Θετικά νέα για την Ελλάδα, όσον αφορά το «δυνατό χαρτί» της οικονομίας της, καθώς σύμφωνα με το World Economic Forum, η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία αναμένεται να ανακάμψει από τα χαμηλά επίπεδα των προηγούμενων ετών και μετά τις πρώτες ανοδικές κινήσεις των τελευταίων 18-24 μηνών να ξεπεράσει ακόμη και τα επίπεδα που είχαν σημειωθεί πριν από την COVID19.
Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας, παρά τη δοκιμασία των περσινών καταστροφικών πυρκαγιών, κατάφερε να «πετάξει» στην 21η θέση της παγκόσμιας κατάταξης (Tourism Development Index), με δυνατά «χαρτιά» την Υγεία και Υγιεινή, τις Υπηρεσίες και Υποδομές, τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, τις Υποδομές Αερομεταφορών.
Καθώς η χώρα ετοιμάζεται να υποδεχθεί φέτος τον μεγαλύτερο αριθμό ξένων τουριστών στην ιστορία της, περίπου 35 εκατομμύρια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, οι κύριες δημόσιες υποδομές παραμένουν ανεπαρκείς, όπως αναφέρει το imerisia.gr.
Παρά το γεγονός ότι θα έπρεπε οι αρμόδιες δημόσιες αρχές και φορείς να επιταχύνουν τις διαδικασίες αναβάθμισής τους, είτε μέσω ιδιωτικοποιήσεων είτε μέσω δημοσίων επενδύσεων, είναι εμφανής η μεταρρυθμιστική κόπωση που καθυστερεί ακόμη και προγραμματισμένους διαγωνισμούς από το ΤΑΙΠΕΔ και το Υπερταμείο.
Τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, καθώς και λιμάνια διεθνούς ενδιαφέροντος που προγραμματίζεται να ιδιωτικοποιηθούν, βρίσκονται σε κακή κατάσταση.
Άλλα λιμάνια, όπως της Νάξου ή της Πάρου, που δέχονται πλέον πολλαπλάσια επιβατική κίνηση και αριθμούς οχημάτων από εκείνους για τους οποίους είχαν κατασκευαστεί, δεν μπορούν να προχωρήσουν στην αναβάθμισή τους είτε λόγω έλλειψης κονδυλίων είτε εξαιτίας γραφειοκρατικών εμποδίων.
Αύξηση προκρατήσεων και νέες αεροπορικές συνδέσεις
Aπό την άλλη πλευρά, θα ήταν λάθος να μην αναφέρουμε πως η τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας σημειώνει σημαντική άνθηση το 2024, με νέες αεροπορικές συνδέσεις να ενισχύουν την προσέλκυση τουριστών από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Αυτή η επέκταση των συνδέσεων αναμένεται να φέρει αυξημένες προκρατήσεις, ενισχύοντας έτσι την τουριστική ροή και την οικονομική απόδοση της χώρας.
Ενδεικτικά για τη συνέχεια της φετινής σεζόν, είναι τα στοιχεία του Eurocontrol που δείχνουν ότι η Ελλάδα όχι μόνο μπήκε στη 10άδα των χωρών με τη μεγαλύτερη αεροπορική κίνηση τις προηγούμενες ημέρες, αλλά σημείωσε και τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2019.
Ειδικότερα, όλα τα κράτη της 10άδας κατέγραψαν υψηλότερο ή παρόμοιο αριθμό πτήσεων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση (+10%), χάρη κυρίως στον όμιλο Aegean, τον όμιλο TUI και τη Sky Express στις ροές εσωτερικού και στις ροές Ελλάδα- Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία- Ελλάδα. Σημειωτέον ότι η αύξηση σε σχέση με πέρσι είναι 14% και 18% σε σχέση με το 2019.
Οικονομική Συμβολή του Τουρισμού
Το 2023, τα έσοδα από τον τουρισμό έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, συμβάλλοντας σημαντικά στην ελληνική οικονομία.
Η θετική αυτή τάση αναμένεται να συνεχιστεί το 2024, με τα έσοδα να υποστηρίζουν την ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 2.9% καθώς η τουριστική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, προσφέροντας θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την τοπική επιχειρηματικότητα.
Προκλήσεις και στρατηγικές ανάπτυξης
Παρά την ανάπτυξη, η τουριστική βιομηχανία αντιμετωπίζει προκλήσεις που απαιτούν στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης. Η διαχείριση των τουριστικών προορισμών και οι επενδύσεις σε υποδομές είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Επιπλέον, η αντιμετώπιση γεωπολιτικών κινδύνων και η προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αποτελούν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να διαχειριστούν οι αρμόδιοι φορείς.
Μελλοντικές προοπτικές και Καινοτομία
Οι προοπτικές για το μέλλον είναι αισιόδοξες, με έμφαση στις επενδύσεις σε υποδομές και την καινοτομία στις τουριστικές υπηρεσίες. Η χρήση της τεχνολογίας για την αναβάθμιση της εμπειρίας των τουριστών και η προώθηση βιώσιμων πρακτικών μπορούν να διασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της τουριστικής βιομηχανίας.
Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η ενίσχυση της οικονομικής σταθερότητας θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός ανθεκτικού και δυναμικού τουριστικού τομέα.
Ένα θετικό σημάδι που συνηγορεί στην αύξηση του τουρισμού στην Ελλάδα, μπορεί να παρατηρηθεί και στην αύξηση των αεροπορικών συνδέσεων, με τις ΗΠΑ και την Κίνα να ξεχωρίζουν ως σημαντικές πηγές τουρισμού.
Μετά το τέλος της πανδημίας COVID-19 άνοιξαν νέες πτήσεις προς την Ελλάδα, επιτρέποντας σε ταξιδιώτες από αυτές τις χώρες να επισκεφθούν ευκολότερα τους προορισμούς τους. Αυτή η αύξηση των ταξιδιωτικών επιλογών αναμένεται να οδηγήσει σε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και, συνεπώς, σε αυξημένες προκρατήσεις για καταλύματα, ενισχύοντας την τουριστική οικονομία της χώρας.
Σύμφωνα με την ανάλυση του CNBC, αυτή η ανανέωση των αεροπορικών συνδέσεων μεταξύ της Ελλάδας και των μεγάλων τουριστικών αγορών αντικατοπτρίζει μια γενικότερη τάση ανάκαμψης της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας.
Ειδικότερα, οι αναλυτές του διεθνούς οικονομικού περιοδικού επισημαίνουν ότι η αναστολή των ταξιδιωτικών περιορισμών και η βελτίωση της κατάστασης της δημόσιας υγείας σε πολλές χώρες ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να επιστρέψουν στα ταξίδια.
Παράλληλα, το Reuters αναφέρει τη στρατηγική σημασία του τουρισμού για την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας. Με την τουριστική βιομηχανία να αποτελεί έναν από τους κύριους κινητήρες της ελληνικής οικονομίας, η ανανέωση των αεροπορικών συνδέσεων θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας ως τουριστικού προορισμού.
Σε ό,τι αφορά την οικονομική συνεισφορά του τουρισμού, σύμφωνα με το BBC, το 2023 τα έσοδα από τον τουρισμό συνέβαλαν σημαντικά στην ελληνική οικονομία, και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί το 2024. Η ανάπτυξη του τουρισμού προβλέπεται να συμβάλει στην αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 2.9%.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
Όσον αφορά την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, το National Geographic εστιάζει στη σημασία της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Η αντιμετώπιση της αύξησης της θερμοκρασίας, των ακραίων καιρικών φαινομένων και της αύξησης της θάλασσας απαιτεί επενδύσεις σε υποδομές προστασίας και προσαρμογής, καθώς και σε εκπαιδευτικά και ευαισθητοποιητικά προγράμματα.
Τέλος, η εφαρμογή τεχνολογικών καινοτομιών στην τουριστική εμπειρία απαιτεί στρατηγική εξυπνότητας. Η χρήση τεχνολογιών όπως η εικονική πραγματικότητα, η τεχνητή νοημοσύνη και οι αισθητήρες μπορεί να βελτιώσει την εμπειρία των τουριστών και να προωθήσει τη βιωσιμότητα στον τομέα. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η στρατηγική κατεύθυνση προς την ψηφιακή τουριστική πλατφόρμα θα διαμορφώσουν το μέλλον της βιομηχανίας στην Ελλάδα.
Το «αγκάθι» στις Υποδομές και τα καμπανάκια για τα πακέτα διακοπών
Η τουριστική δραστηριότητα στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2024 αναμένεται να φτάσει σε υψηλά επίπεδα, καθώς οι νέες αεροπορικές συνδέσεις και οι αυξημένες προκρατήσεις υποδεικνύουν έντονη ζήτηση. Ωστόσο, η ταχεία ανάπτυξη του τουριστικού τομέα φέρνει στο προσκήνιο σοβαρές προκλήσεις, κυρίως όσον αφορά τις υποδομές και τις τιμές των πακέτων διακοπών.
Οι υποδομές της χώρας, αν και έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα. Η αυξημένη τουριστική κίνηση δημιουργεί πιέσεις στα αεροδρόμια, τα λιμάνια, τα οδικά δίκτυα και τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας.
Τα αεροδρόμια των δημοφιλών προορισμών, όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος, αντιμετωπίζουν συχνά υπερφόρτωση κατά την υψηλή περίοδο, προκαλώντας καθυστερήσεις και ταλαιπωρία στους ταξιδιώτες.
Επιπλέον, τα λιμάνια και οι θαλάσσιες μεταφορές συχνά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στη ζήτηση, επηρεάζοντας αρνητικά την εμπειρία των τουριστών.
Παράλληλα, οι αυξήσεις στις τιμές των πακέτων διακοπών προκαλούν ανησυχίες. Η υπερβολική άνοδος των τιμών μπορεί να αποθαρρύνει ακόμα και τους τουρίστες με υψηλότερα εισοδήματα, στρέφοντάς τους σε πιο οικονομικούς προορισμούς.
Για παράδειγμα, η Σαντορίνη είδε τον τζίρο των καταλυμάτων της να μειώνεται κατά 20,2%, ενώ η Άνδρος κατέγραψε πτώση 45,8%, με τις ελπίδες για ανάκαμψη να επικεντρώνονται στην καλοκαιρινή περίοδο.
Προειδοποίηση και από ΙΝΣΕΤΕ
Οι διαφορές μεταξύ προγραμματισμένων και πραγματοποιημένων κρατήσεων αεροπορικών θέσεων είναι επίσης ανησυχητικές. Παρόλο που οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις αυξήθηκαν κατά 8,5% για όλη τη σεζόν, οι πραγματικές κρατήσεις σημείωσαν για πρώτη φορά πτώση 0,8%, σύμφωνα με το Airdata Tracker του ΙΝΣΕΤΕ.
Αυτό το φαινόμενο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ισορροπία προσφοράς και ζήτησης στον τουρισμό.
Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα
Για να διατηρηθεί η θετική πορεία του τουρισμού, η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει σημαντικά στη βελτίωση των υποδομών της και να εξετάσει προσεκτικά την τιμολογιακή πολιτική των πακέτων διακοπών. Μόνο έτσι θα μπορέσει να διασφαλίσει μια βιώσιμη και ανταγωνιστική τουριστική βιομηχανία που θα ικανοποιεί τόσο τους επισκέπτες όσο και τους πολίτες της.
Συνεχίζοντας, η διαχείριση τουριστικών προορισμών αποτελεί κεντρική πρόκληση για την ελληνική τουριστική βιομηχανία. Οι αναπτυξιακές πιέσεις και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του μαζικού τουρισμού απαιτούν στρατηγική προσέγγιση για την αειφόρο ανάπτυξη. Σε αυτό το πλαίσιο, η επένδυση σε υποδομές και υπηρεσίες που προάγουν την οικολογική και κοινωνική αειφορία αποτελεί προτεραιότητα.
Μιλώντας για γεωπολιτικούς κινδύνους, το CNN επισημαίνει τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας και της διπλωματικής στρατηγικής στη διαχείριση του τουρισμού και αναφέρει πως: «Η πολιτική αστάθεια σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εικόνα και την ασφάλεια του τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας. Εδώ απαιτείται στρατηγική προληπτική δράση και στενή συνεργασία με τους εταίρους στον τομέα της διεθνούς ασφάλειας».
