμπαινε επί τάπητος από τους αγροτικούς φορείς της χώρας, να αποζημιώνεται και ο αγρότης, όπως γίνεται με όλους τους εργαζόμενους, από τον ασφαλιστικό του φορέα σε περίπτωση ατυχήματος.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, από τα 50 στη χώρα, τα 7 τουλάχιστον θανατηφόρα περιστατικά κάθε χρόνο, με θύματα αγρότες, συμβαίνουν στο νησί μας. «Δηλαδή, δεν μπορούμε να βάλουμε το επάγγελμά μας στα βαρέα και ανθυγιεινά; Είναι πολλά άλλα επαγγέλματα που δίκαια ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά. Αλλά το να δουλεύεις στον ήλιο και το κρύο, να χρησιμοποιείς φυτοφάρμακα, να χρησιμοποιείς τρακτέρ για να κάνεις χωράφια, να χρησιμοποιείς αγροτικούς δρόμους για να πας και να γυρίσεις από τη δουλειά σου κ.λπ., αν δεν είσαι εσύ στα βαρέα και ανθυγιεινά, τότε ποιος μπορεί να είναι;», διερωτάται ο ίδιος.
Και συνεχίζει: «Βαρέα και ανθυγιεινά δε μας βάζουν. Αποζημίωση ημερών που χάνεις γιατί τραυματίζεσαι δε μας δίνουν. Τελικά δηλαδή γιατί πληρώνουμε; Μόνο για να μας δώσουν σύνταξη και αυτή πενιχρή;».
Μάλιστα, ο ίδιος έχει προσωπική εμπειρία. «Κι εγώ είχα τραυματιστεί στα χέρια. Και δυστυχώς, ενώ με “έβγαλαν” να κάθομαι ένα μήνα, δεν αποζημιώθηκα. Μου απάντησαν ότι, επειδή είμαστε αυτοαπασχολούμενοι, δε δικαιούμαστε αποζημίωση χαμένων ημερών»!
Βέβαια, υπάρχει η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αλλά αυτό είναι το λιγότερο που μπορεί να έχει ένας ασφαλισμένος από τη στιγμή που θα τραυματιστεί και θα βγει εκτός εργασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Καταλήγοντας, ο Στάθης Φραγκιαδάκης καλεί τους αγρότες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στη χρήση των γεωργικών μηχανημάτων. «Να παίρνουμε σοβαρά υπόψη τις υποδείξεις των κατασκευαστών, γιατί κινδυνεύει η ζωή μας. Επειδή τα μηχανήματα που χρησιμοποιούμε είναι “δυναμικά” και “απρόβλεπτα”, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να μη βρεθεί άνθρωπος κάποια στιγμή εκτεθειμένος σε αυτόν τον κίνδυνο. Ωστόσο, όσο τηρούμε τις προδιαγραφές, μειώνουμε τον κίνδυνο», καταλήγει ο Στάθης Φραγκιαδάκης.
