Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας διετίας, αφενός γιατί η έλευση Τραμπ εντείνει τις ανησυχίες για την ευρωπαϊκή οικονομία που βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ασθενικούς ρυθμούς ανάπτυξης, αφετέρου γιατί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με την αμερικανική Federal Reserve.
Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα υποχώρησε κατά 0,4% στα 1,0314 δολάρια, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2022. Έχει σημειώσει πτώση περίπου 8% από τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν κινούνταν σε επίπεδα πάνω από τα 1,12 δολάρια.
Το ευρώ έχει επηρεαστεί αρνητικά από τους φόβους ότι οι μεγάλες εξαγωγικές ευρωπαϊκές οικονομίες θα πληγούν από τους αμερικανικούς δασμούς και τις προσδοκίες ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια της πιο επιθετικά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Η πολιτική αβεβαιότητα στις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης έχει επίσης συμβάλει σημαντικά στην εξέλιξη αυτή. Η Γερμανία προσέρχεται στις κάλπες στις 23 Φεβρουαρίου μετά την πτώση του κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ η οικονομία της κινείται με ρυθμούς ανάπτυξης λίγο υψηλότερους από το μηδέν αντιμετωπίζοντας σοβαρούς υφεσιακούς κινδύνους. Στη Γαλλία, η πολιτική κρίση έχει προκαλέσει διαδοχικές αλλαγές κυβερνήσεων που αδυνατούν να περιορίσουν το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος που έχουν αυξηθεί σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Λόγων των εξελίξεων αυτών οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν πτώση της ισοτιμίας του ευρώ στο 1 προς 1 με το δολάριο ή και χαμηλότερα φέτος. Η τελευταία φορά που ξεπεράστηκε αυτό το κρίσιμο όριο ήταν το 2022, μετά τη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και φόβους για ύφεση.
Το “κοινό” ευρωπαϊκό νόμισμα, το οποίο αποτελεί βαρόμετρο για την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών, του ισχυρού όπλου της Ευρωζώνης στη διεθνή οικονομική “σκακιέρα”, άρχισε να διολισθαίνει σε σχέση με το δολάριο μετά την εκλογή Τραμπ. Μετά όμως την κλιμάκωση της πολιτικοοικονομικής κρίσης στη Γαλλία και τη διογκούμενη κρίση στη Γερμανία, η διολίσθηση προσέλαβε ταχύτερους ρυθμούς. Πρόκειται για εξέλιξη που έχει σημάνει συναγερμό σε όλα τα οικονομικά κέντρα της Ευρώπης, καθώς είναι πολύ πιθανό να επαναφέρει τον εφιάλτη του πληθωρισμού, με μηδενική ή αρνητική ανάπτυξη. Δηλαδή στασιμοπληθωρισμό.
Η πτώση της ισοτιμίας του ευρώ σημαίνει πως η Ευρώπη – και κατ’ επέκταση και η Ελλάδα – θα πληρώνει σταδιακά όλο και ακριβά την ενέργεια για να λειτουργεί τα εργοστάσια της και να θερμαίνει τα σπίτια των πολιτών της μέσα στον χειμώνα. Το χειρότερο είναι ότι το κόστος σταδιακά θα μεγαλώνει, ακόμη και αν οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων παραμένουν σταθερές, λόγω της επιδείνωσης της ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου.
Όσο για το αναμενόμενο “κέρδος” για τις εξαγωγές, από ένα “μαλακό” ευρώ είναι σαφές, ότι είναι ανύπαρκτο. Η ακριβότερη ενέργεια θα αυξήσει το κόστος παραγωγής στα βιομηχανικά προϊόντα, καθιστώντας τα λιγότερο ανταγωνιστικά από τα αμερικανικά και τα κινεζικά. Επιπλέον, η τυχόν επιβολή ή η αύξηση δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές από την Ε.Ε. θα ανατρέψει το όποιο κέρδος από το φθηνό ευρώ, περιορίζοντας τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, επιτείνοντας παράλληλα και την επιβράδυνση των μεγάλων οικονομιών του μπλοκ των 27.
